ข้อบ่งใช้
นอร์ทริปไทลีน ใช้สำหรับ
นอร์ทริปไทลีน (Nortriptyline) ใช้สำหรับรักษาปัญหาทางจิตหรืออารมณ์ เช่น โรคซึมเศร้า สามารถช่วยลดความกังวลเเละความตึงเครียด นอร์ทริปไทลีนจัดอยู่ในกลุ่มยาต้านซึมเศร้าชนิดไตรไซคลิก (tricyclic antidepressant) จะออกฤทธิ์โดยส่งผลต่อความสมดุลของสารเคมีในสื่อประสาทให้กลับเข้าสู่ภาวะปกติ
วิธีการใช้ นอร์ทริปไทลีน
- รับประทานยานี้ 1 ถึง 4 ครั้งต่อวันหรือตามที่เเพทย์สั่ง หากคุณรับประทานยาชนิดน้ำ วัดปริมาณขนาดยาอย่างระมัดระวังโดยใช้อุปกรณ์ในการวัดหรือถ้วยตวง อย่าใช้ช้อนที่บ้านโดยเด็ดขาดเพราะคุณอาจได้รับปริมาณขนาดยาที่ผิดพลาดสามารถเพิ่มความเสี่ยงขั้นรุนแรงได้
- ขนาดยาขึ้นอยู่กับอาการของโรคแต่ละบุคคล เเพทย์อาจให้เริ่มใช้ยานี้ในปริมาณที่ต่ำเเละค่อยๆ เพิ่มปริมาณของยา ทำตามคำเเนะนำของเเพทย์อย่างระมัดระวัง
- ใช้นอร์ทริปไทลีนอย่างต่อเนื่อง เเม้ว่าคุณจะมีอาการที่ดีขึ้นเเล้ว อย่าหยุดโดยไม่ได้รับการอนุญาตจากเเพทย์ เพราะอาจมีอาการแทรกซ้อนอื่น เช่น อารมณ์เเปรปรวน ปวดศีรษะ เหนื่อยล้าเเละนอนผิดเวลา เพื่อหลีกเลี่ยงอาการเหล่านี้ เเพทย์จะค่อยๆ ลดปริมาณลง ควรปรึกษาเเพทย์หรือเภสัชกรเพื่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
นอร์ทริปไทลีนไม่ได้ออกฤทธิ์โดยทันที คุณอาจมีอาการดีขึ้นภายในหนึ่งสัปดาห์ หรือใช้เวลาถึง 4 สัปดาห์กว่ายาจะออกฤทธิ์สูงสุด เเจ้งให้เเพทย์ทราบ หากมีอาการเเย่ลงหรือมีอาการอื่นเกิดขึ้นใหม่ (เช่น มีความคิดที่จะฆ่าตัวตาย)
การเก็บรักษา นอร์ทริปไทลีน
- ควรเก็บที่อุณหภูมิห้อง หลีกเลี่ยงแสงหรือความชื้น เพื่อป้องกันไม่ให้ตัวยาเกิดความเสียหาย ไม่ควรเก็บนอร์ทริปไทลีนในตู้เย็นหรือช่องแช่แข็ง
- เก็บนอร์ทริปไทลีนให้ห่างจากมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
- ไม่ควรทิ้งนอร์ทริปไทลีนลงในชักโครก หรือเทลงในท่อระบายน้ำ ควรกำจัดยาด้วยวิธีที่ถูก สอบถามเภสัชกรเพิ่มเติม เกี่ยวกับวิธีการกำจัดยาที่ถูกต้อง
ข้อควรระวังเเละคำเตือน
ข้อควรรู้ก่อนใช้ นอร์ทริปไทลีน
หากคุณมีประวัติโรคประจำตัวหรืออาการแพ้ยา ควรแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบก่อนได้รับนอร์ทริปไทลีน โดยเฉพาะปัญหาเรื่องการหายใจ โรคเกี่ยวกับตับ หัวใจวาย การถ่ายปัสสาวะ (เช่น เนื่องจากต่อมลูกหมากโต) การทำงานของต่อมไทรอยด์ที่มากเกินไป หรือภาวะไทรอยด์เป็นพิษ ประวัติการป่วยโรคต้อหิน ประวัติการป่วยทางจิตใจหรืออารมณ์ (โรคไบโพลาร์ ความผิดปกติทางจิต) ประวัติการฆ่าตัวตาย โรคชัก โรคที่อาจเพิ่มความเสี่ยงที่จะชัก (เช่น โรคทางสมองอื่นๆ โรคที่เกิดจากการขาดสุรา)
