สุขภาพจิต

ทุกคนย่อมมีวันแย่ ๆ กันทั้งนั้น เป็นเรื่องปกติหากจะรู้สึกเครียดบ้างในที่ทำงาน โดยเฉพาะตอนนี้มีงานที่ต้องทำให้ทันเวลาที่กำหนด อย่างไรก็ตาม หากคุณมีวันแย่บ่อย ๆ หรือแค่คิดว่าต้องกลับไปทำงานก็แย่อยู่แล้ว คุณอาจกำลังทุกข์ทรมานกับความ เครียดจากงาน ก็เป็นได้ คำว่า “ความเครียด” ถูกใช้ครั้งแรกโดย ฮานส์ เซลย์ (Hans Selye) ผู้เชี่ยวชาญด้านต่อมไร้ท่อชาวฮังการี หลังจากที่ฝึกงานด้านการแพทย์เสร็จในปี 1920 เขาเสนอว่า คำว่า “ความเครียด” เป็นอาการเครียดทางร่างกายประเภทหนึ่ง ที่เป็นสาเหตุมาจากความผิดปกติของร่างกาย อันเป็นผลมาจากการปล่อยฮอร์โมนเครียดภายในร่างกาย (เซลย์, 1977) ความเครียดจากทำงาน หรือเครียดงาน (Work Stress) เป็นสภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อต้องทำงานหนักเกินความสามารถและเกินที่จะทน ซึ่งไม่เพียงแต่จะส่งผลต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิตของคนที่งานที่อยู่ภายใต้ภาวะเครียดเท่านั้น ความเครียดจากงานยังทำให้ผลิตภาพขององค์กรลดลงอีกด้วย ตัวกระตุ้นความเครียดจากงาน ตัวกระตุ้นความเครียดจากงานที่พบได้บ่อยๆ ได้แก่ วัฒนธรรมองค์กร การบริหารงานไม่ดี งานหนัก สภาพที่ทำงาน ความสัมพันธ์ในที่ทำงาน การไม่ได้รับความช่วยเหลือ การเปลี่ยนแปลงนโยบายผู้บริหาร การทำงานไม่ตรงกับหน้าที่ ภาวะบาดเจ็บ ทำงานติดต่อกันหลายชั่วโมง ระยะเวลาในการส่งงานที่กระชั้น มีการกำกับงานจากหัวหน้างานมากเกิน เครื่องมือและทรัพยากรอำนวยความสะดวกในการทำงานไม่เพียงพอ โอกาสในการเลื่อนขั้นมีน้อยมาก การข่มขู่ คุกคาม หากแบ่งตัวกระตุ้นความเครียดจากงานตามปัจจัยด้านบุคคล และปัจจัยด้านองค์กร จะแบ่งได้ดังนี้ ปัจจัยด้านบุคคล ได้แก่ ทักษะในการทำงานของแต่ละคน สุขภาพด้านจิตวิทยา สุขภาพร่างกาย กลไกการรับมือกับความเครียด ปัจจัยด้านองค์กร เช่น คำสั่งจากฝ่ายบริหาร วัฒนธรรมองค์กร ชั่วโมงทำงาน ซึ่งทำให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพของพนักงานเองและองค์กรด้วยเช่นกัน สัญญาณความ เครียดจากงาน ที่เห็นได้ในที่ทำงาน มีความขัดแย้งภายในกลุ่ม พนักงานลาออกบ่อยมาก พนักงานร้องเรียนบ่อยมาก พนักงานลาป่วยบ่อยขึ้น ผลการปฏิบัติงานของพนักงานลดลง ลูกค้าร้องเรียนเกี่ยวกับผลผลิต การหาพนักงานใหม่ ๆ มาทดแทนก็ยากขึ้น วิธีสังเกตภาวะเครียดจากงานในตัวเอง รู้สึกหดหู่ หรือมีแต่ความคิดแง่ลบ แต่ละคนแสดงความรู้สึกหดหู่ หรือความคิดแง่ลบเพราะเครียดจากงานไม่เหมือนกัน บางคนอาจรู้สึกไม่ดีเกี่ยวกับตัวเองเมื่อไม่สามารถทำงานได้สำเร็จตามเป้าหมาย […]

