หากคุณมีอาการเจ็บปวด เมื่อโดน ต่อต่อย บริเวณผิวหนัง แต่กลับไม่รู้วิธีถึงการปฐมพยาบาลเบื้องต้น วันนี้ บทความของ Hello คุณหมอ จึงขอนำความรู้เล็ก ๆ น้อย ๆ เกี่ยวกับการรักษาตนเองจากพิษของแมลงชนิดนี้มาฝากทุกคน ให้ได้ลองนำไปศึกษาและปฏิบัติตาม เพื่อบรรเทาอาการอักเสบจากการ โดนต่อต่อย ก่อนเข้ารับการรักษาจากแพทย์กันค่ะ
ข้อแตกต่างระหว่าง ผึ้งต่อย กับ ต่อต่อย
ถึงแม้ว่าผึ้งและต่อนั้นจะมีลักษณะการต่อยที่ปล่อยพิษและเหล็กในเหมือนกัน แต่การต่อยของผึ้งมักต่อยได้เพียงหนึ่งครั้งต่อหนึ่งตัว เนื่องจากเหล็กในของผึ้งที่เปรียบเสมือนเป็นอีกอวัยวะหนึ่งจะทิ่มเข้าไปในเนื้อเยื่อของคุณ ทำให้เหล็กในถูกยึดติดอยู่ใต้ผิวหนัง จนเกิดอาการเจ็บปวด และอักเสบในเวลาถัดมาหากคุณไม่รีบนำเหล็กในที่ฝังตัวออก
แต่กรณีการต่อยของต่อ มักจะเป็นการต่อยที่สามารถต่อยเข้ากับผิวหนังของคุณได้อย่างไม่จำกัดครั้ง โดยเป็นการปล่อยพิษที่อยู่ในตัวแทนการทิ้งเหล็กใน อีกทั้งตัวต่อยังอาศัยกระจายตามอยู่ทั่วทุกมุมโลก และมักมีลักษณะที่ต่างกันออกไป ซึ่งส่วนใหญ่สายพันธุ์ที่พบบ่อยที่สุด มีดังต่อไปนี้
- ต่อเสื้อคลุมเหลือง (Yellow Jacket) เป็นต่อที่มีสีสันสีเหลืองตัดดำ พร้อมนิสัยดุร้าย และอาจถูกต่อยได้บ่อยกว่าตัวต่อสายพันธุ์อื่น ๆ
- ต่อหัวเสือ (Paper Wasp) เป็นสายพันธุ์ที่ทุกคนคงคุ้นเคยเป็นอย่างดี โดยสังเกตได้ลำตัวที่มีสีดำปนเหลือง พร้อมปีกสีน้ำตาลส้ม อย่างเห็นได้ชัด
- ตัวต่อกินจักจั่น (Cicada Killer Wasp) ต่อชนิดนี้มักมีขนาดที่ค่อนข้างใหญ่ 11-12 นิ้วด้วยกัน และมีใต้หน้าท้องสีดำสลับขาว ซึ่งเป็นต่อที่ไม่ค่อยยุ่งกับมนุษย์มากนัก จนกว่าพวกเขาจะรู้สึกได้ถึงการคุมคาม
อาการเบื้องต้น เมื่อคุณ โดนต่อต่อย
สัญญาณเตือนถึงอาการเมื่อ โดนต่อต่อย มักแตกต่างกันออกไปตามแต่ลักษณะสายพันธุ์ และปฏิกิริยาความไวของร่างกายผู้ที่โดนต่อต่อย ซึ่งส่วนใหญ่นั้นอาจสังเกตได้จากอาการเบื้องต้น ดังต่อไปนี้
- รู้สึกปวดแสบปวดร้อนบริเวณที่ได้โดนต่อต่อย
- มีรอยแดง
- บริเวณที่ถูกต่อต่อยบวมอักเสบ
- อาการคัน
- อาการระคายเคืองผิวหนัง
- แน่นหน้าอก หายใจลำบาก หายใจไม่ออก หรือหายใจมีเสียงหวีด
ซึ่งหากคุณรู้สึกว่ากำลังมีอาการเจ็บปวด หรือพบร่องรอยการถูกต่อยที่ผิดปกติบนผิวหนัง คุณอาจสามารถขอรับการเข้ารักษาโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่ใกล้แหล่งที่อยู่อาศัยของคุณในทันที เพื่อป้องกันอาการแพ้พิษอย่างรุนแรง ก่อนเกิดอาการช็อก จนส่งผลอันตรายถึงแก่ชีวิตได้
วิธีปฐมพยาบาลเมื่อโดนต่อต่อย
สิ่งแรกที่คุณควรปฏิบัติเมื่อ โดนต่อต่อย ในกรณีที่พิษไม่ส่งผลกระทบด้านสุขภาพมากนัก คุณอาจทำการปฐมพยาบาลตนเองก่อนเข้ารับการรักษาจากแพทย์ได้ ด้วยวิธีต่าง ๆ ดังนี้
- ล้างทำความสะอาดบริเวณที่ถูกต่อต่อยด้วยน้ำ และสบู่ เพื่อกำจัดพิษออกให้ได้มากที่สุด
- หาน้ำแข็ง หรือเจลเย็นมาประคบบริเวณที่ถูกต่อย เพื่อลดอาการปวดบวม
- นำน้ำส้มสายชูมาเทลงบนสำลีแตะประคบตรงแผลบริเวณที่ โดนต่อต่อย เพื่อลดอาการอักเสบ
นอกจากนี้หากคุณมีข้อสงสัยเกี่ยวกับวิธีการปฐมพยาบาล คุณอาจสามารถเข้าขอรับการรักษาโดยตรง หรือขอคำปรึกษาจากแพทย์เพิ่มเติม เพื่อที่แพทย์จะดำเนินการค้นหาวิธีการรักษาต่าง ๆ ในการกำจัดพิษของตัวต่อได้อย่างเหมาะสม เช่น การจัดยาแก้แพ้ หรือฉีดยาแก้แพ้เข้าสู่หลอดเลือดดำ เป็นต้น
[embed-health-tool-bmi]