นอร์ทริปไทลีนอาจทำให้ผู้ที่เป็นโรคเกี่ยวกับหัวใจ ส่งผลให้การเต้นของหัวใจ หรือทำให้การนำไฟฟ้าของหัวใจผิดปกติ (QT prolongation) บางครั้งการนำไฟฟ้าของหัวใจผิดปกติอาจทำให้จังหวะการเต้นของหัวใจเร็ว จำเป็นต้องได้รับการเข้ารักษาทันที
นอร์ทริปไทลีนมีผลทำให้คุณวิงเวียนศีรษะ ง่วงซึม หรือตาพร่า งดใช้ยานพาหนะจนกว่าจะได้รับการอนุญาตจากแพทย์หรือเภสัชกร เพื่อความปลอดภัยต่อชีวิต
ก่อนเข้ารับการผ่าตัด แจ้งให้แพทย์ทราบหากคุณกำลังใช้ยาอื่นร่วมด้วย รวมทั้งยาที่หาซื้อได้เอง เช่น สมุนไพรหรือยาทางเลือกอื่นๆ
ยานี้อาจทำให้คุณตอบสนองต่อเเสงอาทิตย์ไวมากขึ้น จำกัดเวลาที่คุณจะต้องอยู่กลางเเดด หลีกเลี่ยงที่สำหรับอาบเเดดเเละหลอดไฟอัลตราไวโอเลต ทาครีมกันเเดดเเละสวมเสื้อผ้าที่ปกป้องผิว เมื่ออยู่ในที่เเจ้ง เเจ้งให้เเพทย์ทราบทันทีหากผิวไหม้ พุพอง หรือเป็นรอยเเดง
หากคุณมีโรคประจำตัวคือ โรคเบาหวาน นอร์ทริปไทลีนอาจทำให้ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ยากขึ้น วัดระดับน้ำตาลในเลือดอย่างสม่ำเสมอ เเละเเจ้งผลให้เเพทย์ทราบ เเพทย์อาจจำเป็นต้องปรับยารักษาเบาหวาน โปรเเกรมออกกำลังกายและการควบคุมอาหารควบคู่ไปด้วย
สำหรับสตรีที่อยู่ระหว่างการตั้งครรภ์ ควรใช้ยานี้เมื่อจำเป็นเท่านั้น เนื่องจากปัญหาทางจิตหรืออารมณ์ (เช่น โรคซึมเศร้า วิตกกังวล เเละตื่นตระหนก) อาจเป็นโรคที่รุนเเรงสำหรับสตรีกำลังตั้งครรภ์ ยานี้สามารถซึมเข้าไปในน้ำนม เเละอาจทำให้เกิดผลอันไม่พึงปรารถนาในการให้นมทารก ปรึกษาเเพทย์ก่อนให้นมบุตร
ความปลอดภัยต่อการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร
ยังไม่มีงานวิจัยที่น่าเชื่อถือเกี่ยวกับความเสี่ยงในสตรีที่ใช้ยานี้ ในช่วงการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร โปรดปรึกษาแพทย์เพื่อหาประโยชน์และความเสี่ยงก่อนการใช้ยานี้
นอร์ทริปไทลีนจัดอยู่ในประเภทของยาที่มีความเสี่ยงต่อผู้ตั้งครรภ์ หมวด N โดยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกา (FDA)
การจัดประเภทของยาที่มีความเสี่ยงต่อผู้ตั้งครรภ์โดยองค์การอาหารและยาแห่งสหรัฐอเมริกามี ดังนี้
- A= ไม่มีความเสี่ยง
- B= ไม่พบความเสี่ยงในการวิจัยบางชิ้น
- C= อาจจะมีความเสี่ยง
- D= มีหลักฐานแสดงถึงความเสี่ยง
- X= ห้ามใช้
- N= ไม่ทราบแน่ชัด
ผลข้างเคียง
ผลข้างเคียงของ นอร์ทริปไทลีน
ผลข้างเคียงที่สามารพบได้ทั่วไปจากการใช้นอร์ทริปไทลีนมี ดังต่อไปนี้
- ง่วงซึม วิงเวียนศีรษะ
- ปากเเห้ง
- มองเห็นไม่ชัดเจน
- ท้องผูก
- น้ำหนักขึ้น
- ปัสสาวะลำบาก
เพื่อลดความเสี่ยงของอาการง่วงซึมเเละวิงเวียนศีรษะ ค่อยๆ ลุกขึ้นเมื่อเปลี่ยนจากท่านั่งหรือนอนเป็นท่ายืน บรรเทาอาการปากเเห้งได้โดย ให้อมลูกอมหรือน้ำเเข็งก้อนเล็กๆ (ที่ไม่มีน้ำตาล) เคี้ยวหมากฝรั่ง (ที่ไม่มีน้ำตาล) ดื่มน้ำหรือใช้สารทดเเทนน้ำลาย
เพื่อป้องกันอาการท้องผูก ทานอาหารที่มีใยอาหารให้เพียงพอ ดื่มน้ำให้เพียงพอเเละออกกำลังกาย หากคุณท้องผูกระหว่างรับประทานยานี้ ปรึกษาเภสัชกรเพื่อเลือกชนิดของยาระบาย
หากอาการเหล่านี้เกิดขึ้นเป็นระยะเวลานานหรือเเย่ลง เเจ้งให้เเพทย์หรือเภสัชกรทราบทันที
หยุดใช้นอร์ทริปไทลีนและโปรดติดต่อแพทย์ในทันทีหากคุณมีอาการ ดังต่อไปนี้
- จุกเสียดท้อง ตัวสั่น
- หน้าไม่เเสดงความรู้สึก
- กล้ามเนื้อหดเกร็ง
- ผื่น คันหรือบวม (โดยเฉพาะใบหน้า ลิ้นหรือลำคอ) วิงเวียนศีรษะเเละหายใจลำบากอย่างรุนเเรง
- ปวดท้อง หรือกระเพาะอาหารอย่างรุนเเรง
- ความต้องการหรือสมรรถภาพทางเพศต่ำ
- หน้าอกบวมหรือเจ็บหน้าอก
- หัวใจเต้นเร็ว
- เห็นภาพหลอน
- ร่างกายเสียสมดุล
- เป็นไข้โดยไม่ทราบสาเหตุ
- กระสับกระส่ายหรือกระวนกระวายผิดปกติ
- หน้ามืด ชัก
- ตาบวมหรือตาเป็นรอยเเดง ม่านตาขยาย การมองเห็นเปลี่ยน (เช่น เห็นรุ้งรอบๆ เเสงสว่างในเวลากลางคืน)
ยานี้อาจเพิ่มสารเซโรโทนิน (serotonin) เเละบางครั้งอาจทำให้เกิดโรครุนเเรงที่เรียกว่า กลุ่มอาการเซโรโทนิน (serotonin syndrome) หรือเซโรโทนินเป็นพิษ (serotonin toxicity) ดังนั้น จึงควรเเจ้งให้เเพทย์หรือเภสัชกรทราบเกี่ยวกับยาทั้งหมดที่คุณใช้
ไม่ใช่ทุกคนจะเจอกับผลข้างเคียงเหล่านี้ และอาจจะมีอาการอย่างอื่นนอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น ถ้าคุณมีข้อสงสัยใดๆ เกี่ยวกับผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกร
ปฏิกิริยาของยา
ปฏิกิริยากับยาอื่น
