คอลลาเจนเป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่พบมากที่สุดในร่างกาย ซึ่งจำเป็นต่อการเติบโตและซ่อมแซมผิวหนังและกระดูก ทั้งนี้ เมื่ออายุมากขึ้น ร่างกายจะผลิตคอลลาเจนน้อยลง จึงอาจต้องได้รับคอลลาเจนทดแทนเพื่อป้องกันปัญหาสุขภาพต่าง ๆ อย่างไรก็ตาม การ กินคอลลาเจน ผลข้างเคียง อาจเกิดขึ้นได้แต่ไม่รุนแรงนัก เช่น ท้องเสีย อาหารไม่ย่อย ผื่นขึ้น ปวดหัว วิงเวียน
[embed-health-tool-heart-rate]
คอลลาเจน คืออะไร
คอลลาเจน คือ โปรตีนชนิดหนึ่งที่พบได้มากที่สุดในร่างกายมนุษย์ซึ่งเป็นส่วนประกอบของผิวหนัง กระดูก กล้ามเนื้อ ข้อต่อ เส้นเอ็น ผม และเล็บ โดยมีหน้าที่ดังต่อไปนี้
- ซ่อมแซมเซลล์ส่วนที่สึกหรอ
- ส่งเสริมความแข็งแรงของกระดูก เล็บ กล้ามเนื้อ ข้อต่อ
- รักษาความยืดหยุ่น เต่งตึง เรียบเนียนให้ผิวหนัง
- เพิ่มการยึดเกาะระหว่างเส้นผมและหนังศีรษะ
- เสริมสร้างความยืดหยุ่นให้หลอดเลือด
ทำไมต้อง กินคอลลาเจน
เมื่ออายุมากขึ้น ร่างกายของมนุษย์จะผลิตคอลลาเจนน้อยลง ทำให้เกิดปัญหาสุขภาพต่าง ๆ ตามมา และการกินคอลลาเจนในรูปแบบอาหารเสริม อาจมีประโยชน์ต่อร่างกายดังนี้
- ชะลอการเหี่ยวย่นของผิวหนัง คอลลาเจนเป็นส่วนประกอบหลักของผิวหนัง หรือคิดเป็น 3 ใน 4 ของส่วนประกอบทั้งหมด เมื่อคอลลาเจนลดลงจึงส่งผลให้ใบหน้าเกิดริ้วรอย ผิวหนังเหี่ยวย่น ทั้งนี้ การกินคอลลาเจนทดแทนอาจช่วยเพิ่มคอลลาเจนในชั้นผิว ทำให้ผิวหนังเต่งตึงและยืดหยุ่น
- บรรเทาอาการโรคข้อเสื่อม เมื่อคอลลาเจนลดลงย่อมส่งผลต่อสุขภาพข้อต่อ หรือเพิ่มความเสี่ยงให้เป็นโรคข้อเสื่อมมากขึ้น การกินคอลลาเจนจะช่วยเพิ่มคอลลาเจนบริเวณข้อต่อ และอาจช่วยให้อาการโรคข้อเสื่อมทุเลาลงได้
- ฟื้นฟูมวลกล้ามเนื้อ ร่างกายคนเรามักสูญเสียมวลและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อเมื่ออายุมากขึ้น และเนื่องจากคอลลาเจนมีคุณสมบัติเสริมสร้างมวลกล้ามเนื้อ การกินคอลลาเจนจึงอาจช่วยเพิ่มมวลและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อได้
- ป้องกันภาวะหลอดเลือดแข็ง เมื่อคอลลาเจนในร่างกายลดลง หลอดเลือดจะสูญเสียความยืดหยุ่นหรือมีภาวะหลอดเลือดแข็ง ทั้งนี้ หากกินคอลลาเจนทดแทน อาจช่วยให้หลอดเลือดกลับไปยืดหยุ่นอีกครั้ง และลดโอกาสเกิดภาวะหลอดเลือดแข็งซึ่งเป็นปัจจัยเสี่ยงของโรคกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลันและโรคหลอดเลือดสมอง
- ป้องกันการสูญเสียมวลกระดูก การบริโภคคอลลาเจนทดแทน อาจช่วยเสริมมวลกระดูกให้แข็งแรงขึ้น ลดความเสี่ยงกระดูกเปราะ กระดูกหักง่าย รวมถึงลดโอกาสเสี่ยงเป็นโรคกระดูกพรุนได้
งานวิจัยหนึ่ง เรื่องประสิทธิภาพของคอลลาเจนต่อภาวะหลอดเลือดแข็งในผู้ที่สุขภาพดี เผยแพร่ในวารสาร Journal of Atherosclerosis and Thrombosis ปี พ.ศ. 2560 นักวิจัยให้อาสาสมัครจำนวน 32 รายบริโภคคอลลาเจนไตรเพปไทด์ (Tripeptide) หรือคอลลาเจนที่มีขนาดอนุภาคเล็กที่สุด วันละ 16 กรัม เป็นเวลา 6 เดือนติดต่อกัน หลังการทดลองสิ้นสุดลง ได้ตรวจวัดการเปลี่ยนแปลงของหลอดเลือดผ่านตัวชี้วัดต่าง ๆ ผลปรากฏว่า การบริโภคคอลลาเจนไตรเพปไทด์ อาจช่วยป้องกันภาวะหลอดเลือดแข็งได้
นอกจากนี้ ในงานวิจัยอีกชิ้นหนึ่ง ศึกษาถึงความสัมพันธ์ระหว่างการบริโภคคอลลาเจนกับความหนาแน่นของมวลกระดูกและสัญญาณโรคกระดูกในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน เผยแพร่ในวารสาร Nutrients ปี พ.ศ. 2561 นักวิจัยแบ่งกลุ่มอาสาสมัครซึ่งเป็นเพศหญิงวัยหมดประจำเดือนจำนวน 131 ราย ออกเป็น 2 กลุ่ม กลุ่มแรกรับประทานคอลลาเจนทุกวัน วันละ 5 กรัม ส่วนอีกกลุ่มรับประทานยาหลอกทุกวัน เป็นเวลา 12 เดือน เท่า ๆ กัน เมื่อการทดลองสิ้นสุดลง ผลปรากฏว่า กลุ่มที่รับประทานคอลลาเจนมีความหนาแน่นของมวลกระดูกในบริเวณเอวและกระดูกต้นขามากขึ้น เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มที่รับประทานยาหลอก
ดังนั้น จึงอาจสรุปได้ว่า การกินคอลลาเจนอาจช่วยเสริมสร้างมวลกระดูกและช่วยป้องกันโรคเกี่ยวกับกระดูกได้
กินคอลลาเจน ผลข้างเคียง มีอะไรบ้าง
ปกติแล้ว คอลลาเจนในรูปแบบอาหารเสริมเป็นผลิตภัณฑ์ที่ค่อนข้างปลอดภัยต่อสุขภาพ ดังนั้น จึงพบผลข้างเคียงน้อยมาก โดยผลข้างที่มักพบหลังกินคอลลาเจน มีดังต่อไปนี้
- การรับรสผิดปกติ
- ท้องร่วง
- อาหารไม่ย่อย
- ปวดหัว
- วิงเวียน
- ผื่นขึ้นตามร่างกาย
ทั้งนี้ คอลลาเจนในรูปแบบอาหารเสริม อาจทำให้ผู้ที่แพ้ปลา หอย หรือไข่ มีอาการแพ้หรือในบางรายอาจแพ้รุนแรงได้ เนื่องจากในคอลลาเจนทดแทนมักมีส่วนประกอบเป็นสารก่อภูมิแพ้จากปลา หอย ไข่ เป็นต้น จึงควรกินคอลลาเจนด้วยความระมัดระวัง
นอกจากนี้ เพื่อความปลอดภัย ควรบริโภคคอลลาเจนไม่เกินวันละ 10 กรัม เป็นเวลาไม่เกิน 5 เดือนติดต่อกัน
และเนื่องจากยังไม่มีข้อมูลที่ระบุว่า คอลลาเจนปลอดภัยสำหรับหญิงตั้งครรภ์และหญิงให้นมบุตรมากน้อยเพียงใด หญิงทั้ง 2 กลุ่มจึงควรหลีกเลี่ยงการบริโภคคอลลาเจนที่เป็นอาหารเสริม หรือเลือกปรึกษาคุณหมอก่อนตัดสินใจบริโภค
