ภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อ (Systemic inflammatory response syndrome : SIRS)

คำจำกัดความ

ภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อ คืออะไร

ภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อ (Systemic inflammatory response syndrome : SIRS)  เป็นสัญญาณสุขภาพของร่างกายเมื่อระบบภูมิคุ้มกันถูกกระตุ้น หรือพูดอีกอย่างก็คือ การตอบสนองโดยทั่วไปของร่างกายที่ทำให้เกิดอาการอักเสบ

อย่างไรก็ตาม ภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อคนส่วนใหญ่มักสับสนกับภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด (Sepsis)  ซึ่งข้อแตกต่างนั้นคืออาการของการติดเชื้อที่เกิดขึ้นเนื่องจากอาการบาดเจ็บ การอักเสบ ภาวะขาดเลือด  ขณะที่ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือดจะเกิดขึ้นเมื่อมีการติดเชื้อเท่านั้น

พบได้บ่อยเพียงใด

ภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อเกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะผู้ที่ร่างกายมีการตอบสนองจากการผ่าตัด (การผ่าตัดที่เกี่ยวข้องกับหัวใจและหลอดเลือด)

อาการ

อาการของภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อ

ภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อไม่จำเป็นจะต้องเกิดขึ้นพร้อมกับการมีบาดแผลตามร่างกายเสมอไป แต่ก็ถือว่าเป็นอาการแทรกซ้อนที่สามารถเกิดขึ้นได้จากอาการเหล่านั้น เมื่อมีการติดเชื้อร่วมด้วย หากไม่รักษาอย่างเหมาะสมและทันท่วงที อาการโดยทั่วไปของอาการภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อ ได้แก่

• อุณหภูมิของร่างกายสูงกว่า 38 องศาเซลเซียส หรือ ต่ำกว่า 36 องศาเซลเซียส
• อัตราการเต้นของหัวใจเกิน 90 ครั้งต่อนาที
• อัตราการหายใจมากกว่า20 ครั้งต่อนาที หรือคาร์บอนไดออกไซด์ในหลอดเลือดมีน้อยกว่า 32 มิลลิเมตรปรอท
• เซลล์เม็ดเลือดขาวมีมากกว่า 12,000 หรือต่ำกว่า 4,000 เซลล์ต่อลูกบาศก์มิลลิเมตร

ควรไปพบหมอเมื่อใด

หากคุณมีสิ่งบ่งชี้หรืออาการใด ๆ ตามที่ระบุข้างต้น หรือมีคำถาม โปรดปรึกษาแพทย์ ร่างกายของแต่ละบุคคลมีการตอบสนองแตกต่างกัน ทางที่ดีที่สุดให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับวิธีรักษาที่ดีที่สุดตามสถานการณ์ของคุณ

สาเหตุ

สาเหตุของภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อ

ภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้ออาจมีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ เช่น การตอบสนองของร่างกายจากการผ่าตัด โดยเฉพาะในการผ่าตัดที่เกี่ยวข้องกับหัวใจและหลอดเลือด บาดแผลไฟไหม้ อาการบาดเจ็บสาหัส โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง  เป็นต้น รวมถึงสาเหตุอื่นๆ ที่เกิดจากกอาการติดเชื้อและไม่ติดเชื้อ ดังนี้

สาเหตุที่เกิดจากร่างกายติดเชื้อ

• ปอดบวม
• การติดเชื้อจากบาดแผล
• เยื่อบุหัวใจอักเสบ
• เนื้อเยื่ออักเสบ
• การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
• เยื่อหุ้มสมองอักเสบ
• ถุงน้ำดีอักเสบ การอักเสบตรงถุงน้ำดี

สาเหตุที่ไม่ได้เกิดจากร่างกายติดเชื้อ

• แผลไหม้
• ภูมิต้านทานผิดปกติ
• ตับแข็ง
• ภาวะขาดน้ำ
• บาดแผลจากไฟฟ้า
• การตกเลือด
• หัวใจวายเฉียบพลัน
• การผ่าตัด
• ปฏิกิริยาจากการให้เลือด

การวินิจฉัยและการรักษา

ข้อมูลในที่นี้ไม่สามารถทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ใดๆ กรุณาปรึกษากับหมอของท่านทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพื่อเติม

การวินิจฉัยภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อ

ในเบื้องต้นแพทย์จะทำการสอบถามประวัติและอาการของผู้ป่วย เพื่อทำการวินิจฉัยโรค รวมถึงวิธีอื่น ๆ ดังนี้

• การเพาะเชื้อจากเลือด
• การตรวจกรดแลคติก
• การตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือดแดง
• การเพาะเชื้อแบคทีเรียจากกระเพาะปัสสาวะ
• การตรวจเสมหะเพื่อหาเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อรา
• การเพาะเชื้อจากแผล หามีแผลปรากฏให้เห็น
• ตรวจเอ็นไซม์การทำงานของหัวใจ
• การวิเคราะห์ของเหลวในไขสันหลัง

การรักษาภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อ

วิธีการรักษาภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อจะขึ้นอยู่กับสาเหตุและอาการของแต่ละบุคคล ถ้าภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อเกิดจากภาวะขาดเลือด หรือเกี่ยวกับระบบการไหลเวียนของเลือด การรักษาจะมุ่งเน้นในการรักษาที่ทำให้ระบบการไหลเวียนของเลือดกลับสู่ปกติ  หากภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อหลังจากอาการหัวใจล้มเหลว การรักษาจะมุ่งเน้นไปเพื่อให้หัวใจทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการรักษาด้วยตนเอง

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองเพื่อรักษภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อ

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองเพื่อรักษาภาวะร่างกายตอบสนองการติดเชื้อด้วยการรักษาสุขอนามัยที่ดี รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ รวมถึงออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ร่างกายแข็งแรง มีภูมิคุ้มกัน