โรค หัวใจ และ หลอดเลือด เป็นชื่อเรียกของโรคต่าง ๆ ที่เกี่ยวกับหัวใจ เช่น โรคความดันโลหิตสูง โรคหัวใจขาดเลือด และโรคหลอดเลือดสมอง ซึ่งมีสาเหตุหลักจากการสะสมของไขมันในหลอดเลือดทำให้หลอดเลือดตีบและอุดตันซึ่งส่งผลให้เลือดถูกส่งไปเลี้ยงหัวใจได้ไม่เพียงพอ หัวใจจึงทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ จนเกิดภาวะแทรกซ้อนอย่างหัวใจล้มเหลว ซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ ทั้งนี้ สัญญาณเตือนของภาวะหัวใจล้มเหลว ได้แก่ เจ็บหน้าอก หายใจไม่ออก และหัวใจเต้นเร็ว หากมีอาการเหล่านี้ควรรีบไปพบคุณหมอโดยเร็วที่สุด
[embed-health-tool-bmi]
โรค หัวใจ และ หลอดเลือด เกี่ยวกับหัวใจล้มเหลวอย่างไร
โรคหัวใจและหลอดเลือด เป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับความผิดปกติของหัวใจและหลอดเลือดในร่างกายโดยมีสาเหตุหลัก ๆ มาจากการสะสมของไขมันในหลอดเลือดซึ่งทำให้หลอดเลือดแคบลงหรืออุดตัน
เมื่อหลอดเลือดมีไขมันสะสมจนเกิดการตีบตันหรืออุดตัน ทำให้ออกซิเจนและสารอาหารต่าง ๆ ไม่สามารถส่งไปหล่อเลี้ยงหัวใจได้เพียงพอ ส่งผลให้หัวใจอ่อนแอและทำหน้าที่สูบฉีดเลือดได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ เกิดเป็นอาการที่เรียกว่า ภาวะหัวใจล้มเหลว (Heart Failure)
โดยปกติ หัวใจล้มเหลวพบได้ในคนทุกวัย แต่พบมากในผู้สูงอายุ และอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ ในประเทศสหรัฐอเมริกา ปี พ.ศ.2561 ภาวะหัวใจล้มเหลวเกี่ยวข้องกับสาเหตุการเสียชีวิตของประชากรในประเทศประมาณ 379,800 ราย หรือคิดเป็น 13.4 เปอร์เซ็นต์ของผู้เสียชีวิตทั้งหมด
ทั้งนี้ ปัจจัยเสี่ยงต่อการเกิดภาวะหัวใจล้มเหลวนอกจากโรคหัวใจและหลอดเลือดในผู้สูงอายุแล้ว ยังมีปัจจัยอื่น ๆ อีก ได้แก่ ความผิดปกติของกล้ามเนื้อหรือลิ้นหัวใจ โรคเบาหวาน โรคอ้วน ภาวะความดันโลหิตสูง การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และการสูบบุหรี่ เพราะเป็นปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อการไหลเวียนของเลือดและสุขภาพหัวใจ
สัญญาณเตือนภาวะหัวใจล้มเหลวที่เกิดจากโรค หัวใจ และหลอดเลือด
สัญญาณเตือนของภาวะหัวใจล้มเหลว ซึ่งเมื่อพบแล้วควรรีบไปพบคุณหมอทันที ได้แก่
- เจ็บหน้าอก
- หายใจไม่ออกในระดับรุนแรงและเกิดขึ้นกะทันหัน
- หัวใจเต้นเร็วหรือเต้นในจังหวะผิดปกติ
- หน้ามืด
- อ่อนแรง เหนื่อยง่าย
นอกจากนี้ อาการอื่น ๆ ที่อาจเป็นสัญญาณเตือนภาวะหัวใจล้มเหลว มีดังต่อไปนี้
- ไอเรื้อรัง และอาการมักแย่ลงในเวลากลางคืน นอนราบไม่ได้
- ท้องอืด
- ไม่อยากอาหาร
- สับสน
- น้ำหนักขึ้นเร็ว
- ขาบวม
- ปัสสาวะออกน้อยลง
ภาวะหัวใจล้มเหลวที่เกิดจาก โรค หัวใจ และหลอดเลือด ป้องกันอย่างไร
หัวใจล้มเหลวเป็นภาวะสุขภาพเรื้อรังที่มักพบในผู้สูงอายุที่เป็นโรค หัวใจ และหลอดเลือด ซึ่งปัจจุบันยังไม่วิธีรักษาให้หายขาด อย่างไรก็ตาม อาจป้องกันได้หากปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้
- งดสูบบุหรี่และหลีกเลี่ยงการสูดดมควันบุหรี่ บุหรี่จัดเป็นปัจจัยเสี่ยงสำคัญของภาวะหัวใจล้มเหลว เนื่องจากสารนิโคตินออกฤทธิ์ทำลายเซลล์หลอดเลือดและขัดขวางการทำงานของหลอดเลือด เพิ่มระดับไขมันเลว (LDL cholesterol) ทำให้เลือดหนืดหรือหมุนเวียนได้ยากขึ้น และก่อให้เกิดการอุดตันของไขมันและสสารต่าง ๆ ในหลอดเลือด
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ หรืออย่างน้อย 5 วัน/สัปดาห์ เพื่อลดความอ้วน และช่วยควบคุมความดันเลือดและไขมันในเลือดให้อยู่ในระดับปลอดภัย ทั้งนี้ ผู้ที่เป็นโรคอ้วนในระดับรุนแรงมักเสี่ยงมีภาวะหัวใจล้มเหลวมากกว่าคนทั่วไปราว ๆ 4 เท่า และยังเสี่ยงเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด อย่างโรคหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันและโรคหลอดเลือดสมอง มากกว่าคนปกติประมาณ 2 เท่า
- เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น ผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ไม่ติดมัน ผลิตภัณฑ์จากนมที่มีไขมันต่ำ และหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยไขมันเลว อาหารน้ำตาลสูง และอาหารรสเค็ม เนื่องจากการบริโภคอาหารเหล่านั้นมักทำให้ระดับไขมันในเลือด ระดับน้ำตาลในเลือด และระดับความดันเลือดเพิ่มสูงขึ้น ซึ่งก่อให้เกิดผลเสียต่อสุขภาพของหัวใจและหลอดเลือด
- รับประทานยาตามคำแนะนำของคุณหมอ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัวเช่น เบาหวาน หรือความดันโลหิตสูง ควรควบคุมระดับน้ำตาล และความดันให้อยู่ในเกณฑ์ปกติเพื่อช่วยลดความเสี่ยงการเกิดภาวะหัวใจล้มเหลว