ความรู้สึกโกรธ (Anger) สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคนไม่ว่าจะเป็นเด็กหรือผู้ใหญ่ แต่เมื่อรู้สึกโกรธแล้วคุณจะสามารถควบคุมความรู้สึกนี้ได้ดีเพียงใด เพื่อไม่ให้สถานการณ์ที่เกิดขึ้นเลวร้ายลงไปมากกว่าเดิม หากคุณไม่สามารถควบคุมความรู้สึกโกรธได้บางครั้งคุณอาจจะแสดงความรุนแรงออกไปโดยที่คุณไม่ได้ตั้งใจ ดังนั้น ลองมาดูกันว่าความรู้สึกโกรธนั้นเกิดขึ้นได้อย่างไร แล้วคุณควรจะควบคุมความโกรธที่เกิดขึ้นอย่างไร จากบทความนี้ของ Hello คุณหมอ
สาเหตุของการเกิดความรู้สึกโกรธ
แน่นอนว่าทุกคนต้องเคยมีประสบการณ์เกิดความรู้สึกขึ้น ซึ่งความรุนแรงของความโกรธนั้นมีตั้งแต่ความรำคาญอย่างรุนแรง ไปจนถึงความโกรธที่รุนแรง ซึ่งเป็นเรื่องปกติและดีที่จะรู้สึกโกรธเป็นครั้งคราว เพื่อตอบสนองต่อสถานการณ์บางอย่าง
ในบางครั้งผู้คนที่มีความรู้สึกโกรธ ก็ไม่สามารถควบคุมอารมณ์โกรธที่เกิดขึ้นได้ ซึ่งอารมณ์โกรธก็มักจะทวีคูณความรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะเมื่อความโกรธนั้นมีการยั่วยุเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย ซึ่งในกรณีนี้ความโกรธไม่ใช่อารมณ์ที่ปกติ แต่เป็นปัญหาสำคัญที่ต้องได้รับการแก้ไขอย่างถูกต้อง
ความโกรธนั้นเกิดขึ้นจากหลายสาเหตุด้วยกัน แต่สาเหตุที่พบได้บ่อย ได้แก่
- ปัญหาส่วนตัว เช่น พลาดการเลื่อนตำแหน่งในที่ทำงาน หรือปัญหาด้านความสัมพันธ์
- ปัญหาที่เกิดจากบุคคลอื่น เช่น การยกเลิกนัด
- เหตุการณ์ต่าง ๆ เช่น การจราจรติดขัด หรืออุบัติเหตุทางรถยนต์
- ความทรงจำเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจหรือทำให้รู้สึกโกรธแค้น
ในอีกกรณีหนึ่ง ปัญหาความโกรธอาจเกิดจากการบาดเจ็บในระยะเริ่มต้น หรือเหตุการณ์ในชีวิตของแต่ละบุคคลที่หล่อหลอมบุคลิกภาพขึ้นมา ในบางกรณี อาจเกิดจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนจนอาจทำให้เกิดความโกรธ เช่นเดียวกับความผิดปกติทางจิตบางอย่างนั่นเอง
ความรู้สึกโกรธ นำไปสู่ปัญหาอะไรบ้าง
บางครั้งเมื่อคุณมีความรู้สึกโกรธ ความรู้สึกดังกล่าวนั้น สามารถส่งสัญญาณบางอย่างที่ทำให้รู้ว่าความโกรธที่เกิดขึ้นนั้นไม่ปกติ ซึ่งสัญญาณหรืออาการเหล่านั้น ได้แก่
- ความรู้สึกโกรธนั้นเริ่มมีผลต่อความสัมพันธ์และชีวิตทางสังคม
- เมื่อรู้สึกโกรธแล้วคุณต้องพยายามเก็บซ่อนมันเอาไว้
- เกิดความคิดเชิงลบอย่างต่อเนื่องและมุ่งเน้นไปที่ประสบการณ์เชิงลบ
- รู้สึกว่าไม่มีความอดทน หงุดหงิด และไม่เป็นมิตรอยู่ตลอดเวลา
- มีการโต้เถียงกับผู้อื่นบ่อย ๆ และทำให้เกิดความโกรธขึ้นมาในระหว่างที่โต้เถียง
- เมื่อมีความรู้สึกโกรธ ก็จะมีความรุนแรงทางร่างกายเกิดขึ้น
- เมื่อมีความรู้สึกโกรธ ความรุนแรงที่เกิดขึ้นกับตัวเองเริ่มมีการไปคุกคามผู้อื่น หรือทรัพย์สินของผู้อื่น
- ไม่สามารถควบคุมอารมณ์โกรธของตัวเองได้
- รู้สึกถูกบังคับให้ทำ ทำสิ่งรุนแรง หรือหุนหันพลันแล่น เมื่อมีความรู้สึกโกรธ เช่น ขับรถโดยประมาท หรือทำลายข้าวของต่าง ๆ
- พยายามอยู่ห่างจากสถานการณ์บางอย่าง เพราะรู้สึกกังวลหรือหดหู่ใจเกี่ยวกับความรู้สึกโกรธที่ระเบิดออกมา
วิธีจัดการกับความรู้สึกโกรธด้วยตัวเอง
