ความเครียดเป็นสิ่งที่เราไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ เป็นความรู้สึกที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศ ทุกวัย แต่รู้หรือไม่ว่า เมื่อเป็นคุณแม่ตั้งครรภ์แล้วควรหลีกเลี่ยงกับสิ่งที่กระตุ้นที่ทำให้เกิดความเครียด เพราะ ความเครียดของแม่ นั้นไม่ส่งผลดีต่อใครทั้งนั้นไม่ว่าจะเป็นตัวคุณแม่เอง หรือแม้แต่ลูกน้อยที่อยู่ในครรภ์
[embed-health-tool-due-date]
ความเครียดของแม่ ส่งผลต่อคุณและลูกน้อยอย่างไร
ความเครียดเรื้อรังหรือเครียดอย่างต่อเนื่อง ส่งผลต่อสุขภาพและการใช้ชีวิตประจำวันที่เปลี่ยนแปลงไป รวมไปถึงอาการปวดหัว การนอนหลับ การหายใจผิดปกติ และชีพจรเต้นเร็วขึ้น ซึ่งอาจส่งผลต่อคุณในด้านอื่น ๆ อีก เช่น ปัญหาด้านการกิน (การกินอาหารมาก/น้อยเกินไป หรืออาหารผิดประเภท)
ผลการศึกษาบางชิ้นแสดงให้เห็นว่าความเครียดในครรภ์ของคุณแม่อาจส่งผลต่อการพัฒนาสมองของลูกน้อย ซึ่งอาจนำไปสู่ปัญหาด้านพฤติกรรมเมื่อทารกโตขึ้น และปัญหาด้านอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดปัญหาบางอย่างในช่วงวัยเด็ก รวมไปถึงความเครียดสามารถเพิ่มโอกาสในการคลอดก่อนกำหนด (เกิดก่อน 37 สัปดาห์ของการตั้งครรภ์) หรือทารกมีน้ำหนักแรกเกิดต่ำกว่าเกณฑ์
อะไรทำให้เกิดความเครียดระหว่างตั้งครรภ์
สาเหตุของความเครียดสำหรับผู้หญิงตั้งครรภ์นั้นแตกต่างกันไป ซึ่งสาเหตุที่พบบ่อยในช่วงระหว่างตั้งครรภ์มีดังนี้
- อาจกำลังเผชิญกับความรู้สึกไม่สบายจากการตั้งครรภ์ เช่น แพ้ท้อง ท้องผูก เหนื่อย หรือปวดหลัง
- ฮอร์โมนภายในกำลังเปลี่ยนแปลง อาจทำให้อารมณ์แปรปรวน ทำให้การควบคุมอารมณ์ต่ำลง
- อาจจะกังวลเกี่ยวกับสิ่งที่จะเกิดขึ้นในระหว่างตั้งครรภ์และการคลอด รวมไปถึงวิธีการดูแลลูกน้อย
- อาจจะกังวลว่าสิ่งที่คุณจะกินหรือดื่มเข้าไปนั้นจะส่งผลต่ออะไรต่อลูกน้อยหรือไม่
วิธีการลดความเครียดของแม่ระหว่างตั้งครรภ์
การดูแลสุขภาพร่างกายที่ดีระหว่างตั้งครรภ์เป็นสิ่งสำคัญ เช่นเดียวกับการดูแลสุขภาพจิต เพื่อลดความเครียด สามารถทำได้ดังต่อไปนี้
- การกินอาหารเพื่อสุขภาพ รวมถึงหาข้อมูลสิ่งที่คนท้องห้ามกิน และอาหารสิ่งใดที่มีประโยชน์
- การนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ถึงแม้อาจจะทำยาก แต่คุณแม่ตั้งครรภ์ควรกระทำ
- การออกกำลังกายเบา ๆ หรือกิจกรรมที่ช่วยให้ผ่อนคลายอย่างเช่น โยคะ สิ่งเหล่านี้สามารถช่วยจัดการกับความเครียดและเตรียมความพร้อมสำหรับการคลอด รวมไปถึงการหางานอดิเรกทำ
- ฝึกการหายใจและการผ่อนคลาย
- พยายามไม่กดดันตัวเองมากจนเกินไป
- การวางแผนการทำงานล่วงหน้า และรู้ขีดจำกัดที่คุณสามารถจะรับไหว
- ลดงานบ้านบางสิ่งที่คุณไม่สามารถจัดการได้
- ขอความช่วยเหลือจากคนที่คุณไว้วางใจ และยอมรับความช่วยเหลือจากพวกเขา
ปรึกษาขอข้อมูลเพิ่มจากคุณหมอที่ดูแลคุณ เพื่อให้คุณสามารถจัดการกับความเครียดที่เกิดขึ้น
คำถามวัดระดับ ความเครียดของแม่
เป็นคำถามเพื่อประเมินระดับความเครียดของคุณในระหว่างตั้งครรภ์ ให้ตอบว่า “ใช่” “บางครั้ง” หรือ “ไม่ใช่”
- รู้สึกเครียด
- รู้สึกประหม่า
- รู้สึกกังวล
- รู้สึกกลัว
- มีปัญหาในการจัดการกับปัญหาต่าง ๆ
- คิดว่าสิ่งต่าง ๆ ไม่เป็นไปตามคาด
- ไม่สามารถควบคุมสิ่งต่างๆ ในชีวิตได้
- กังวลว่าลูกจะผิดปกติ
- กังวลว่าจะเสียลูก
- กังวลว่าจะคลอดยาก
- กังวลว่าจะไม่สามารถชำระค่าใช้จ่ายต่าง ๆ
- อาศัยอยู่คนละที่ระหว่างคุณกับคู่ครอง/คู่สมรส หรือแฟน
- มีการทำงานที่หนักเกินไป
- มีปัญหาในการทำงาน
- เคยมีปัญหากับคู่ครอง/คู่สมรส หรือแฟน หรือไม่
- เคยถูกคุกคามอันตรายทางร่างกายหรือไม่
หากคุณตอบว่า “ใช่” หรือ “บางครั้ง” อย่างน้อย 3 ข้อขึ้นไป คุณอาจมีความเครียดที่สะสมอยู่พอสมควร ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับข้อมูลและคำแนะนำต่าง ๆ เพิ่มเติมจากคุณหมอ
ความเครียดนั้นไม่ส่งผลดีกันใครทั้งนั้น หากคุณแม่สามารถจัดการกับความเครียดระหว่างตั้งครรภ์ได้ดี ก็ย่อมส่งผลดีต่อคุณแม่และลูกน้อย ไม่ว่าจะเป็นคนในครอบครัว หรือคู่ครองก็สามารถช่วยเหลือและร่วมกันช่วยบรรเทาความเครียดคุณแม่ตั้งครรภ์ได้