นอร์ทริปไทลีนอาจเกิดปฏิกิริยากับยาอื่นที่คุณกำลังใช้อยู่ ซึ่งอาจส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น ควรจะบอกแพทย์หรือเภสัชกรของคุณว่า คุณกำลังใช้ยาอะไรอยู่บ้าง (ทั้งยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่ซื้อได้เอง และสมุนไพรต่างๆ) เพื่อความปลอดภัย โปรดอย่าเริ่ม หยุด หรือเปลี่ยนขนาดยาใดๆ โดยไม่ได้รับความเห็นชอบจากแพทย์
ยาที่อาจทำปฏิกิริยากับนอร์ทริปไทลีนได้แก่
- ยาอาบูทามีน (arbutamine)
- ยาเจือจางเลือด (blood thinner) เช่น ยาวาร์ฟาริน (warfarin) ยาไดซัลฟิเเรม (disulfiram) ยาเสริมไทรอยด์ (thyroid supplement)
- ยาต้านโคลิเนอจิก (anticholinergic drugs) เช่น ยาเบนซ์โทรปีน (benztropine) เเละยาเบลลาดอนนาเเอลคาลอยด์ (belladonna alkaloids)
- ยาบางชนิดที่ใช้รักษาความดันโลหิตสูง หรือยาที่ออกฤทธิ์ต่อสมองเช่น ยาโคลนิดีน (clonidine) ยากัวนาเบนซ์ (guanabenz) ยารีเซอร์ปีน (reserpine)
การรับประทานยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งโมโนเอมีนออกซิเดส (MAO inhibitors) กับนอร์ทริปไทลีนอาจทำให้เกิดปฏิกิริยาต่อกันที่รุนเเรงถึงชีวิตได้หลีกเลี่ยงการรับประทานยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งโมโนเอมีนออกซิเดส ได้แก่
- ยาไอโซคาร์โบซาซิด (isocarboxazid) ยาไลนิโซลิด (linezolid) ยาเมธิลีนบลู (methylene blue) ยาโมโคลเบไมด์ (moclobemide) ยาฟีเนลซีน (phenelzine) ยาโปรคาร์บาซีน (procarbazine) ยาราซาจิลีน (rasagiline) ยาซาฟินาไมด์ (safinamide) ยาเซเลกิลีน (selegiline) ยาทรานิลซัยโพรมีน (tranylcypromine)
ระหว่างการรักษาด้วยยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งโมโนเอมีนออกซิเดสส่วนมาก ไม่ควรใช้สองอาทิตย์ก่อนเเละหลังการรักษาด้วยนอร์ทริปไทลีน สอบถามเเพทย์เพิ่มเติมถึงการใช้ยาชนิดนี้
ความเสี่ยงที่จะเป็นโรคในกลุ่มอาการเซโรโทนินเป็นพิษจะเพิ่มขึ้น หากคุณใช้ยาชนิดอื่นที่เพิ่มสารเซโรโทนินอยู่ด้วย ตัวอย่างเช่น
- ยาเสพติดอย่างยาเมทิลีนไดออกซีเมทเเอมเฟตามีน (MDMA) หรือยาอี (ecstasy)
- สมุนไพรเซนต์จอห์นเวิร์ต
- ยาเเก้ซึมเศร้าบางชนิด ได้เเก่ กลุ่มยาที่ออกฤทธิ์ยับยั้งเฉพาะการดูดกลับของเซโรโทนิน (SSRIs) เช่น ยาฟลูออกซิทีน (fluoxetine) หรือยาพาร็อกซิทีน (paroxetine)
- กลุ่มยาที่ออกฤทธิ์ยับยั้งการนำเซโรโทนินเเละนอร์เอพริเนฟินเข้าสู่ร่างกาย (SNRIs) เช่น ยาดูล็อกซิทีน (duloxetine) และยาเวนลาฟาซีน (venlafaxine) เป็นต้น
