ภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน (Acute Respiratory Distress Syndrome) มักพัฒนามาจากภาวะหายใจล้มเหลวเรื้อรัง เป็นภาวะที่ร่างกายไม่สามารถกระจายออกซิเจนไปยังส่วนต่างๆ ของร่างกายได้เต็มที่ทำให้หายใจลำบาก
คำจำกัดความ
ภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน (Acute Respiratory Distress Syndrome) คืออะไร
ภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน หรือ อาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน (Acute Respiratory Distress Syndrome) เป็นภาวะทางการแพทย์ที่รุนแรงและอาจมีอันตรายจนถึงชีวิต ภาวะนี้เกิดจากภาวะที่ของเหลวในหลอดเลือด ซึมผ่านหลอดเลือดและผนังถุงลมเข้าไปอยู่ในถุงลมแทนที่อากาศ และปิดกั้นไม่ให้อวัยวะส่วนอื่น ๆ ในร่างกายได้รับออกซิเจน ภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน มักพัฒนามาจากผู้ที่มีอากาศป่วยภาวะหายใจล้มเหลวเรื้อรัง มักเกิดขึ้นในผู้ป่วยหนักและเป็นกรณีฉุกเฉินทางการแพทย์
อาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน พบบ่อยแค่ไหน
โดยทั่วไปแล้ว อาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน จะเกิดกับผู้ป่วยหนักที่เข้ารับการรักษาอยู่ในโรงพยาบาล และอาจเกิดขึ้นได้ในทารกเช่นกัน ภาวะดังกล่าวสามารถจัดการได้โดยการลดปัจจัยเสี่ยงที่ก่อให้เกิดภาวะนี้ จึงควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอข้อมูลเพิ่มเติม
อาการ
ส่วนใหญ่แล้ว อาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน มักเกิดขึ้นภายใน 1-2 วันนับจากวันที่ป่วยหรือบาดเจ็บ ซึ่งอาการโดยทั่วไปมีดังนี้
- หายใจลำบาก
- ความดันโลหิตต่ำ
- หายใจถี่
- หัวใจเต้นเร็ว
- ไข้
- ความเมื่อยล้าของกล้ามเนื้อ
- อาการงุนงงทางจิต
- ผิวหนังหรือเล็บเปลี่ยนสีเนื่องจากระดับออกซิเจนที่ลดลงอย่างรุนแรงในเลือด
สำหรับผู้ป่วยบางราย อาจมีสิ่งบ่งชี้หรืออาการนอกเหนือจากที่ระบุไว้ข้างต้น หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับอาการต่างๆ โปรดปรึกษาคุณหมอ
เมื่อไหร่ที่ควรไปพบหมอ
อาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน เป็นกรณีฉุกเฉินทางการแพทย์ ซึ่งผู้ป่วยส่วนใหญ่ที่มีภาวะนี้ มักจะเป็นผู้ป่วยที่รับการรักษาอยู่ในโรงพยาบาลอยู่แล้ว
สาเหตุ
สาเหตุของ ภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน มีอะไรบ้าง
อาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน เกิดจากของเหลวที่รั่วออกมาจากหลอดเลือดที่เล็กที่สุดในปอดและซึมเข้าสู่ถุงลมเล็กๆ ซึ่งสาเหตุของภาวะนี้ แบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม คือ ทางตรงและทางอ้อมต่อปอด สาเหตุที่พบได้ทั่วไป ได้แก่
- การสูดลมหายใจเข้า
- การสูดดมสารที่เป็นอันตราย
- การปลูกถ่ายอวัยวะ
- ภาวะทางการแพทย์ เช่น ติดเชื้อ ซึ่งสาเหตุที่พบมากที่สุด โรคปอดบวม การอักเสบของตับอ่อน
- การบาดเจ็บ เช่น อุบัติเหตุทางรถยนต์
- ยา เช่น ไนโตรฟูแรนโทอิน (Nitrofurantoin) หรือใช้มอร์ฟีนเมธาโดนเกินขนาด
- เลือดออกอย่างรุนแรงที่จำเป็นต้องใช้การถ่ายเลือด
ปัจจัยเสี่ยง
อะไรคือปัจจัยเสี่ยงของการเกิดภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน
มีปัจจัยเสี่ยงมากมายที่ทำให้เกิด อาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน เช่น
