ตกขาว เป็นกระบวนการทำความสะอาดของระบบสืบพันธุ์ โดยการขับสิ่งสกปรก เซลล์ที่ตายแล้ว และแบคทีเรียออกทางช่องคลอด ตกขาวโดยปกติจะมีลักษณะเป็นของเหลวสีขาวใส ไม่มีกลิ่นหากสังเกตว่าตกขาวมีสีผิดปกติ มีกลิ่นไม่พึงประสงค์ ควรเข้าพบคุณหมอเพื่อรับการตรวจวินิจฉัย และหาวิธีรักษาตกขาวอย่างเหมาะสม
[embed-health-tool-ovulation]
ตกขาวผิดปกติ มีสาเหตุมาจากอะไร
ตกขาวผิดปกติ อาจมีสาเหตุมาจากการติดเชื้อในช่องคลอด ส่งผลให้ความสมดุลของแบคทีเรียในช่องคลอดเปลี่ยนแปลง นำไปสู่อาการตกขาวมีกลิ่น ตกขาวมีสีเขียว เหลือง น้ำตาล บางคนอาจมีอาการคัน และแสบช่องคลอดขณะปัสสาวะหรือมีเพศสัมพันธ์
ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้ตกขาวผิดปกติ มีดังนี้
- ผลข้างเคียงจากการใช้ยาบางชนิด เช่น ยาปฏิชีวนะ ยากลุ่มสเตียรอยด์ ยาคุมกำเนิด
- การติดเชื้อจากคู่นอนระหว่างมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน ที่อาจนำไปสู่การเกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น โรคหนองใน หนองในเทียม โรคพยาธิในช่องคลอด ซิฟิลิส
- การติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน ที่เป็นผลข้างเคียงมาจากการผ่าตัด หรือหลังจากการมีเพศสัมพันธ์
- วัยหมดประจำเดือน เพราะอาจทำให้ผนังช่องคลอดบาง ส่งผลให้ช่องคลอดแห้ง ระคายเคืองและอักเสบ
- สุขภัณฑ์สกปรก เนื่องจากเป็นการสัมผัสกับบริเวณรอบ ๆ อวัยวะเพศโดยตรงอาจทำให้ช่องคลอดเกิดการติดเชื้อ นำไปสู่อาการตกขาวผิดปกติ
- การใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดร่างกายที่มีส่วนประกอบของน้ำหอม เช่น ครีม สบู่ รวมถึงการสวนล้างช่องคลอด
- รอยโรคต่าง ๆ เช่น ติ่งเนื้อ แผลเป็น หรือก้อนในช่องคลอดหรือปากมดลูก
- โรคเรื้อรัง เช่น โรคเบาหวาน โรคกระดูกเชิงกรานอักเสบ การอักเสบของมดลูก ข้ออักเสบ มะเร็งปากมดลูก ที่อาจทำให้ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ และเสี่ยงต่อการติดเชื้อได้ง่าย
วิธีรักษาตกขาวผิดปกติ
วิธีรักษาตกขาวผิดปกติ อาจแตกต่างกันออกไปตามสาเหตุที่เป็น โดยส่วนใหญ่คุณหมออาจรักษาด้วยวิธีดังต่อไปนี้
- ทินิดาโซล (Tinidazole)
เป็นยาปฏิชีวนะที่ใช้สำหรับรักษาการติดเชื้อแบคทีเรียในช่องคลอด หรือโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่เกิดจากแบคทีเรีย ยาทินิดาโซลอาจช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อแบคทีเรียและเชื้อปรสิต โดยควรรับประทานพร้อมอาหารวันละ 1 ครั้ง ไม่ควรเปลี่ยนขนาดยา หรือหยุดยาเองโดยไม่ได้รับอนุญาตจากคุณหมอ เพราะอาจทำให้เชื้อดื้อยา
ก่อนใช้ยานี้ควรแจ้งคุณหมอให้ทราบหากมีประวัติแพ้ยา และภาวะสุขภาพเกี่ยวกับความผิดปกติของเลือด โรคตับ โรคไต อีกทั้งสตรีตั้งครรภ์และอยู่ในช่วงให้นมบุตร ควรปรึกษาคุณหมอก่อนใช้ยาเพื่อความปลอดภัย