เเจ้งให้เเพทย์หรือเภสัชกรทราบหากคุณรับประทานยาที่ทำให้ง่วงซึม เช่น ยาที่ช่วยให้นอนหลับหรือเเก้เครียด ยาอัลพราโซเเลม (alprazolam) ยาไดอะซีเเพม (diazepam) เเละยาโซลพิเดม (zolpidem)
ปฏิกิริยากับอาหารเเละเเอลกอฮอล์
นอร์ทริปไทลีนอาจมีปฏิกิริยากับอาหารหรือเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียง โปรดปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ
ปฏิกิริยากับอาการโรคอื่น
นอร์ทริปไทลีนอาจส่งผลให้อาการโรคของคุณแย่ลง หรือส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา โปรดแจ้งให้แพทย์หรือเภสัชกรทราบถึงสภาวะโรคของคุณก่อนใช้ยาเสมอ
ขนาดยา
ข้อมูลนี้ไม่เจจนาให้ใช้เเทนคำเเนะนำทางการเเพทย์ โปรดปรึกษาเเพทย์หรือเภสัชกร ทุกครั้ง ก่อนรับประทานยานอร์ทริปไทลีน
ขนาดยานอร์ทริปไทลีนสำหรับผู้ใหญ่
ขนาดยาทั่วไปสำหรับผู้ใหญ่ที่เป็นโรคซึมเศร้า
- รับประทานยา 25 มิลลิกรัม 3 ถึง 4 ครั้งต่อวัน
- ขนาดยาสูงสุด: 150 มิลลิกรัมต่อวัน
คำเเนะนำ
- ผู้ป่วยควรเริ่มใช้ยาในขนาดต่ำก่อนจะค่อยๆ เริ่มปรับขนาดยาขึ้น
- เมื่อขนาดยาต่อวันมีมากกว่า 100 มิลลิกรัม ควรเฝ้าสังเกตระดับพลาสมาเเละค่าคงที่ที่เหมาะสมของพลาสมาคือ 50 ถึง 150 นาโนกรัมต่อมิลลิลิตร
การใช้
- บรรเทาอาการซึมเศร้า
ขนาดยาทั่วไปสำหรับผู้สูงอายุที่เป็นโรคซึมเศร้า
- รับประทานยา 30 ถึง 50 มิลลิกรัมต่อวันโดยเเบ่งหลายครั้ง
คำเเนะนำ
- ผู้ป่วยควรเริ่มใช้ยาในขนาดต่ำก่อนจะค่อยๆ ปรับขนาดยาขึ้น
การใช้
- บรรเทาอาการซึมเศร้า
การปรับขนาดยา
- การควบคุมระดับยาในเลือด อยู่ในช่วงระหว่าง 50 ถึง 150 นาโนกรัมต่อมิลลิลิตร
- อนุญาตให้หยุดยาอย่างน้อย 14 วัน
- ผู้ป่วยควรได้รับการเฝ้าระวังโรคในกลุ่มเซโรโทนินเป็นเวลา 2 สัปดาห์หรือจนถึง 24 ชั่วโมงหลังจากขนาดยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งโมโนเอมีนออกซิเดสครั้งสุดท้าย
- อาจใช้นอร์ทริปไทลีนหลังจากขนาดยาที่มีฤทธิ์ยับยั้งโมโนเอมีนออกซิเดสครั้งสุดท้าย 24 ชั่วโมง
การปรับขนาดยาเพิ่มเติม
- ควรลดหรือเพิ่มขนาดนอร์ทริปไทลีนหากคนไข้มีผลข้างเคียงที่ไม่รุนเเรง
- ควรหยุดใช้นอร์ทริปไทลีนหากเกิดผลข้างเคียงหรืออาการเเพ้อย่างรุนเเรง
คำเเนะนำอื่น
คำเเนะนำในการใช้ยา
- อาจเเบ่งขนาดยาหลายครั้งหรือครั้งเดียวต่อวันก็ได้
ข้อจำเป็นในการเก็บรักษา
- ยาละลายสำหรับรับประทาน : เก็บให้พ้นเเสงเเดด