- การสูบบุหรี่
- บุคคลที่มีอายุ 65 ปี ขึ้นไป
- โรคปอดเรื้อรัง
- การติดเชื้อที่แพร่หลายในกระแสเลือด
- เคยได้รับการผ่าตัดหรือเคมีบำบัด
- โปรตีนในเลือดต่ำ
- ผู้ที่ดื่มสุรามาก
การวินิจฉัยและการรักษาโรค
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม
จะวินิจฉัยภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลันได้อย่างไร
ยังไม่มีการทดสอบเพื่อยืนยันการวินิจฉัยสภาวะนี้ แต่การทดสอบที่เคยใช้ในการวินิจฉัย อาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน อาจทำได้ด้วยวิธี ดังต่อไปนี้
- เอ็กซ์เรย์หน้าอก อาจแสดงส่วนของปอดของและจำนวนของปอดมีของเหลวภายในและไม่ว่าหัวใจของจะขยายใหญ่หรือไม่
- ก๊าซในเลือด เลือดจากหลอดเลือดแดงควบคุมระดับออกซิเจนในเลือด
- การตรวจเลือด การทดสอบนี้ให้ข้อมูลเกี่ยวกับการทำงานของร่างกาย
- ใช้ไม้กดลิ้นและจมูก
- การทดสอบหัวใจ เช่น การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ การตรวจหัวใจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง
การรักษาภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลันมีอะไรบ้าง
ผู้ป่วยที่มี อาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน มักได้รับการรักษาในห้องไอซียู (ICU) การรักษามีวัตถุประสงค์เพื่อให้มีออกซิเจนในเลือดเพียงพอ เพื่อป้องกันความล้มเหลวของอวัยวะและรักษาสาเหตุของภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน
- เครื่องช่วยหายใจ ผู้ป่วยทุกรายที่มีภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน จะต้องได้รับการบำบัดด้วยออกซิเจน ซึ่งออกซิเจนเพียงอย่างเดียวมักไม่เพียงพอ ผู้ป่วยต้องใช้เครื่องช่วยหายใจช่วยด้วย
- ตั้ง positive end expiratory pressure (PEEP) เทคนิคที่เรียกว่า PEEP ช่วยควบคุมความดันในปอด เพิ่มการทำงานของปอดและลดการบาดเจ็บของปอดจากการใช้เครื่องช่วยหายใจ
- การจัดการของเหลว หากร่างกายมีของเหลวมากเกินไป อาจทำให้เกิดการสะสมของของเหลวในปอด และหากมีของเหลวน้อยเกินไปอาจทำให้อวัยวะและหัวใจตึงและช็อกได้ ปริมาณของเหลวทางหลอดเลือดดำจึงควรได้รับการจัดการอย่างรอบคอบ
- ยาปฏิชีวนะ ยาแก้ปวดสามารถบรรเทาอาการปวดและไม่สบาย
- ยาปฏิชีวนะสามารถป้องกันและรักษาโรคได้
- ยารักษาภาวะวิตกกังวลช่วยให้ผู้ป่วยรู้สึกสงบและผ่อนคลาย
- ยาเจือจางเลือดสามารถป้องกันไม่ให้เกิดก้อนในปอดหรือขา
การปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตนเอง
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองเพื่อรับมือกับภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน มีอะไรบ้าง
อาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน ป้องกันได้หากเปลี่ยนวิธีการดำเนินชีวิตแบบเดิมที่เป็นปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคและรู้วิธีป้องกันอย่างถูกต้อง
- หยุดสูบบุหรี่และหลีกเลี่ยงการรับควันบุหรี่มือสอง
- หยุดดื่มแอลกอฮอล์
- รับการฉีดวัคซีน วัคซีนไข้หวัดใหญ่ประจำปีและวัคซีนป้องกันปอดบวมทุก ๆ 5 ปี สามารถลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อในปอดได้
หากคุณมีข้อสงสัย โปรดปรึกษาแพทย์ เพื่อให้เข้าใจถึงวิธีการรักษาที่ดีที่สุดสำหรับคุณได้ดีขึ้น
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด