ทารกที่คลอดก่อนกำหนด หมายถึง ทารกที่คลอดก่อนสัปดาห์ที่ 38 ของการตั้งครรภ์ โดยปกติทารกที่คลอดก่อนกำหนดมักจะยังมีพัฒนาการที่ไม่สมบูรณ์และมีร่างกายที่อ่อนแอ จึงควรมีการ ดูแลทารกคลอดก่อนกำหนด ที่เหมาะสม เพื่อช่วยให้ทารกมีพัฒนาการและการเจริญเติบโตที่ดีสมวัยต่อไป
[embed-health-tool-vaccination-tool]
ทำไมทารกจึง คลอดก่อนกำหนด
ยังไม่เป็นที่ทราบสาเหตุแน่ชัดว่าทำไมทารกจึงคลอดก่อนกำหนด ในบางครั้งอาจเป็นเพราะสุขภาพของแม่ระหว่างตั้งครรภ์ แม่บางคนอาจเป็นโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจหรือไต การติดเชื้อที่ถุงน้ำคร่ำหรือทางเดินปัสสาวะ หรืออาจมีสาเหตุอื่น ๆ ที่ทำให้ทารกคลอดก่อนกำหนด ดังนี้
- เลือดออกจากรกเกาะต่ำ หรือรกแยกตัวออกจากครรภ์
- ครรภ์ไม่ปกติ
- อุ้มท้องเด็กมากกว่า 1 คน ในครั้งเดียว
- มีน้ำหนักน้อยในระหว่างตั้งครรภ์
- สูบบุหรี่ ใช้สารเสพติด หรือดื่มสุราขณะตั้งครรภ์
- ใช้ยาบางชนิดขณะตั้งครรภ์
ข้อควรรู้สำหรับ ดูแลทารกคลอดก่อนกำหนด
การดูแลทารกคลอดก่อนกำหนด อาจต้องเพิ่มการดูแลเป็นพิเศษ ในเบื้องต้นคุณหมอจะพิจารณาดูแลทารกคลอดก่อนกำหนดที่โรงพยาบาล เมื่อร่างกายทารกสมบูรณ์แล้วจึงสามารถกลับบ้านได้ ซึ่งวิธีดูแลทารกนั้นมีดังนี้
- ทารกคลอดก่อนกำหนดอาจมีน้ำหนักแรกเกิดน้อย ต้องการความอบอุ่นและการเลี้ยงดูเป็นพิเศษ
- ดูแลทารกคลอดก่อนกำหนดที่มีภาวะแทรกซ้อน ทารกที่ติดเชื้อต้องได้รับการรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ ทารกบางรายอาจไม่หายใจหรือหายใจเหนื่อย จึงจำเป็นต้องได้รับความช่วยเหลือโดยด่วนโดยใช้เครื่องช่วยหายใจเพื่อเพิ่มออกซิเจน
- เครื่องอุ่นสำหรับทารก ทารกคลอดก่อนกำหนดบางรายจำเป็นต้องใช้เครื่องอุ่นเพื่อเพิ่มความอบอุ่นให้กับร่างกายในขณะเฝ้าติดตามอาการ
- เครื่องส่องไฟเพื่อรักษาอาการตัวเหลือง เนื่องจากทารกแรกเกิดจะมีความเสี่ยงของภาวะตัวเหลืองมากกว่าเด็กคลอดครบกำหนดจากหลายกลไก
เมื่อร่างกายของทารกคลอดก่อนกำหนด แข็งแรงขึ้นและได้รับคำยืนยันจากคุณหมอว่าสามารถกลับบ้านได้ จึงนำทารกกลับไปเลี้ยงดูที่บ้านได้ซึ่งต่างมีความสำคัญเช่นกัน
สิ่งสำคัญในการ ดูแลทารกคลอดก่อนกำหนด
การ ดูแลทารกคลอดก่อนกำหนด ควรคำนึงถึงปัจจัยต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
อุณหภูมิ
อุณภูมิสำหรับทารกต้องสบายและปลอดภัย ควรปรับอุณภูมิในบ้านให้พอเหมาะด้วยเครื่องปรับอากาศ เช่น ปรับไว้ที่ 25 องศาเซลเซียสขณะนอนหลับ และเตรียมเสื้อผ้า ผ้าห่ม ถุงเท้า ให้พร้อม หรืออาจใช้วิธีการห่อตัวทารกเพื่อช่วยเพิ่มความอบอุ่นและทำให้ทารกรู้สึกปลอดภัย
การนอนหลับ
จัดที่นอนของทารกให้สบายและอบอุ่นเพื่อให้ทารกนอนหลับได้ยาวนานขึ้น จัดสภาพแวดล้อมให้เงียบ มีแสงสลัวในตอนกลางคืน
การอาบน้ำ
ความถี่ในการอาบน้ำขึ้นอยู่กับอายุและสภาพผิวของทารกและในช่วง 2-3 เดือนแรกควรใช้ฟองน้ำหรือสำลีนุ่มชุบน้ำช่วยในการอาบน้ำทารก
โรค SIDS หรือโรคไหลตายในทารก
เป็นกลุ่มอาการที่ในช่วง 6 เดือนแรก ทารกคลอดก่อนกำหนด มีความเสี่ยงสูงกว่าทารกที่คลอดตามปกติ ยังไม่ทราบสาเหตุของโรค SIDS ที่แน่ชัด แต่มีวิธีที่สามารถลดความเสี่ยงได้
- ให้ทารกนอนหงาย
- ใช้ผ้าห่มแบบบางเบา และไม่นำผ้าห่มคลุมหน้าทารก
- สมาชิกในบ้านไม่ควรสูบบุหรี่
- ถ้าทารกคลอดก่อนกำหนด ควรดูแลใกล้ชิดเป็นพิเศษห้ามเผลอหลับหรืออยู่ไกลทารก
- รักษาอุณหภูมิห้องไว้ที่ประมาณ 21-28 องศาเซสเซียส
