อาการคันตามตัวตอนกลางคืน เป็นอาการทางผิวหนังที่อาจเกิดจากปัจจัยต่าง ๆ ของร่างกาย เช่น ฮอร์โมน อุณหภูมิร่างกาย การไหลเวียนเลือด การตอบสนองของภูมิคุ้มกัน การสูญเสียความชุ่มชื้น ที่อาจส่งผลให้เกิดอาการคันทางผิวหนังได้ นอกจากนี้ อาการคันตามตัวตอนกลางคืนยังอาจเกิดจากโรคผิวหนัง โรคภูมิแพ้ โรคโลหิตจาง ที่มีอาการแย่ลงในตอนกลางคืน ซึ่งอาจก่อให้เกิดอาการคันตามตัวได้เช่นกัน
[embed-health-tool-bmr]
อาการคันตามตัวตอนกลางคืน เกิดจากอะไร
อาการคันตามตัวตอนกลางคืน อาจเกิดจากภาวะสุขภาพทางร่างกาย เช่น โรคผิวหนัง โรคภูมิแพ้ โรคโลหิตจาง ที่มักมีอาการแย่ลงในตอนกลางคืน รวมถึงสภาพจิตใจ เช่น ความวิตกกังวล ความเครียด ซึ่งอาจส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการคันมากขึ้นในตอนกลางคืน นอกจากนี้ อาการคันตามตัวตอนกลางคืนยังอาจมีสาเหตุมาจากปัจจัยต่าง ๆ ดังนี้
- นาฬิกาชีวภาพ (Circadian Rhythm) คือ ลักษณะทางชีววิทยาของร่างกาย เช่น ฮอร์โมน จังหวะการเต้นของหัวใจ อุณหภูมิร่างกาย การไหลเวียนของเลือด การสื่อสารระหว่างเซลล์ การตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน การสูญเสียน้ำจากผิวหนัง ที่มีการเปลี่ยนแปลงตลอด 24 ชั่วโมง ซึ่งการเปลี่ยนแปลงตามธรรมชาติเหล่านี้อาจทำให้เกิดอาการคันตามตัวตอนกลางคืนได้
- ปัญหาสภาพผิวหนัง เช่น กลากเกลื้อน โรคสะเก็ดเงิน ผิวแห้ง ติดเชื้อราที่ผิวหนัง ลมพิษ แมลงกัดต่อย โรคอีสุกอีใส แพ้สารเคมี
- ปัญหาสุขภาพจิต เช่น ความเครียด ความวิตกกังวล โรคจิตเภท ภาวะซึมเศร้า ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อสภาพจิตใจ และอาจทำให้ผู้ป่วยรู้สึกคันตามตัวตอนกลางคืนได้
- การแพร่กระจายของปรสิต เช่น เหา ตัวเรือด ตัวโลน อาจเคลื่อนที่และแพร่กระจายตามตัวในเวลากลางคืน จนทำให้เกิดอาการคันตามตัวตอนกลางคืน
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน โดยเฉพาะวัยหมดประจำเดือน ผู้หญิงตั้งครรภ์ ไทรอยด์เป็นพิษ และภาวะพร่องฮอร์โมนไทรอยด์ (Hypothyroidism) ซึ่งอาจทำให้ผิวแห้ง ผิวแดง และคันได้
- โรคภูมิแพ้ เกิดขึ้นจากระบบภูมิคุ้มกันต่อต้านสิ่งแปลกปลอมที่เข้าสู่ร่างกาย ส่งผลให้เกิดอาการแพ้ เช่น ผื่นแดง บวม เป็นตุ่ม คันตามตัว
- โรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก อาจส่งผลกระทบต่อสภาพผิว ทำให้บางคนมีอาการผิวแห้งและคันตามตัวร่วมกับอาการอื่น ๆ เช่น ผิวซีด เหนื่อยล้า หายใจลำบาก หัวใจเต้นเร็ว
- สัญญาณของโรคร้ายแรงบางชนิด เช่น มะเร็งผิวหนัง มะเร็งต่อมน้ำเหลือง มะเร็งเม็ดเลือดขาว โรคตับ โรคไต เอชไอวี โรคเบาหวาน โรคระบบประสาทจากเบาหวาน โรคงูสวัด โรคปลอกประสาทเสื่อมแข็ง (Multiple Sclerosis)
นอกจากนี้ อาการคันตามตัวตอนกลางคืนที่เกิดขึ้นอย่างเรื้อรัง ยังอาจเกิดขึ้นได้โดยไม่ทราบสาเหตุ ดังนั้น หากพบว่ามีอาการคันเกิดขึ้นเป็นเวลานานหรือมีอาการรุนแรงขึ้น ควรเข้าพบคุณหมอเพื่อวินิจฉัยและทำการรักษาในขั้นตอนต่อไป
อาการคันตามตัวตอนกลางคืน วิธีแก้
หากมีอาการคันตามตัวตอนกลางคืนอาจบรรเทาอาการที่เกิดขึ้นได้ ด้วยวิธีดังนี้
- อาบน้ำก่อนนอนทุกวัน ด้วยน้ำอุณหภูมิปกติและใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดผิวสูตรอ่อนโยน เพื่อขจัดสิ่งสกปรกและเชื้อโรคต่าง ๆ ที่อาจทำให้เกิดอาการคันตามตัวตอนกลางคืน
- ให้ความชุ่มชื้นกับผิว โดยเฉพาะหลังอาบน้ำ เพื่อกักเก็บความชุ่มชื้นไว้ในผิวหนัง ช่วยปกป้องผิว และป้องกันผิวแห้งลอกที่อาจทำให้เกิดอาการคันตามตัวตอนกลางคืน
- ใช้เครื่องทำความชื้น หากในพื้นที่ที่อยู่อาศัยมีสภาพอากาศแห้งมาก เพื่อป้องกันไม่ให้ผิวแห้ง
- ประคบเย็นที่ผิวหนังก่อนนอนหากมีอาการคัน เพราะอาจช่วยบรรเทาอาการคันตามตัวตอนกลางคืนได้
- สวมถุงมือหรือถุงเท้านอน หากมีอาการคันตามตัวตอนกลางคืนเรื้อรัง เพื่อป้องการเกาผิวในระหว่างนอนหลับ ที่อาจทำให้เกิดบาดแผลและอาจทำให้อาการคันแย่ลง
- ตัดเล็บให้สั้นเสมอ เพื่อป้องกันเล็บบาดผิวหนังที่อาจทำให้เกิดการบาดเจ็บได้
- สวมเสื้อผ้าหลวม ๆ เพื่อให้ผิวหนังสามารถระบายความชื้นได้ดี และอาจช่วยลดการสะสมของความชื้นที่อาจทำให้เกิดอาการคันตามตัว ตอนกลางคืนได้
- อาการคันตามตัวตอนกลางคืนที่เกิดจากความเครียดและความเหนื่อยล้า อาจบรรเทาได้ด้วยการผ่อนคลายจิตใจ เช่น โยคะ นั่งสมาธิ ฟังเพลงสบาย ๆ ก่อนนอน ใช้น้ำมันหอมระเหย
- หลีกเลี่ยงคาเฟอีนและเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ ที่อาจทำให้หลอดเลือดขยายตัวจนเกิดอาการคันตามตัวตอนกลางคืนได้
- หลีกเลี่ยงการเลี้ยงสัตว์ เพราะอาจมีขนสัตว์ ผิวหนังสัตว์ ตัวเรือด เห็บ หรือแมลงอื่น ๆ ซึ่งอาจกัด ขีดข่วน และอาจระคายเคืองผิวหนังจนทำให้เกิดอาการคันตามตัวตอนกลางคืนได้