องค์การอนามัยโลกนิยามความหมายของคำว่า “สุขภาพจิต” ไว้ว่า “สุขภาวะทางสังคม จิตใจและร่างกายที่สมบูรณ์ ไม่ใช่แค่การไม่มีโรคภัยไข้เจ็บหรือร่างกายไม่อ่อนแอเท่านั้น” โดยปกติ หากพบว่าตัวเองมีปัญหาเรื่องอารมณ์ หรือสุขภาพทางจิต ควรต้องไปปรึกษา จิตแพทย์ หรือผู้เชี่ยวชาญด้านจิตเวช แต่ปัจจุบันยังมีคนอีกมากมายที่ไม่กล้าเข้าพบจิตแพทย์ เพราะกลัวคนอื่นจะคิดว่าตัวเองเป็นบ้า ดังนั้น Hello คุณหมอจึงอยากชวนคุณมาทำความรู้จักกับอาชีพจิตแพทย์ให้มากขึ้น เพราะความจริงแล้ว จิตแพทย์ ไม่ใช่แค่รักษาหรือบำบัดคนบ้าอย่างที่ใครหลายคนเข้าใจ [embed-health-tool-heart-rate] จิตแพทย์ คือใคร จิตแพทย์ ตามคำนิยามของแพทยสภา คือ แพทย์ผู้ที่ผ่านการอบรม สอบได้วุฒิบัตร หรืออนุมัติบัตรทางด้านจิตเวช ส่วนความหมายตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ หมายถึง แพทย์ผู้รักษาโรคทางจิตใจ ซึ่งมีอาการแสดงความรู้สึก ความคิด อารมณ์ หรือพฤติกรรมที่ผิดปรกติ จิตแพทย์มีความเชี่ยวชาญในการรับมือกับโรคหรือปัญหาด้านจิตวิทยา ที่มีปัจจัยทางด้านร่างกายและจิตใจเป็นองค์ประกอบ เมื่อพูดถึงการรักษาโรค หลายคนยังเข้าใจผิดว่า จิตแพทย์รักษาเฉพาะ “คนบ้า” หรือ “คนสติไม่ดี” เท่านั้น แต่ความจริงไม่ใช่แบบนั้น เพราะผู้ป่วยเหล่านี้ต้องทนทุกข์ทรมานกับภาพหลอนต่าง ๆ และเป็นเพียงส่วนน้อยของผู้ป่วยด้านจิตเวช ที่จริงแล้ว คนจำนวนมากมีโรคทางจิตบ้างไม่มากก็น้อยอยู่แล้ว และอาการเหล่านี้ก็สามารถรักษาได้โดยจิตแพทย์ ทำให้ผู้ป่วยที่เป็นโรคทางจิตเพียงเล็กน้อยสามารถหายได้และไม่กลับมาเป็นอีก หลายคนมักพบจิตแพทย์เวลาที่เจอปัญหาในที่ทำงาน มีปัญหาเรื่องคู่ครองหรือความสัมพันธ์ และแม้แต่มีข้อกังวลเกี่ยวกับยา คนไข้เหล่านี้อาจประสบกับอาการต่าง ๆ […]

สำหรับคนวัยทำงานในปัจจุบัน หนึ่งในปัญหาที่พบได้บ่อยขึ้นเรื่อยๆ ก็คือ ปัญหา หมดไฟในการทำงาน  ก็คือ ในชีวิตการทำงาน แม้คุณจะได้ทำงานที่ฝัน ได้ทำงานที่ดีที่สุด ก็ยังอาจจะประสบปัญหา หมดไฟในการทำงาน ได้ โดยเฉพาะเมื่องานของคุณหนักขึ้น ทำให้คุณเครียด หดหู่กับงาน จนในที่สุดก็รู้สึกหมดไฟ ไม่อยากคุณจะคิดวนอยู่แต่เรื่องนี้บ่อยๆ และนี่อาจเป็นสัญญาณของ “โรคเบิร์นเอาท์” ที่ทาง Hello คุณหมอ ขอนำมาฝากกันในบทความนี้ โรคเบิร์นเอาท์ คืออะไร โรคเบิร์นเอาท์ (Burnout syndrome) หรือ ภาวะหมดไฟหรือหมดไฟในการทำงาน จะทำให้คุณรู้สึกว่า คุณทำอะไรไม่ได้เลย หากเป็นโรคนี้อย่างเรื้อรัง จะส่งผลถึงเรื่องสุขภาพจิต ซึ่งอาจนำมาสู่ปัญหาเรื่องสุขภาพร่างกายในเวลาต่อมา ก่อนที่คุณจะจัดการกับโรคเบิร์นเอาท์ หรือป้องกันไม่ให้ตัวเองเป็นโรคนี้ได้นั้น คุณจำเป็นต้องรู้ก่อนว่า สัญญาณเตือนภัยของโรคนี้ มีอะไรบ้าง สัญญาณเตือนว่าคุณอาจมีอาการของ โรคเบิร์นเอาท์ (Burnout syndrome) ปัญหาสุขภาพ โรคเบิร์นเอาท์ มีผลเสียต่อสุขภาพทั้งร่างกายและจิตใจ หากคุณกำลังมีอาการปวดหลัง อาการซึมเศร้า เป็นโรคหัวใจ โรคอ้วน หรืออาจจะมีอาการป่วยบ่อยขึ้น และคุณรู้สึกว่า งานเป็นสาเหตุ ที่ทำให้สุขภาพของคุณแย่ลง ตอนนั้นเองที่จะทำให้คุณรู้ว่า โรคเบิร์นเอาท์กำลังทำลายสุขภาพของคุณอยู่ จากนั้น คุณควรพิจารณาว่า […]

