ปวดท้องก่อนเป็นประจำเดือน 1 อาทิตย์ อาจเป็นเรื่องปกติที่เกิดขึ้นได้บ่อย เนื่องจากมดลูกกำลังเริ่มบีบตัวเพื่อขับเยื่อบุโพรงมดลูกออกมา ทำให้บางคนอาจรู้สึกปวดบริเวณท้องน้อยมาก และอาจมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น อ่อนเพลีย เหนื่อยล้า ดังนั้น จึงควรศึกษาวิธีดูแลตัวเองเพื่อช่วยบรรเทาอาการก่อนมีประจำเดือน และช่วยให้ทำกิจกรรมต่าง ๆ ในชีวิตประจำวันได้สะดวกมากขึ้น
[embed-health-tool-ovulation]
ปวดท้องก่อนเป็นประจำเดือน 1 อาทิตย์ เกิดจากอะไร
ปวดท้องก่อนเป็นประจําเดือน 1 อาทิตย์ เกิดจากผนังกล้ามเนื้อของมดลูกเริ่มหดตัวเพื่อขับเยื่อบุมดลูกที่ไม่มีตัวอ่อนฝังตัวให้ออกมาในรูปแบบประจำเดือน โดยช่วงเวลาที่มีการหดตัวอาจขัดขวางการปล่อยออกซิเจนไปยังมดลูกชั่วคราว ส่งผลให้เนื้อเยื่อมดลูกปล่อยสารพรอสตาแกลนดินส์ (Prostaglandins) ซึ่งเป็นสารเคมีที่ก่อให้เกิดความเจ็บปวดและกระตุ้นให้กล้ามเนื้อผนังมดลูกหดตัวมากขึ้น ดังนั้น จึงอาจทำให้บางคนรู้สึกปวดท้องก่อนเป็นประจำเดือนหรือในช่วงระหว่างที่เป็นประจำเดือน บางคนอาจมีอาการปวดรุนแรงจนไม่สามารถใช้ชีวิตประจำวันได้ตามปกติ
นอกจากนี้ ปวดท้องก่อนเป็นประจำเดือน 1 อาทิตย์ ยังอาจเกิดจากสาเหตุอื่น ๆ ได้แก่
- เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ หากเยื่อบุโพรงมดลูกไปเจริญเติบโตในบริเวณท่อนำไข่ รังไข่ หรือบริเวณอื่น ๆ ในอุ้งเชิงกรานแทนโพรงมดลูก อาจส่งผลให้เกิดอาการปวดประจำเดือนอย่างรุนแรงได้
- อุ้งเชิงกรานอักเสบ อาจเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียบริเวณอุ้งเชิงกราน มดลูก รังไข่ และท่อนำไข่ ที่ก่อให้เกิดอาการอักเสบ นำไปสู่อาการปวดท้องก่อนเป็นประจำเดือน 1 อาทิตย์
- การตั้งครรภ์นอกมดลูก คือ ภาวะที่ตัวอ่อนฝังตัวบริเวณท่อนำไข่ หรือบริเวณอื่นที่ไม่ใช่โพรงมดลูก ซึ่งอาจทำให้มีเลือดออกทางช่องคลอดมากและอาจส่งผลให้มีอาการปวดท้องน้อยรุนแรง
- อุปกรณ์คุมกำเนิด เช่น ห่วงคุมกำเนิด ที่ใส่ไว้ภายในมดลูก อาจทำให้เกิดอาการปวดท้องก่อนเป็นประจําเดือน 1 อาทิตย์ โดยเฉพาะช่วง 2-3 เดือนแรกหลังจากใส่ หรืออาจเกิดจากการติดเชื้อเนื่องจากลืมถอดอุปกรณ์มาทำความสะอาดหรือเปลี่ยนอุปกรณ์ใหม่ตามที่คุณหมอกำหนด ทำให้เกิดอาการตกขาวมีกลิ่นเหม็น เจ็บปวดระหว่างมีเพศสัมพันธ์ ประจำเดือนมาไม่ปกติ และปวดท้องน้อยรุนแรง
การดูแลตัวเองเมื่อปวดท้องก่อนเป็นประจำเดือน 1 อาทิตย์
การดูแลตัวเองเมื่อปวดท้องก่อนเป็นประจําเดือน 1 อาทิตย์ อาจทำได้ดังนี้
- ประคบร้อน โดยการใช้ขวดใส่น้ำร้อนและห่อด้วยผ้า ถุงน้ำร้อน หรือแผ่นให้ความร้อนวางไว้บริเวณท้องน้อย อาจสามารถช่วยบรรเทาอาการปวดท้องก่อนเป็นประจำเดือนหรือในช่วงระหว่างที่เป็นประจำเดือนได้
- ออกกำลังกาย เช่น เดินช้า ๆ ปั่นจักรยาน โยคะ อาจสามารถช่วยบรรเทาอาการปวดท้องก่อนเป็นประจำเดือน 1 อาทิตย์ได้
- ลดความเครียด เพราะความเครียดอาจเพิ่มความเสี่ยงต่ออาการปวดท้องเกร็ง จึงควรลดความเครียดด้วยการทำจิตใจให้ผ่อนคลายหรือทำกิจกรรมที่ชื่นชอบ เช่น ฟังเพลง ดูหนัง นอนหลับพักผ่อน
- รับประทานยาแก้ปวด เช่น พาราเซตามอล ไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) นาพรอกเซน โซเดียม (Naproxen sodium) คีโตโพรเฟน (Ketoprofen) ที่อาจช่วยลดระดับของสารพรอสตาแกลนดินส์ ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้กล้ามเนื้อมดลูกบีบตัวรุนแรงจนเกิดอาการปวดท้อง
- ยาคุมกำเนิด ในรูปแบบรับประทาน ยาฉีด หรือแผ่นแปะ ที่มีฮอร์โมนเอสโตรเจน (Estrogen) และโปรเจสเตอโรน (Progesterone) เพื่อช่วยป้องกันการตกไข่และบรรเทาอาการปวดท้องประจำเดือน อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาคุณหมอก่อนใช้
สำหรับผู้ที่มีอาการปวดท้องก่อนเป็นประจำเดือน และมีอาการผิดปกติอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ตกขาวผิดปกติ ปวดท้องน้อยรุนแรง มีเลือดทางช่องคลอด ควรเข้าพบคุณหมอเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม สำหรับการรักษาเนื้องอกในมดลูกหรือเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ อาจใช้วิธีการผ่าตัดเพื่อกำจัดเนื้องอก หรืออาจจำเป็นต้องผ่าตัดนำมดลูกออกทั้งหมด สำหรับสตรีที่มีอาการปวดท้องน้อยเนื่องจากอุ้งเชิงกรานอักเสบ คุณหมออาจให้รับประทานยาปฏิชีวนะในรูปแบบรับประทานหรือฉีดเข้าสู่หลอดเลือดดำ เพื่อช่วยฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ส่งผลให้เกิดภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ
