แพ้ท้องแทนเมีย หมายถึง อาการที่ผู้ชายที่มีภรรยาที่กำลังตั้งครรภ์ มีอาการคล้ายกับอาการแพ้ท้อง เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เวียนศีรษะ อ่อนเพลีย โดยที่ไม่มีอาการป่วยใด ๆ มาก่อน อาการแพ้ท้องแทนเมียมักเป็นอาการที่เกิดจากสภาพจิตใจ เนื่องจากความเครียดและความกังวลในช่วงที่กำลังปรับตัวก่อนที่จะเป็นพ่อคน ซึ่งอาการเหล่านี้สามารถบรรเทาได้ด้วยการทำจิตใจให้สงบ ผ่อนคลายความเครียด และอาจรับประทานอาหารที่ช่วยลดอาการพะอืดพะอม เช่น ขิง ร่วมด้วย
[embed-health-tool-due-date]
แพ้ท้องแทนเมีย เป็นอย่างไร
อาการแพ้ท้องแทนเมีย ใช้อธิบายถึงเหตุการณ์ที่ ผู้ชายที่มีสุขภาพดี และมีภรรยาที่กำลังตั้งครรภ์ แสดงอาการที่มีลักษณะคล้ายกับอาการแพ้ท้องที่ผู้หญิงตั้งครรภ์มักจะเป็น โดยอาการนี้เป็นเรื่องปกติที่สามารถพบได้ทั่วไป ไม่จัดว่าเป็นอาการป่วย หรือโรคใดๆ
อาการที่อาจเกิดขึ้นมีดังต่อไปนี้
- คลื่นไส้ อาเจียน
- แสบร้อนกลางอก
- ปวดท้อง ปวดหลัง
- ตะคริว
- ท้องอืด
- ปวดฟัน
- ปัญหาเกี่ยวกับการปัสสาวะ
- ปัญหาเกี่ยวกับการหายใจ
- ความอยากอาหารเปลี่ยนแปลง น้ำหนักขึ้น
- นอนไม่หลับ
- ความต้องการทางเพศลดลง
- วิตกกังวล
- ซึมเศร้า
- กระสับกระส่าย
อาการเหล่านี้มักจะเกิดขึ้นในช่วงไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ ประมาณเดือนที่สามของการตั้งครรภ์ และจะมีอาการดีขึ้นเมื่อเวลาผ่านไป แต่ก็มีโอกาสที่อาการอาจจะกลับมาในช่วงไตรมาสสุดท้าย โดยเฉพาะช่วงใกล้คลอด
สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการ แพ้ท้องแทนเมีย
สำหรับสาเหตุของอาการแพ้ท้องแทนเมีย ไม่มีข้อสรุปที่แน่ชัด อย่างไรก็ตาม สันนิษฐานว่า ปัจจัยที่เป็นสาเหตุของอาการแพ้ท้องแทนเมีย อาจมีดังต่อไปนี้
อาการทางกายที่ไม่ทราบสาเหตุ หรือภาวะโซมาติก (Somatic symptoms)
ภาวะโซมาติกนี้หมายถึงอาการที่เกิดขึ้นกับร่างกายจริงๆ แต่ยังไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด โดยอาจจะเกิดขึ้นเนื่องจากปัญหาทางจิตใจ หรือความตึงเครียดทางอารมณ์ พ่อแม่มือใหม่นั้นมักจะเกิดความวิตกกังวลหรือเครียดกับการตั้งครรภ์ ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึกที่ยินดีหรือความตื่นเต้นก็ตาม เพราะการเป็นพ่อคนแม่คนจะเท่ากับการเปลี่ยนบทบาทในสังคมครั้งใหญ่ของชีวิต และมักจะส่งผลให้เกิดความเครียดและความกังวล ไม่ว่าจะรู้สึกตัวหรือไม่ก็ตาม ความรู้สึกเหล่านี้อาจทำให้เกิดอาการทางกายที่มีลักษณะคล้ายกับอาการแพ้ท้องได้ โดยผู้ชายบางส่วนมักจะมีอาการแพ้ท้องในช่วงที่กำลังพยายามปรับตัวและจัดการกับหน้าที่ความรับผิดชอบใหม่ๆ ของการเป็นพ่อคน
ระดับฮอร์โมนในร่างกายเปลี่ยนแปลง
ผู้ชายที่มีภรรยาที่กำลังตั้งครรภ์อยู่ อาจจะเกิดการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนภายในร่างกายได้ เช่น มีฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนลดลง (testosterone) และมีฮอร์โมนอีสตราไดออลเพิ่มขึ้น (estradiol) การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเหล่านี้อาจทำให้เกิดอาการแพ้ท้องแทนเมียขึ้นมาได้
ความรู้สึกผูกพัน
ผู้ชายที่มีส่วนร่วมในการดูแลคู่ครองที่ตั้งครรภ์อย่างใกล้ชิด และได้สัมผัสการพัฒนาการของทารกในครรภ์ เช่น ฟังเสียงหัวใจเต้น หรือรับรู้เวลาลูกดิ้น มักจะมีความรู้สึกผูกพันกับการตั้งครรภ์ รู้สึกใกล้ชิดกับทารกในครรภ์ ตระหนักในหน้าที่ของความเป็นพ่อ และมีโอกาสสูงกว่าที่จะเกิดอาการแพ้ท้อง
ปัญหาทางจิตใจ
แพทย์บางคนเชื่อว่า อาการแพ้ท้องแทนเมียนี้อาจจะเกี่ยวข้องกับสุขภาพจิต เช่น
- อาการอิจฉาภรรยาที่สามารถตั้งครรภ์และคลอดบุตรได้
- ความรู้สึกผิดที่ทำให้คนรักตั้งครรภ์
- ความรู้สึกเป็นคู่แข่งในบทบาทของการเป็นพ่อแม่
จะรับมือกับอาการ แพ้ท้องแทนเมีย ได้อย่างไร
อาการแพ้ท้องนั้นมักจะไม่ใช่อาการที่รุนแรงอะไร และมักจะไม่จำเป็นต้องรับการรักษาเป็นพิเศษ แต่ก็มีวิธีการที่จะช่วยรับมือกับอาการเหล่านี้ เพื่อทำให้สามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติมากยิ่งขึ้น
- หากิจกรรมทำเพื่อช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายมากยิ่งขึ้น เช่น นั่งสมาธิ โยคะ ฟังเพลง ดูหนัง
- รับประทานอาหารครั้งละน้อยๆ แต่อย่าปล่อยให้ท้องว่าง
- รับการบำบัดเพื่อจัดการกับความเครียด
- หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง
- ดื่มน้ำให้มาก
- อโรมาเธอราพี (Aromatherapy) บรรเทาความเครียด
- ดื่มน้ำขิงแก้คลื่นไส้และอาเจียน
- เรียนรู้เกี่ยวกับการเป็นพ่อแม่และการดูแลเด็ก ความเข้าใจในเรื่องเด็กที่มากขึ้นจะช่วยลดความกังวลไปได้