เปลือกตา อักเสบ คือ การอักเสบของเปลือกตาที่ทำให้ผิวหนังบริเวณเปลือกตามีอาการบวมแดง ซึ่งมักจะไม่เป็นอันตรายรุนแรง แต่หากปล่อยไว้นานอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ เช่น กระจกตาเสียหาย ตากุ้งยิง ตาแห้ง ดังนั้น จึงควรเข้าพบคุณหมอทันทีที่สังเกตว่ามีอาการคันเปลือกตา เปลือกตาบวม หรือตาแดง

สาเหตุของเปลือกตาอักเสบ

เปลือกตาอักเสบ อาจเกิดจากสาเหตุดังต่อไปนี้

• การติดเชื้อแบคทีเรีย
• ต่อมไขมันบริเวณเปลือกตาอุดตัน
• อาการแพ้ต่อน้ำยาล้างคอนแทคเลนส์ ยารักษาดวงตา และเครื่องสำอาง
• ภาวะตาแห้ง
• ไรขนตา
• ปัญหาผิวหนัง เช่น โรคโรซาเซีย (Rosacea) รังแค

อาการเปลือกตาอักเสบ

อาการเปลือกตาอักเสบ สามารถสังเกตได้ดังนี้

• เปลือกตามันเยิ้ม
• คันเปลือกตา
• ผิวหนังรอบดวงตาลอก
• กระพริบตาถี่ขึ้น
• บริเวณโคนขนตามีลักษณะเป็นเกล็ด
• เปลือกตาติดกัน ขี้ตาเยอะ ทำให้ลืมตาลำบาก
• ขนตาขึ้นผิดทิศทาง
• ตาแดง ตาแฉะ
• รู้สึกแสบร้อนในดวงตา
• ตาไวต่อแสง
• ตาพร่ามัว

ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นเมื่อเปลือกตาอักเสบ

เปลือกตาอักเสบ อาจส่งผลให้เกิดภาวะแทรกซ้อน ดังนี้

• ปัญหาผิวหนังบริเวณเปลือกตา การอักเสบเรื้อรังอาจทำให้เกิดแผลเป็นบริเวณเปลือกตา หรืออาจทำให้เปลือกตาพลิกได้
• ปัญหาเกี่ยวกับขนตา เช่น ขนตาหลุดร่วง ขนตาขึ้นไม่สม่ำเสมอกัน หรือขึ้นไปคนละทิศคนละทาง
• ตาแห้ง ภาวะเปลือกตาอักเสบอาจทำให้ต่อมน้ำตาผลิตน้ำตาน้อยลง ทำให้ดวงตาขาดความชุ่มชื้น ตาแห้ง และระคายเคืองตา
• กระจกตาเสียหาย ภาวะเปลือกตาอักเสบเรื้อรังอาจทำให้ต่อมน้ำตาผลิตน้ำตาน้อยลง จนทำให้ดวงตาเกิดความระคายเคือง และทำให้กระจกตาเสียหายได้ นอกจากนี้ ขนตาที่ขึ้นผิดทิศผิดทางยังอาจสร้างความเสียหายต่อกระจกตาได้เช่นกัน
• ตากุ้งยิง เกิดจากการอุดตันของต่อมไขมันที่เปลือกตา (Meibomian)จนเกิดการติดเชื้อบริเวณโคนขนตา ส่งผลให้มีตุ่มหรือก้อนนูนแข็ง บางคนอาจมีอาการปวดร่วมด้วย
• ภาวะเยื่อบุตาอักเสบหรือตาแดง อาการเปลือกตาอักเสบอาจส่งผลให้ดวงตาระคายเคือง นำไปสู่ภาวะเยื่อบุตาอักเสบ

วิธีรักษาเปลือกตาอักเสบ

วิธีรักษาเปลือกตาอักเสบ มีดังนี้

• ประคบน้ำอุ่น โดยนำสำลีหรือผ้าสะอาดชุบน้ำอุ่นแล้วประคบที่เปลือกตาประมาณ 5-10 นาที จากนั้นควรล้างมือให้สะอาดและนวดบริเวณเปลือกตา 30 วินาที หากมีสะเก็ดบริเวณโคนขนตา ควรนำสำลีชุบน้ำสะอาด และเช็ดตามขอบเปลือกตาให้สะอาด
• ยาบรรเทาอาการอักเสบ ในรูปแบบยาหยอดตาหรือขี้ผึ้ง
• ยาปฏิชีวนะ ในรูปแบบยาครีม ยาหยอดตา หรือยาขี้ผึ้ง ใช้เพื่อกำจัดเชื้อแบคทีเรีย สำหรับผู้ที่ไม่ตอบสนองต่อยาปฏิชีวนะแบบใช้ภายนอก คุณหมออาจแนะนำให้ใช้ยาปฏิชีวนะแบบรับประทานแทน
• ไซโคลสปอริน (Cyclosporine) คือยากดภูมิคุ้มกัน ใช้เพื่อช่วยบรรเทาอาการระคายเคือง และอาการตาแห้ง

การดูแลตัวเองเพื่อป้องกันเปลือกตา อักเสบ

การดูแลตัวเองเพื่อป้องกันเปลือกตาอักเสบ อาจทำได้ดังนี้

• ทำความสะอาดใบหน้าและรอบดวงตาเป็นประจำ เพื่อลดความมันบนเปลือกตาและใบหน้า ป้องกันการอุดตันของต่อมน้ำมันที่อาจทำให้เกิดการอักเสบ
• หลีกเลี่ยงการใส่คอนแทคเลนส์ หรือควรล้างคอนแทคเลนส์ก่อนทุกครั้ง เพื่อลดการสะสมของเชื้อโรค
• ใช้น้ำตาเทียมเมื่อรู้สึกว่าตาแห้ง
• หลีกเลี่ยงการแต่งหน้าบริเวณเปลือกตา หรือล้างเครื่องสำอางให้สะอาดก่อนเข้านอนทุกครั้ง เพราะเครื่องสำอางอาจทำให้ต่อมน้ำมันอุดตัน และทำให้เกิดการอักเสบได้