อาการ โรค เบาหวาน ระยะสุดท้าย เป็นอย่างไร

อาการ โรค เบาหวาน ระยะสุดท้าย หรือภาวะแทรกซ้อนเรื้อรังจากโรคเบาหวาน ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อผู้ป่วยไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมได้เป็นเวลานานหลายปี ดังนั้นผู้ป่วยเบาหวานจึงควรหมั่นดูแลสุขภาพตัวเองอยู่เสมอ เลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เลิกสูบบุหรี่ ออกกำลังกายเป็นประจำ เพื่อรักษาให้ระดับน้ำตาลในเลือดอยู่ในเกณฑ์เป้าหมายและป้องกันอันจะป้องกันมิให้เกิดภาวะแทรกซ้อนตามมาได้

อาการ โรค เบาหวาน ระยะสุดท้าย

โดยทั่วไปแล้ว อาการโรคเบาหวานระยะสุดท้าย มักหมายถึงอาการที่เป็นผลมาจากภาวะเเทรกซ้อนเรื้อรังของโรคเบาหวาน ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อผู้ป่วยเบาหวานไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมได้อย่างเรื้อรัง ซึ่งอาจเป็นเวลานานตั้งแต่ 5 -20 ปีขึ้นไป จนทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนเนื่องจากเส้นเลือดตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกายเสียหายหรือเสื่อมสภาพลง ซึ่งกลายเป็นภาวะสุขภาพระยะยาวที่กระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน

อาการโรคเบาหวานระยะสุดท้าย หรือภาวะเเทรกซ้อนเรื้อรังจากโรคเบาหวานที่อาจพบได้ มีดังนี้

• ปัญหาเกี่ยวกับระบบหัวใจและหลอดเลือด (Cardiovascular problems)

ผู้ป่วยโรคเบาหวานที่ควบคุมเบาหวานไม่ดี มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงอย่างเรื้อรัง มักมีภาวะสุขภาพร่วมอื่น ๆด้วย เช่น ภาวะคอเลสเตอรอลสูง ความดันโลหิตสูง โรคอ้วน ซึ่งล้วนส่งผลให้หลอดเลือดเสื่อมสภาพ เนื่องจากเกิดการสะสมของไขมันทีผนังหลอดเลือด ผนังหลอดเลือดหัวใจจึงหนาตัว ส่งผลให้หลอดเลือดตีบแคบลง ส่งผลให้เลือดไปหล่อเลี้ยงหัวใจได้ไม่เต็มที่ นอกจากหลอดเลือดหัวใจเเล้วยังสามารถเกิดความเสื่อมกับหลอดเลือดสมอง เเละ หลอดเลือดส่วนปลายได้เช่นเดียวกัน

• ปัญหาเกี่ยวกับไต (Kidney problems) หรือโรคไต (Nephropathy)

เมื่อไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้เป็นระยะเวลานาน ทั้งภาวะน้ำตาลในเลือดสูงเเละความดันโลหิตสูง(ที่มักพบร่วมกัน) จะส่งผลให้หลอดเลือดฝอยในไตเสื่อมสภาพลง หรือที่มักเรียกว่า ภาวะเบาหวานลงไต เมื่อไตจะเสื่อมสภาพ จึงทำให้หน้าที่ในการกำจัดของเหลวส่วนเกินและของเสียออกจากร่างกายผิดปกติไป เเละหากไม่รีบกลับมาควบคุมระดับน้ำตาลให้อยู่ในเกณฑ์  ก็อาจลุกลามจนเกิดเป็นโรคไตวายเรื้อรังในที่สุด

โดยทั่วไปภาวะเบาหวานลงไตอาจไม่แสดงอาการให้สังเกตุได้ชัดจนกระทั่งไตเสื่อมไปขั้นรุนแรงแล้ว การไปพบคุณหมอตามนัดหมายเพื่อเข้ารับการตรวจเลือดวัดค่าการทำงานของไต เเละ การตรวจปัสสาวะเพื่อคัดกรองภาวะอัลบูมินนูเรีย (albuminuria) หรือภาวะโปรตีนอัลบูมินรั่วในปัสสาวะ จึงเป็นเรื่องที่ผู้ป่วยเบาหวานควรให้ความสำคัญ โดยหากตรวจพบโปรตีนอัลบูมินนี้ในปัสสาวะในปริมาณตั้งแต่ 30-300 มิลลิกรัมขึ้นไป อาจหมายถึงเริ่มมีปัญหาไตเสื่อมในระยะเริ่มต้น ทั้งนี้ หากตรวจพบและรักษาตั้งแต่เนิ่น ๆ ก็สามารถชะลอหรือป้องกันความเสียหายได้

• ภาวะเบาหวานขึ้นตา (Diabetic Retinopathy)

เบาหวานขึ้นตาเป็นภาวะแทรกซ้อนของโรคเบาหวานที่อาจเกิดขึ้นโดยไม่รู้ตัว เกิดจากมีน้ำตาลในเลือดสูงอย่างเรื้อรังจนทำให้เส้นเลือดฝอยในจอตาและระบบประสาทการับภาพเสื่อมลง รวมทั้งอาจมีของเหลว เลือด และไขมันรั่วซึมในจอตาทำให้อาการผิดปกติต่าง ๆ เช่น สายตามัว มองเห็นภาพบิดเบี้ยว แยกแยะสีลำบาก มองเห็นเส้นดำคล้ายหยากไย่ลอยในลานสายตา ทั้งยังอาจทำให้เกิดความผิดปกติของดวงตา เช่น ภาวะจอประสาทตาบวม ภาวะจอตาขาดเลือด โรคต้อหิน (Glaucoma) โรคต้อกระจก (Cataract) หากปล่อยไว้โดยไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องอาจเสี่ยงต่อการสูญเสียการมองเห็นหรือตาบอดอย่างถาวรได้ ผู้ป่วยเบาหวานทุกคนจึงควรเข้ารับการตรวจจอประสทตาเป็นประจำทุกปีเพื่อเป็นการคัดกรองป้องกันความผิดปกติของดวงตาตั้งแต่เนิ่น ๆ

เมื่อผู้ที่เป็นโรคเบาหวานมานานและไม่สามารถควบคุมเบาหวานให้อยู่ในเกณฑ์เหมาะสมได้ ระดับน้ำตาลในเลือดที่สูงอย่างเรื้อรังจะส่งผลให้เส้นประสาทที่ควบคุมการทำงานของอวัยวะต่าง ๆเสียหาย เกิดโรคปลายประสาทอักเสบ/เสื่อม ทำให้เกิดอาการชาตามปลายนิ้ว รู้สึกหนักที่เท้า หรืออาจทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรงได้ เป็นต้น

อาการเบาหวานลงเท้า  เป็นภาวะแทรกซ้อนที่ทำให้ผู้ป่วยรู้สึกชาหรือปวดเท้า ไปจนถึงสูญเสียความรู้สึก เกิดเนื่องมาจากเส้นประสาทที่บริเวณเท้าเสื่อมลงเเละหากไม่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดและดูแลสุขภาพเท้าให้ดี อาจทำให้เกิดแผลเรื้อรัง จนนำไปสู่การตัดเท้า/ขาได้ 

การดูแลตัวเองเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด

วิธีดูแลตัวเองเพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณ์เหมาะสม อาจทำได้ดังนี้