เมื่อเกิดความรู้สึกโกรธ หลายคนคงไม่ชอบในสิ่งที่ตัวเองแสดงออกมา และพยายามหาวิธีที่จะควบคุมความโกรธของตัวเองเอาไว้ให้ได้ ซึ่งวิธีควบคุมความโกรธด้วยตัวเอง สามารถทำได้ดังนี้
เทคนิคการผ่อนคลาย
การหายใจเข้าลึก ๆ และนึกภาพที่ทำให้คุณรู้สึกผ่อนคลายถือเป็นวิธีที่ทำให้คุณควบคุมความรู้สึกโกรธได้ เมื่อคุณพยายามผ่อนคลาย ลองหายใจจากส่วนลึกภายในปอด โดยหายใจเข้าและหายใจออกช้า ๆ พยายามพูดคำหรือวลีที่ทำให้รู้สึกสงบ เช่น ผ่อนคลาย หรือทำใจให้สบาย
บางครั้งคุณอาจจะต้องจินตนาการถึงประสบการณ์ที่ทำให้ผ่อนคลาย ไม่ว่าจะเป็นความทรงจำในอดีตหรือจินตนาการของตัวคุณเอง การออกกำลังกายแบบโยคะช้า ๆ ก็อ่านจะช่วยผ่อนคลายร่างกายและทำให้คุณรู้สึกสงบขึ้นได้
ปรับโครงสร้างความรู้ความเข้าใจ
การเปลี่ยนวิธีคิดสามารถเปลี่ยนวิธีการแสดงความโกรธได้ เมื่อคน ๆ หนึ่งรู้สึกโกรธ มักจะเป็นเรื่องง่ายที่พวกเขาจะคิดถึงแต่เรื่องที่รุนแรง สิ่งสำคัญคือ คุณต้องมุ่งเน้นไปที่การแสดงความคิดที่มีเหตุผล
หลีกเลี่ยงการใช้ความว่า “เสมอ” และ “ไม่เคย” ในความคิดและคำพูดของคุณ เพราะคำดังกล่าวนั้นไม่ค่อยถูกต้องและอาจทำให้คุณรู้สึกว่าความโกรธที่เกิดขึ้นของคุณนั้นเป็นสิ่งที่ถูกต้อง ซึ่งนั้นจะทำให้สิ่งต่าง ๆ แย่ลง นอกจากนั้นคำพูดเหล่านี้อาจทำร้ายคนอื่นที่อาจพยายามช่วยคุณหาทางแก้ไขปัญหาได้อีกด้วย
การแก้ปัญหา
ความโกรธนั้นอาจเกิดขึ้นจากปัญหาจริง ๆ ที่คุณกำลังเผชิญอยู่ ในขณะเดียวกันความโกรธบางอย่างก็มีเหตุผลมาจากบางสิ่งไม่เป็นไปตามแผนที่วางไว้ แต่ความโกรธนั้นจะช่วยให้คุณสามารถแก้ไขปัญหาได้ ซึ่งวิธีที่ดีที่สุดในการรับมือกับสถานการณ์ที่ทำให้คุณโกรธ คือ อย่าให้ความสำคัญกับวิธีแก้ปัญหา แต่พยายามหาวิธีแก้ปัญหาที่ดีที่สุด
คุณสามารถทำได้โดยวางแผนและติดตามแผนการเหล่านี้ด้วยตนเองบ่อย ๆ เพื่อคุณจะได้ทราบความคืบหน้าของสถานการณ์ที่อาจทำให้คุณรู้สึกโกรธ อย่าอารมณ์เสียหากวิธีการแก้ไขปัญหาไม่ตรงตามที่คุณวางแผนไว้ เพียงแค่พยายามให้เต็มที่ก็เป็นเรื่องที่ดีมากแล้ว
การสื่อสาร
เมื่อผู้คนรู้สึกโกรธ พวกเขามักจะข้ามไปสู่ข้อสรุปโดยทันที ซึ่งอาจจะเป็นเรื่องที่ไม่ถูกต้อง ดังนั้น เมื่อคุณกำลังทะเลาะกับผู้อื่นด้วยความโกรธ พยายามควบคุมสติของตัวเอง และคิดถึงคำตอบของคุณก่อนที่จะพูดออกมา อย่าลืมฟังที่อีกฝ่ายกำลังสนทนากับคุณ การสื่อสารที่ดีสามารถช่วยคุณแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ได้ ก่อนที่ความรู้สึกโกรธของคุณจะบานปลายไปมากกว่าเดิม
อย่าปล่อยให้ความรู้สึกโกรธ กลายมาเป็นตัวขัดขวางชีวิตที่มีความสุขของคุณ หากคุณกำลังรู้สึกโกรธอย่างมาก การไปพบคุณหมอหรือผู้ให้บริการเรื่องสุขภาพจิตถือเป็นเรื่องที่ควรทำ เนื่องจากพวกเขาจะช่วยคุณระบุได้ว่าคุณควรจะได้รับการบำบัดแบบใด ที่จะช่วยให้คุณรับมือกับความรู้สึกโกรธที่เกิดขึ้นได้
นอกจากนั้นยังมีอีกหลายวิธีที่คุณสามารถเรียนรู้ที่จะควบคุมความรู้สึกโกรธที่เกิดขึ้นด้วยตนเองได้ แต่คุณจะต้องใช้เวลาและความพยายามอย่างต่อเนื่อง ถึงจะทำให้คุณสามารถควบคุมความโกรธได้ง่ายขึ้น รวมไปถึงสามารถปรับปรุงคุณภาพชีวิตของคุณเองด้วย