ระหว่างที่รับประทานยาควรงดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะอาจส่งผลให้มีอาการปวดท้อง คลื่นไส้และอาเจียนอย่างรุนแรง และปัสสาวะมีสีเข้มขึ้น นอกจากนี้ หากมีอาการวิงเวียนศีรษะ มีไข้ เจ็บคอ คลื่นไส้ ปวดท้อง ท้องร่วง ผิวหนังช้ำและมีเลือดออกง่ายกว่าปกติ พร้อมกับรู้สึกแขนขาชา ควรเข้าพบคุณหมอทันที
- เมโทรไนดาโซล (Metronidazole)
เป็นยาปฏิชีวนะที่อาจช่วยหยุดการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและปรสิต ควรรับประทานยานี้พร้อมกับอาหาร น้ำเปล่า หรือนม โดยขนาดยาอาจขึ้นอยู่กับการพิจารณาของคุณหมอ ไม่ควรหยุดยาเองจนกว่าคุณหมอจะอนุญาตให้หยุดยา แม้ว่าจะมีอาการดีขึ้นแล้วก็ตาม เพราะอาจทำให้อาการกำเริบ และเชื้อดื้อยาได้
ก่อนใช้ยานี้ควรแจ้งให้คุณหมอทราบหากมีประวัติแพ้ยาและภาวะสุขภาพเกี่ยวกับโรคตับ โรคไต ความผิดปกติของเลือด
ระหว่างที่รับประทานยาควรงดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะอาจส่งผลให้วิงเวียนศีรษะ ปวดท้อง คลื่นไส้อาเจียนรุนแรง หากสังเกตว่ามีอาการหายใจไม่ออก เจ็บคอ มีไข้ ท้องร่วง ผิวหนังช้ำและเลือดออกง่ายกว่าปกติ รวมถึงมีปัญหาด้านการพูดหรือการมองเห็นอย่างกะทันหัน จิตใจและอารมณ์แปรปรวน ควรเข้าพบคุณหมอทันที เพราะอาจเป็นผลข้างเคียงจากการแพ้ยา
- รักษาสุขอนามัย
คุณหมออาจแนะแนะให้รักษาสุขอนามัยให้สะอาดหลังการขับถ่าย ปัสสาวะ และหลังมีเพศสัมพันธ์ ควรสวมถุงยางอนามัยทุกครั้งก่อนมีเพศสัมพันธ์ และระหว่างการรักษาควรเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์
การดูแลสุขภาพช่องคลอด
การดูแลสุขภาพช่องคลอด อาจทำได้ ดังนี้
- ทำความสะอาดบริเวณอวัยวะเพศด้วยน้ำอุ่น ไม่ควรใช้น้ำยาทำความสะอาดจุดซ่อนเร้นเป็นประจำทุกวัน ไม่ควรใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดที่มีส่วนประกอบของน้ำหอมและฟองสบู่มาก และควรหลีกเลี่ยงการสวนล้างช่องคลอด เพราะอาจทำให้แบคทีเรียในช่องคลอดเสียสมดุล
- หลังจากปัสสาวะ ควรซับอวัยวะเพศให้แห้ง โดยเช็ดจากด้านหน้าไปด้านหลัง เพื่อป้องกันเชื้อแบคทีเรียจากทวารหนักเข้าสู่ช่องคลอด
- เลือกกางเกงชั้นในที่ทำจากผ้าฝ้าย เพื่อให้ระบายอากาศได้ดี ลดการอับชื้นและลดการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย
- หลีกเลี่ยงการใส่กางเกงที่รัดรูปหรือแน่นเกินไป เพื่อป้องกันเหงื่อออกและอับชื้นจนทำให้เชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อราเจริญเติบโต
- ควรใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งเมื่อมีเพศสัมพันธ์ เพื่อป้องกันการติดเชื้อจากการมีเพศสัมพันธ์
- ตรวจคัดกรองโรคเป็นประจำ เพื่อตรวจสุขภาพช่องคลอด