การตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อม คือ การตั้งครรภ์โดยที่ไม่ได้วางแผนล่วงหน้า ทั้งในกรณีที่ไม่คุมกำเนิด หรือคุมกำเนิดแต่ไม่ได้ผลหรือการคุมกำเนิดไม่ได้ประสิทธิภาพ ซึ่งการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมส่งผลกระทบในหลาย ๆ ด้านโดยเฉพาะการตั้งครรภ์ที่เกิดในช่วงวัยรุ่นอาจจำเป็นต้องพึ่งพาผู้ปกครองในการให้ความช่วยเหลือและสนับสนุน และควรศึกษาถึงวิธีการคุมกำเนิดที่ได้ผลเพื่อลดโอกาสเสี่ยงการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมเป็นวิธีป้องกันที่ดีที่สุด
[embed-health-tool-ovulation]
การตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อม คืออะไร
การตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมหรือ การตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์ คือ การท้องที่ไม่ได้มีการวางแผนเรื่องการตั้งครรภ์มาก่อนหน้า หรือการตั้งครรภ์ที่ผิดเวลาจากที่คาดการณ์ไว้ ซึ่งสาเหตุนั้นมีหลากหลายและบางครั้งการคุมกำเนิดอาจไม่ได้ช่วย 100 เปอร์เซ็นต์ โดยเฉพาะเมื่อคุมกำเนิดแบบผิดวิธี
การตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์ ส่งผลกระทบต่อใคร อย่างไรบ้าง
การตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์ อาจส่งผลกระทบทั้งต่อตัวเองและบุคคลรอบข้าง ได้แก่
- หากมารดาอายุน้อย การตั้งครรภ์ขณะที่ร่างกายยังเติบโตไม่เต็มที่ ส่งผลให้มีความเสี่ยง เช่น ภาวะครรภ์เป็นพิษ โลหิตจาง ภาวะตกเลือดหลังคลอด และอาจส่งผลต่อสุขภาพคุณแม่ในระยะยาวได้
- หากอยู่ในช่วงเรียน หรือกำลังศึกษาอยู่ อาจจำเป็นต้องหยุดเรียนก่อน ซึ่งบางครั้งอาจส่งผลกระทบต่ออนาคต ไม่ว่าจะเป็นโอกาส หรือการทำงาน
- สร้างความลำบากด้านการเงิน เพราะการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมเพิ่มภาระค่าใช้จ่ายที่อาจจะไม่สามารถครอบคลุมได้ ทำให้เกิดความเครียด ความกดดัน
- ส่งผลต่อภาวะด้านอารมณ์ เพราะหญิงตั้งครรภ์เองอาจเสี่ยงเป็นโรคซึมเศร้าหากครอบครัวไม่ยอมรับ และเนื่องจากขาดการเตรียมตัวในการมีครอบครัว ทั้งเรื่องการเลี้ยงดู การวางแผน
- หากฝ่ายชายไม่ยอมรับ หรือไม่สามารถร่วมรับผิดชอบดูแลได้ ทำให้ภาระตกมาอยู่ที่ฝ่ายหญิงตั้งครรภ์ ซึ่งการขาดคู่คิด และอาจกลายเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยวจะยิ่งทำให้เกิดความเครียดมากยิ่งขึ้น
สาเหตุของการตั้งครรภ์ไม่พร้อม
การตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อม เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น
- การคุมกำเนิดอย่างไม่ถูกต้อง หรือไม่ถูกวิธี เช่น ใส่ถุงยางซึ่งหมดอายุไปแล้ว ถุงยางขาด ลืมรับประทานยาคุมกำเนิดตามวันที่กำหนด หรือขาดไปในวันใดวันหนึ่ง คำนวนวันไข่ตกผิด
- การใช้วิธีคุมกำเนิดที่ผิด เช่น การไม่ใส่ถุงยางอนามัย แต่หลั่งนอกแทน
- ไม่มีการคุมกำเนิดเลย เพราะความไม่รู้ข้อมูลต่าง ๆ หรือความคึกคะนองช่วงวัยรุ่น ทำให้เกิดการผิดพลาด
การป้องกัน การตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อม
หากไม่พร้อมที่จะมีบุตร ไม่ว่าจะเป็นฝ่ายชายหรือฝ่ายหญิงก็ควรวางแผนและควรป้องกันทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ โดยวิธีป้องกันมีดังนี้
- ปฏิบัติตามคำแนะนำตามฉลากยาคุมกำเนิด เพื่อไม่ให้เกิดการผิดพลาด เพราะยาคุมกำเนิดแต่ละแบบนั้นมีความแตกต่างกัน
- ใช้ยาคุมกำเนิดฉุกเฉิน หากไม่แน่ใจเกี่ยวกับการคุมกำเนิดที่เคยใช้ แต่ไม่ควรใช่บ่อยเกินไป เพราะอาจส่งผลกระทบกับสุขภาพร่างกายได้
- ปรึกษาคุณหมอด้านการวางแผนมีบุตร
- การสวมถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
การรับมือกับการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อม
การตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมสามารถสร้างความเครียด ความวิตกกังวล และอารมณ์ต่าง ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นได้ อย่างไรก็ตาม หากตั้งครรภ์โดยไม่พร้อม อาจปฏิบัติตามคำแนะนำต่อไปนี้เพื่อรับมือกับสถานการณ์ในเบื้องต้น
- ตั้งสติ ตรวจครรภ์กับคุณหมอเพื่อให้แน่ใจว่าตั้งครรภ์จริงๆ
- เมื่อมั่นใจว่าตนเองตั้งครรภ์ควรปรึกษาครอบครัวของทั้งสองฝ่าย หรือคนที่รู้สึกไว้ใจ
- คิดอย่างมีเหตุมีผล ไม่คิดในแง่ลบหรือทำอะไรที่เสี่ยงต่อตัวเองและทารกในครรภ์
- เผชิญหน้ากับความจริง วางแผนเป็นลำดับขั้นตอนว่าควรทำอะไรก่อนและหลัง
- ขอความช่วยเหลือจากครอบครัวหรือคนใกล้ชิด หรือหากไม่มั่นใจอาจขอคำแนะนำเพิ่มเติมจากคุณหมอ