สิวผด (Acne aestivalis หรือ Mallorca acne) เป็นตุ่มนูนขนาดเล็กจำนวนมากที่ขึ้นเป็นกลุ่ม ๆ บนผิวหนัง เนื่องจากผิวหนังสัมผัสกับแสงแดดและความร้อน พบบ่อยในช่วงที่มีอากาศร้อนและเหงื่อออกมาก คนอาจสงสัยว่า สิวผด รักษายังไง โดยทั่วไปสิวผดสามารถรักษาได้ด้วยการทายาเตรทติโนอินหรือยาเบนโซอิลเพอร์ออกไซด์ ยาต้านเชื้อราคีโตโคนาโซล และดูแลตัวเองอย่างเหมาะสม เช่น หลีกเลี่ยงแสงแดด ล้างหน้าให้สะอาดหลังออกแดดหรือเหงื่อออกมาก ทาครีมกันแดดสม่ำเสมอ
[embed-health-tool-bmi]
สิวผดคืออะไร
สิวผดเป็นตุ่มแดงเม็ดเล็ก ๆ ที่ขึ้นเป็นกลุ่ม มีลักษณะคล้ายผื่น มักมีเส้นผ่าศูนย์กลางไม่เกิน 2-4 มิลลิเมตร สิวผดเป็นเพียงตุ่มไม่มีหัวและไม่เป็นตุ่มหนอง อาจเกิดขึ้นบริเวณใบหน้า ต้นแขน ไหล่ หลัง และหน้าอก หรือบริเวณที่สัมผัสกับแสงแดด แท้จริงแล้วสิวผดไม่ใช่สิวเนื่องจากไม่ได้เกิดจากไขมันอุดตันภายในรูขุมขุน แต่หากเกิดการระคายเคือง หรือไปแกะ เกา บริเวณที่เป็นสิวผด ก็อาจพัฒนาไปเป็นสิวอักเสบ จนทำให้เกิดรอยสิว และกลายเป็นรอยแดงหรือรอยดำตามมาได้
สิวผดเกิดจากอะไร
สิวผด เป็นภาวะทางผิวหนังจากแสงแดด (Polymorphous light eruption) เกิดขึ้นเนื่องจากรังสียูวีเอ (UVA) ในแสงแดดทำร้ายผิวหนัง ส่งผลให้มีสิวผดขึ้นเป็นกลุ่ม ๆ นอกจากนี้ สิวผดยังอาจเกิดจากเหงื่อรวมตัวกับสิ่งสกปรก ฝุ่น PM 2.5 หรือมลภาวะอื่น ๆ ที่มาเกาะบนผิวหนัง ทำให้มีเชื้อโรค เช่น เชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย มาสะสม และก่อให้เกิดสิวผดเป็นเป็นตุ่มแดงและระคายเคือง
บางครั้งสิวผดอาจเกิดจากการสัมผัสแสงแดดร่วมกับอาการระคายเคืองจากการใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหรือเครื่องสำอางที่ไม่เหมาะสมกับสภาพผิว
สิวผด รักษายังไง
การดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมเพื่อรักษาอาการสิวผด อาจทำได้ดังนี้
- ใช้เตรทติโนอิน (Tretinoin) ซึ่งเป็นอนุพันธ์วิตามินเอที่ช่วยลดการอุดตันของรูขุมขน ช่วยผลัดเซลล์ผิวเก่าและสร้างเซลล์ผิวใหม่ อาจทำให้สิวผดลดลงได้
- ยาต้านเชื้อรา คีโตโคนาโซล (Ketoconazole) ช่วยลดการเกิดสิวผดที่อักเสบจากการติดเชื้อยีสต์แทรกซ้อนได้
- ใช้เบนโซอิลเพอร์ออกไซด์ (Benzoyl peroxide) ซึ่งฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่สะสมอยูู่ที่ผิวหนัง
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาสเตียรอยด์ชนิดทาภายนอก (Topical steroids) เพราะอาจทำให้อาการสิวผดแย่ลง
- ล้างเครื่องสำอางก่อนเข้านอนทุกครั้ง เพื่อป้องกันรูขุมขนอุดตันจนก่อให้เกิดปัญหาผิวและสิวผด
- ล้างหน้าให้สะอาดอย่างน้อย 2 ครั้ง/วัน ในตอนเช้าและก่อนเข้านอน ด้วยโฟม เจล หรือครีมล้างหน้าที่เหมาะกับสภาพผิวของตัวเอง
- หลังล้างหน้า ควรใช้ผ้าขนหนูสะอาดหรือกระดาษเช็ดหน้าซับหน้าให้เปียกหมาด แล้วจึงทามอยส์เจอไรเซอร์เพื่อให้ผิวชุ่มชื้น
- ไม่ควรแต่งหน้าหนักจนเกินไป โดยเฉพาะในช่วงที่เป็นสิวผด เพราะอาจทำให้รูขุมขนยิ่งอุดตัน หากต้องแต่งหน้า ควรเลือกเครื่องสำอางที่ไม่มีส่วนผสมของน้ำมันหรือสารเคมีที่อาจทำให้ผิวระคายเคืองหรืออุดตัน
วิธีดูแลผิวเพื่อป้องกันสิวผด
วิธีดูแลผิวเพื่อป้องกันสิวผด อาจทำได้ดังนี้
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดดในช่วงที่แดดจัด (ช่วงประมาณ 11.00-14.00 น.)
- ทาครีมกันแดดที่มีค่า SPF 50 ขึ้นไป และมีค่า PA ให้ทั่วใบหน้าและผิวนอกร่มผ้าก่อนออกจากบ้านทุกครั้ง เพื่อป้องกันทั้งรังสียูวีเอและยูวีบี โดยควรทาครีมกันแดดก่อนออกแดด 30 นาที และทาซ้ำทุก ๆ 2 ชั่วโมง หรือทาบ่อยขึ้นหากเหงื่อออกเยอะหรือทำกิจกรรมทางน้ำ
- สวมหมวกปีกกว้างและเสื้อผ้าแขนยาวขายาว หากเป็นเสื้อผ้าที่มีคุณสมบัติป้องกันรังสียูวี ก็อาจยิ่งช่วยลดความเสียหายจากแสงแดดที่มาทำร้ายชั้นผิว
- หลีกเลี่ยงการแกะ เกา หรือสัมผัสใบหน้าโดยไม่จำเป็น เพราะสิ่งสกปรกและเชื้อโรคที่มืออาจทำให้ผิวแพ้ง่าย ระคายเคือง หรือติดเชื้อได้