กลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท (Piriformis Syndrome) คือ กล้ามเนื้อพิริฟอร์มิส (Piriformis) ที่อยู่บริเวณก้นใกล้กับส่วนบนของข้อต่อสะโพกเกิดความผิดปกติ ซึ่งอาจไปกดทับเส้นประสาทไซอาติก (Sciatic) ที่อยู่บริเวณใกล้เคียงทำให้ผู้ป่วยมีอาการปวดบริเวณสะโพก ปวดบริเวณก้น เสียความสมดุลในการเคลื่อนไหว
คำจำกัดความ
กลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท (Piriformis Syndrome) คืออะไร
กลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท (Piriformis Syndrome) คือ กล้ามเนื้อพิริฟอร์มิส (Piriformis) ที่อยู่บริเวณก้นใกล้กับส่วนบนของข้อต่อสะโพกเกิดความผิดปกติ ซึ่งอาจไปกดทับเส้นประสาทไซอาติก (Sciatic) ที่อยู่บริเวณใกล้เคียง ทำให้ผู้ป่วยมีอาการปวดบริเวณสะโพก ปวดบริเวณก้น เสียความสมดุลในการเคลื่อนไหว
พบได้บ่อยเพียงใด
กลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาทสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศทุกวัย โดยเฉพาะผู้ที่นั่งเป็นเวลานาน
อาการ
กลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท
ผู้ป่วยที่อยู่ในกลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาทส่วนใหญ่จะมีอาการ ดังต่อไปนี้
- รู้สึกปวดบริเวณก้น
- นั่งลำบาก รู้สึกปวดมากขณะกำลังนั่ง เช่น นั่งเบาะรถยนต์
- ปวดบริเวณสะโพกร้าวลงมาบริเวณขา
ในกรณีผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงมาก อาจส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตประจำวัน เช่น นั่งทำงาน ขับรถเป็นระยะเวลานานไม่ได้
ควรไปพบหมอเมื่อใด
หากคุณมีสิ่งบ่งชี้หรืออาการใด ๆ ตามที่ระบุข้างต้น หรือมีคำถาม โปรดปรึกษาแพทย์ ร่างกายของแต่ละบุคคลมีการตอบสนองแตกต่างกัน ทางที่ดีที่สุดให้ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับวิธีรักษาที่ดีที่สุดตามสถานการณ์ของคุณ
สาเหตุ
สาเหตุของกลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท
สาเหตุส่วนใหญ่ของกลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท เกิดจากการที่กล้ามเนื้อพิริฟอร์มิสเกิดการอักเสบ โดยมีสาเหตุอื่น ๆ ดังนี้
- ออกกำลังกายมากจนเกินไป
- การนั่งเป็นเวลานาน
- การยกของหนัก ๆ
- การบิดสะโพกอย่างกะทันหัน
- อุบัติเหตุทางรถยนต์
- อุบัติเหตุจากการเล่นกีฬา
ปัจจัยเสี่ยงของกลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท
คนที่นั่งเป็นเวลานาน ๆ เช่น นั่งอยู่ที่โต๊ะทั้งวัน อยู่หน้าโทรทัศน์เป็นเวลานาน ๆ มีความเสี่ยงสูง โดยเฉพาะผู้ที่ออกกำลังกายหนักใช้ร่างกายส่วนล่างบ่อย ๆ
การวินิจฉัยและการรักษา
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษาแพทย์ทุกครั้งเพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
การวินิจฉัยกลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท
หากคุณรู้สึกปวดและชาบริเวณสะโพก ก้น ติดต่อกันนาน 2-3 สัปดาห์ ผู้ป่วยควรรีบไปพบแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษา
ในเบื้องต้นแพทย์จะทำการสอบถามประวัติ ถามถึงอาการและสาเหตุของอาการปวด รวมถึงการทำตรวจซีทีแสกน (Computerized Tomography : CT scan) หรือตรวจคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Magnetic Resonance Imaging : MRI) เพื่อให้แพทย์ได้ทราบถึงรอยอักเสบ รอยร้าว ที่ทำให้เกิดอาการปวด เพื่อทำการวินิจฉัยและระบุโรคที่ถูกต้องและแม่นยำ
การรักษากลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท
ผู้ป่วยที่อยู่ในกลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาทไม่จำเป็นต้องรับการรักษาใด ๆ เพียงพักผ่อนให้เพียงพอและหลีกเลี่ยงกิจกรรมหนักที่ทำให้อาการกำเริบ อาจช่วยบรรเทาอาการลงได้ รวมถึงวิธีการรักษาอื่นๆ ดังนี้
- ประคบเย็นและร้อน แพทย์จะแนะนำให้ประคบเย็น ประคบร้อน บริเวณที่ปวดเป็นเวลา 15-20 นาที และทำทุก 2-3 ชั่วโมงเพื่อบรรเทาอาการปวด
- รับประทานยา แพทย์อาจแนะนำให้คุณรับประทานยาบรรเทาอาการปวด เช่น ไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) นาพรอกเซน (Naproxen)
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเอง
การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองเพื่อรักษา
ถึงแม้ว่าการออกกำลังกายจะเป็นสาเหตุหนึ่งของกลุ่มอาการกล้ามเนื้อสะโพกหนีบเส้นประสาท แต่หากออกกำลังกายเป็นประจำและถูกต้องจะช่วยลดความเสี่ยงและส่งผลดีต่อสุขภาพร่างกาย ซึ่งมีวิธีการปฎิบัติ ดังนี้
- อบอุ่นร่างกายและยืดกล้ามเนื้อก่อนออกกำลังกาย
- ค่อย ๆ เพิ่มระดับการออกกำลังกายทีละน้อย
- หลีกเลี่ยงการวิ่งขึ้นและลงบริเวณเนินหรือที่ที่มีพื้นผิวขรุขระ
- เคลื่อนไหวร่างกายอยู่บ่อย ๆ หลีกเลี่ยงการนั่งหรือนอนในท่าเดิมเป็นเวลานาน ๆ