โรคปอดอักเสบ และ โรคหอบหืด เป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจ ที่อาจก่อให้เกิดอาการบางอย่างขึ้น เช่น อาการเจ็บหน้าอก หายใจลำบาก มีไข้ ไอ ทั้งนี้ทั้งสองโรคมีสาเหตุ และการรักษาที่แตกต่างกัน หากไม่เร่งรักษา หรือขอรับการตรวจอย่างเท่าทัน ก็อาจเสี่ยงเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงได้เมื่อมีแบคทีเรีย หรือไวรัสเกิดซ้ำภายในปอดอีกครั้ง
ทำความรู้จักกับ โรคปอดอักเสบ และ โรคหอบหืด
โรคปอดอักเสบ (Pneumonia) คือ โรคที่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เชื้อรา และไวรัสที่อาจทำให้ปอด และถุงลมในปอดติดเชื้อเต็มไปด้วยหนอง ทำให้หายใจลำบาก และระดับออกซิเจนในเลือดลดลง โดยโรคนี้อาจมีความรุนแรงตั้งแต่ระดับเบา ปานกลาง และอันตรายถึงแก่ชีวิต ซึ่งจะส่งผลร้ายแรงที่สุดในเด็ก ผู้สูงอายุ ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันอ่อนแอ รวมถึงผู้ที่มีพฤติกรรมการสูบบุหรี่
โรคปอดอักเสบแบ่งออกเป็น 4 ประเภท โดยแต่ละประเภทจะถูกจำแนกตามแหล่งที่ทำให้ผู้ป่วยติดเชื้อ ได้แก่
- ปอดอักเสบจากแหล่งชุมชน เป็นโรคปอดอักเสบที่พบบ่อยที่สุด มีสาเหตุมาจาก แบคทีเรีย เชื้อรา ไวรัส รวมถึงโควิด-19 ที่กำลังแพร่ระบาดในปัจจุบัน
- ปอดอักเสบจากโรงพยาบาล ผู้ป่วยอาจเป็นโรคปอดอักเสบระหว่างการรักษาตัวที่โรงพยาบาล เนื่องจากแบคทีเรียบางชนิดที่ผู้ป่วยได้รับอาจมีปฏิกิริยาการดื้อยา
- ปอดอักเสบจากสถาน หรือหน่วยงานด้านสุขภาพ อาจมีความคล้ายคลึงกับปอดอักเสบจากโรงพยาบาล แต่ประเภทนี้จะรวมไปถึงแหล่งสถานที่ที่รับดูแล และรักษาสุขภาพด้านอื่น ๆ อย่าง คลินิก ศูนย์ล้างไต เป็นต้น
- ปอดอักเสบการจากสำลัก อาจเกิดขึ้นได้เมื่อผู้ป่วยมีการสำลักอาหารขณะรับประทานอาหาร และเครื่องดื่ม จนสารคัดหลั่ง หรือของเหลวเข้าสู่ปอด ซึ่งส่งผลให้เกิดการติดเชื้อได้
โรคหอบหืด (Asthma) เกิดจากสิ่งกระตุ้นต่าง ๆ เข้าสู่ระบบทางเดินหายใจไม่ว่าจะเป็น ไรฝุ่น ขนสัตว์ มลพิษทางอากาศ สารเคมี เป็นต้น จนส่งผลให้เกิดภูมิแพ้ และทางเดินหายใจอักเสบ จากสารคัดหลั่ง หรือน้ำมูกอุดตันในหลอดลม เพราะเมื่อน้ำมูกอุดตันจะทำให้อากาศไหลเวียนผ่านได้ยาก เกิดอาการหายใจลำบาก หากไม่มีการรักษาอย่างเหมาะสม หรือปล่อยไว้เป็นระยะเวลานาน อาจทำให้ออกซิเจนในเลือดลดน้อยลง จนหมดสติได้
ความเชื่อมโยงของโรคปอดอักเสบ และ โรคหอบหืด
โรคหอบหืดอาจไม่ได้ทำให้เกิดโรคปอดอักเสบโดยตรง แต่ผู้ที่เป็นโรคหอบหืดอาจมีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นโรคปอดอักเสบ เนื่องจากปอด และเนื้อเยื่อในปอดอ่อนแอ ถูกทำลาย หรือได้รับความเสียหาย นอกจากนี้ผู้ที่เป็นหอบหืดอาจมีอาการและโรคแทรกซ้อนเมื่อเป็นหวัด โดยศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคประเทศสหรัฐอเมริกา (CDC) ระบุว่าผู้ใหญ่ และเด็กที่เป็นโรคหอบหืด และเป็นหวัดร่วมด้วย มีโอกาสที่จะป่วยเป็นโรคปอดอักเสบได้มากกว่าผู้ที่ไม่เป็นโรคหอบหืด
การป้องกันโรคปอดอักเสบ และโรคหอบหืด
วิธีลดความเสี่ยงในการเกิดโรคปอดอักเสบ และโรคหอบหืดที่อาจทำลายสุขภาพ อาจเริ่มจากวิธีดังต่อไปนี้
- ฉีดวัคซีนตามกำหนด โดยศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคประเทศสหรัฐอเมริกา (CDC) แนะนำให้ฉีดวัคซีนป้องกันโรคปอดบวม โดยเฉพาะผู้ใหญ่อายุ 65 ปีขึ้นไป
- รักษาสุขอนามัย เช่น ล้างมือด้วยสบู่บ่อย ๆ เว้นระยะห่างกับผู้ป่วย ทำความสะอาดวัตถุโดยรอบโดยเฉพาะกับสิ่งที่สัมผัสบ่อย
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพื่อกระตุ้นการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
- อยู่ในห่างจากสิ่งกระตุ้นต่าง ๆ ที่อาจก่อให้เกิดภูมิแพ้
หากคุณหมอกำหนดยาที่ช่วยบรรเทาอาการโรคปอดอักเสบ และโรคหอบหืด ไม่ว่าจะในรูปแบบการรับประทาน หรือแบบพ่น ควรปฏิบัติตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด เพื่อลดอาการรุนแรงที่อาจเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