โดยทั่วไป
- ไม่เป็นที่ทราบเเน่ชัดว่า ความเสี่ยงของโรคในกลุ่มอาการเซโรโทนิน สัมพันธ์กับการใช้สูตรยาบลูเมธิลีนที่ไม่ใช่สำหรับฉีดเข้าหลอดเลือด (non-IV) หรือขนาดยาที่ใช้สำหรับฉีดเข้าหลอดเลือด (IV) ต่ำกว่า 1 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมหรือไม่
- การรักษาอาจมีประสิทธิภาพมากกว่า สำหรับผู้ป่วยโรคซึมเศร้าจากภายใน (endogenous depression) เมื่อเทียบกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้าประเภทอื่น
การเฝ้าสังเกต
- ระบบหัวใจเเละหลอดเลือด : ความดันโลหิต การทำงานของหัวใจ โดยเฉพาะผู้ป่วยสูงอายุ
- สังเกตระดับยา โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ได้รับขนาดยาเกิน 100 มิลลิกรัมต่อวัน
- ผู้ป่วยควรได้รับการเฝ้าสังเกตหากมีอาการเเย่ลงหรือมีความคิดที่จะฆ่าตัวตาย
คำเเนะนำสำหรับผู้ป่วย
- ผู้ป่วยควรเเจ้งเเพทย์เกี่ยวกับยาที่ใช้ร่วมอยู่ รวมถึงยาที่จำหน่ายโดยทางแพทย์และเภสัชกร
- นอร์ทริปไทลีนอาจเพิ่มความเสี่ยงที่จะคิดหรืออยากฆ่าตัวตาย ผู้ป่วยควรเตรียมพร้อมหากเกิดสัญญาณของโรคซึมเศร้าหรืออาการซึมเศร้าเเย่ลง ผู้ป่วยควรรายงานพฤติกรรมที่ก่อให้เกิดปัญหาต่อเเพทย์ให้ไวที่สุดเท่าที่จะทำได้
- เเจ้งให้เเพทย์ทราบหากผู้ป่วยตั้งครรภ์ กำลังจะหรือคิดว่าอาจจะตั้งครรภ์ รวมถึงให้นมบุตร
- ผู้ป่วยควรระมัดระวัง เนื่องจากนอร์ทริปไทลีนทำให้สมรรถภาพทางกายเเละทางจิต
ขนาดนอร์ทริปไทลีนสำหรับเด็ก
ยังไม่มีการพิสูจน์ความความปลอดภัย และประสิทธิภาพของขนาดยานี้สำหรับผู้ป่วยเด็ก ยานี้อาจเป็นอันตรายต่อเด็กได้ ดังนั้น จึงควรทำความเข้าใจก่อนการใช้ยา ปรึกษารับคำแนะนำเพิ่มเติมจากแพทย์หรือเภสัชกรก่อนเสมอ
รูปเเบบยานอร์ทริปไทลีน
นอร์ทริปไทลีนมีรูปเเบบดังต่อไปนี้
- เเคปซูลสำหรับรับประทาน
- ยาน้ำสำหรับรับประทาน
- ยาผง
กรณีฉุกเฉินหรือการใช้ยาเกินขนาด
หากเกิดเหตุฉุกเฉินหรือใช้ยาเกินขนาด ควรแจ้งเหตุฉุกเฉินหรือนำส่งห้องฉุกเฉินใกล้บ้านโดยทันที
กรณีลืมใช้ยา
หากคุณลืมใช้ยาควรรีบใช้ในทันทีที่นึกได้ หรือถ้าหากใกล้ถึงเวลาใช้ยาครั้งต่อไป ให้ข้ามรอบไปใช้ยาตามตารางปกติได้เลย ไม่ควรเพิ่มปริมาณยาก่อนได้รับอนุญาตจากแพทย์
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำแนะนำทางการแพทย์ การวินิจฉัยโรคหรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
[embed-health-tool-bmi]
