แผลเป็นนูน หรือคีลอยด์ สาเหตุ และการรักษาที่เหมาะสม

แผลเป็นนูน มีชื่อเรียกอีกอย่างว่า คีลอยด์ เริ่มต้นจากการเกิดแผล ก่อนที่จะกลายมาเป็นแผลเป็น แต่หลังจากแผลเป็นส่วนนั้นหาย เนื้อตรงส่วนที่เป็นแผลก็นูนขึ้นมา สร้างความกังวลใจให้กับผู้เป็นแผลเป็นนูนเป็นอย่างมาก เนื่องจากบางครั้งก็มีอาการเจ็บปวดตามมา ดังนั้น ทาง Hello คุณหมอ จึงได้หยิบเอาเรื่องเกี่ยวกับแผลเป็นนูนมาฝากกัน

ทำความรู้จักกับ แผลเป็นนูน (Keloids)

เมื่อผิวหนังได้รับบาดเจ็บ เนื้อเยื่อแผลเป็นจะก่อตัวเหนือแผล เพื่อซ่อมแซมและป้องกันการบาดเจ็บ ในกรณีที่เนื้อเยื่อแผลเป็นเจริญเติบโตขึ้นทำให้เกิดการเติบโตที่ราบรื่นและมีสัมผัสที่แข็ง เรียกว่า คีลอยด์ (Keloids) ซึ่งคีลอยด์นี้จะสามารถมีขนาดที่ใหญ่กว่าแผลเดิมได้ บริเวณส่วนใหญ่ที่พบจะเป็นหน้าอก ไหล่ ใบหู และแก้ม แต่ความเป็นจริงแล้ว แผลเป็นนูนสามารถเกิดขึ้นได้ทุกที่ และสามารถส่งผลกระทบต่อส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายได้ ถึงแม้แผลเป็นนูนจะไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ แต่พวกมันอาจสร้างความกังวลให้แก่คุณได้

แผลเป็นนูนหรือคีลอยด์นั้น มีทั้งสีชมพู แดง สีเดียวกับผิว และสีเข้มกว่าผิวรอบข้าง ซึ่งมันสามารถพัฒนามาจากความเสียหายของผิวเล็กน้อย อย่าง สิว หรือการเจาะ แต่มันสามารถแพร่กระจายเกินกว่าพื้นที่ความเสียหายเดิมของผิวได้

ลักษณะของแผลเป็นนูน (Keloids) เป็นอย่างไร

สำหรับลักษณะของแผลเป็นนูนนั้น จะมีลักษณะดังนี้

• มันเงา
• ไม่มีขน
• ยกขึ้นเหนือผิวโดยรอบ
• มีสีแดงหรือสีม่วงในตอนแรก ก่อนจะกลายเป็นสีน้ำตาล หรือสีซีด

แผลเป็นเหล่านี้สามารถอยู่ได้นานหลายปี และบางครั้งมันจะไม่นูนขึ้นมาในทันที แต่จะใช้ระยะเวลาเป็นเดือนหรือหลายปี หลังจากได้รับบาดเจ็บครั้งแรก

สาเหตุที่ทำให้เกิดแผลเป็นนูน (Keloids) มีอะไรบ้าง

การบาดเจ็บของผิวหนังเกือบทุกประเภท สามารถนำไปสู่การเป็นแผลเป็นนูนได้ ซึ้งรวมถึงสาเหตุเหล่านี้

• รอยแผลเป็นจากสิว
• ไฟไหม้
• แผลเป็นอีสุกอีใส
• แผลจากการเจาะ เช่น เจาะหู
• แผลจากการสัก
• รอยขีดข่วน
• แผลผ่าตัด
• การฉีดวัคซีน

ประมาณ 10% ของผู้ที่มีประสบการณ์เป็นรอยแผลเป็นทั้งในผู้ชายและผู้หญิง มีแนวโน้มที่จะเป็นรอยแผลเป็นนูน นอกจากนั้นคนที่มีสีผิวคล้ำก็มีแนวโน้มที่จะเป็นแผลเป็นนูนได้เช่นกัน นอกจากการบาดเจ็บของผิวหนังที่จะทำให้เกิดแผลเป็นนูนแล้ว ยังมีปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ดังนี้

แนวโน้มทางพันธุกรรมก็เป็นอีกส่วนหนึ่งที่อาจทำให้เกิดการเป็นแผลเป็นนูนได้ นอกจากนั้นจากการศึกษาหนึ่งพบยีนส์ที่มีชื่อว่า เอเอชเอ็มเอเค (AHNAK) ซึ่งอาจจะมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาการเกิดของแผลเป็นนูน โดยผู้ที่มียีนส์นี้อยู่ในตัวแผลเป็นอาจมีแนวโน้มพัฒนากลายเป็นแผลเป็นนูนได้มากกว่าผู้ที่ไม่มียีนส์นี้

ดังนั้นหากคุณรู้ว่าตัวเองมีปัจจัยเสี่ยที่จะเกิดแผลเป็นนูน ก็อาจจะต้องหลีกเลี่ยงการเจาะตามร่างกาย การผ่าตัดที่ไม่จำเป็น รวมไปถึงรอยสักต่างๆ จะเป็นการดีที่สุด

การรักษาแผลเป็นนูน (Keloids) มีวิธีไหนบ้าง

การรักษาแผลเป็นนูนนั้นมีด้วยกันหลากหลายวิธี ซึ่งแต่ละวิธีมีดังนี้

รักษาด้วยตัวเองที่บ้าน

การตัดสินใจรักษา คีลอยด์ อาจจะเป็นเรื่องยาก เพราะแผลเป็นนูนนั้นมาจากการที่ร่างกายพยายามซ่อมแซมตัวเอง ดังนั้นหากตัดสินใจที่จะลบรอยแผลเป็นนูนออก ก็อาจจะต้องทำใจว่ามันอาจจะสามารถกลับมาเป็นได้อีก และบางครั้งมันอาจจะใหญ่ขึ้นกว่าเดิม

ก่อนที่จะไปพบแพทย์ ลองใช้น้ำมันที่ให้ความชุ่มชื่นซึ่งมีอยู่ทั่วไปมาลองทาที่แผลเป็นนูนดู เพื่อช่วยให้เนื้อเยื่ออ่อนลง ซึ่งการทำเช่นนี้อาจช่วยให้ขนาดของแผลเป็นลดลง นอกจากนั้นแผลเป็นนูนยังอาจมีแนวโน้มที่จะหดตัวและราบเรียบอยู่ตลอดเวลา แม้จะไม่ได้รับการรักษาก็ตาม

ในขั้นต้นแพทย์อาจจะแนะนำให้ใช้วิธีการรักษาแบบไม่ต้องผ่าตัด เช่น แผ่นซิลิโคน หรือหากเป็นแผลกดทับก็อาจจะใช้การฉีดโดยเฉพาะ ซึ่งจะเหมาะกับแผลเป็นนูนที่ค่อนข้างใหม่ การรักษาเหล่านี้ต้องทำบ่อยๆ และระมัดระวัง เพื่อให้มีประสิทธิภาพ จึงใช้เวลาอย่างน้อย 3 เดือนในการรักษา รวมถึงการเยียวยาอื่นๆ ที่บ้านหากเป็นแผลเป็นนูนที่เป็นมานานแล้ว

การผ่าตัด

ในกรณีที่แผลเป็นนูนมีขนาดใหญ่มาก หรือเป็น แผลเป็น ที่เป็นมานานแล้ว แนะนำให้ทำการผ่าตัดออก ซึ่งอัตราการหายหลังจากผ่าตัดเอาแผลเป็นนูนออกจะค่อนข้างสูง อย่างไรก็ตามข้อดีของการกำจัดรอยแผลเป็นขนาดใหญ่ด้วยการผ่าตัดก็ยังอาจมีความเสี่ยงที่จะเกิดแผลเป็นหลังผ่าตัดได้

การรักษาด้วยความเย็น อาจเป็นวิธีการผ่าตัดที่มีประสิทธิภาพที่สุดสำหรับแผลเป็นนูน การผ่าตัดแบบนี้เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ไครโอเทอราพี (Cryotherapy) ซึ่งกระบวนการทำงานของไครโอเทอราพี คือการแช่แข็ง เพื่อกำจัด คีลอยด์ ด้วยไนโตรเจนเหลว

แพทย์อาจแนะนำให้ฉีดคอร์ติโคสเตียรอยด์ (Corticosteroid) หลังการผ่าตัด เพื่อลดการอักเสบและลดความเสี่ยงของการกลับมาเป็นแผลเป็นนูน

การรักษาด้วยเลเซอร์

สำหรับ แผลเป็น บางประเภท รวมถึงแผลเป็นนูนบางส่วน แพทย์อาจจะแนะนำให้ใช้วิธีการรักษาด้วยเลเซอร์ การรักษาวิธีนี้จะช่วยฟื้นฟูผิวตรงที่เป็นแผลเป็นนูน และผิวรอบข้างด้วยลำแสงที่มีความสว่างสูง เพื่อสร้างความเรียบเนียนและกระชับยิ่งขึ้น อย่างไรก็ตาม การรักษาด้วยเลเซอร์ก็มีความเสี่ยงที่จะทำให้แผลเป็นนูนแย่ลง โดยทำให้เกิดรอยแผลเป็นและรอยแดงเพิ่มขึ้น ในขณะที่ผลข้างเคียงเหล่านี้บางครั้งอาจจะดีกว่า แผลเป็น ดั้งเดิม