ทุกคนย่อมเคยมีช่วงเวลาหนึ่ง ที่ตัวเองเอาแต่จมอยู่กับความผิดหวัง หรือมัวแต่นั่งเสียใจกับสิ่งที่เกิดขึ้นในอดีต ไม่ยอมปล่อยวาง ซึ่งงานวิจัยหลายชิ้นเผยว่า ความเจ็บปวดและความเสียใจ คือตัวการหนึ่งที่ทำให้สุขภาพกายและสุขภาพใจย่ำแย่ลง Hello คุณหมอ จึงอยากชวนคุณมาทำความเข้าใจเกี่ยวกับ ความเสียใจ และวิธีรับมือที่ทำได้ไม่ยาก เพื่อชีวิตที่มีความสุขขึ้น ความเสียใจ เป็นเรื่องปกติ ก่อนอื่นคุณต้องเข้าใจก่อนว่า ความเสียใจเป็นเรื่องที่มนุษย์ทุกคนหลีกเลี่ยงไม่ได้ ไม่ว่าใครก็ต้องเคยเผชิญกับความเสียใจมาแล้วทั้งสิ้น แต่ก็ใช่ว่า เราจะต้องจมปลักอยู่กับอดีต และปล่อยให้ความเสียใจทำลายความสุขในปัจจุบันที่ควรมี เราต้องรับมือกับความเสียใจของตัวเองให้ได้ และควรรีบทำให้ตัวเองหลุดจากวังวนของความโศกเศร้าโดยเร็ว ชีวิตจะได้มีความสุขมากขึ้น คนเรามีความสามารถในการรับมือกับปัญหาและสิ่งที่เข้ามากระทบจิตใจต่างกัน จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่คนอาจต้องใช้เวลาในการขจัดความเศร้าโศกเสียใจนานกว่าคนอื่น ฉะนั้น หากคุณยังไม่รู้ว่าจะรับมือกับความเสียใจอย่างไร ก็อย่าเพิ่งหมดหวังหรือท้อแท้ เพราะทุกคนมีศักยภาพมากพอที่จะทำให้ตัวเองหลุดพ้นจากความโศกเศร้า ขอเพียงแค่คุณกล้าเผชิญหน้ากับสิ่งเคยทำ และยอมรับความผิดพลาดที่ซ่อนไว้ใต้ความเสียใจนั้นให้ได้โดยเร็วที่สุด ยอมรับความเจ็บปวดที่เกิดจาก ความเสียใจ ไม่ว่าคุณจะเสียใจและเจ็บปวดเพราะได้ทำ หรือไม่ได้ทำสิ่งใดในอดีต คุณก็ต้องรีบยอมรับมันให้ได้ เพราะไม่ว่าใครต่างก็เคยทำผิดพลาดด้วยกันทั้งนั้น ทุกคนต่างก็มีข้อเสีย ไม่ได้สมบูรณ์แบบไปทุกอย่าง บางครั้งคุณอาจใช้อารมณ์อยู่เหนือเหตุผล จนทำให้กระทำการใดลงไปแล้วมาเสียใจภายหลัง แต่แม้ความผิดพลาดนั้นจะทำให้คุณเสียใจและเจ็บปวด จนไม่กล้าเผชิญความจริงแค่ไหน คุณก็ต้องเผชิญความจริงและยอมรับความผิดพลาดของตัวเองให้ได้ เพราะนั่นเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้คุณหายจากความเจ็บปวดและความเสียใจได้เร็วขึ้น เสียใจไม่ว่า แต่ต้องรับตัวเองให้ได้  บางคนให้อภัยคนอื่นได้ แต่ให้อภัยตัวเองไม่ได้ คุณต้องหัดยอมรับตัวเอง เหมือนที่ยอมรับคนอื่น อย่าใส่ใจกับเรื่องความไม่สมบูรณ์แบบ คุณควรเข้าใจว่า ความผิดพลาดไม่ใช่ตราบาปของชีวิต และไม่ได้หมายความว่าชีวิตคุณล้มเหลว แต่เป็นเครื่องบ่งชี้ว่าคุณคือมนุษย์คนหนึ่งต่างหาก เสียใจวนเวียน รับมือยังไงดี การรับมือกับความเสียใจไม่ได้หมายความว่า คุณจะต้องรู้สึกโล่งใจตลอดเวลา หรือลืมเรื่องที่ทำให้เสียใจไปโดยสิ้นเชิง คุณอาจยังอารมณ์เสีย รู้สึกเศร้า […]