ถุงน้ำในไต หรือ ซีสต์ที่ไต เป็นก้อนในไตที่พบบ่อยที่สุด มีรูปร่างวงรีหรือวงกลม สามารถพบได้แบบเป็นถุงน้ำเดี่ยว หรือถุงน้ำหลายใบ มีขนาดน้อยกว่า 1 เซนติเมตร ไปจนถึงมากกว่า 10 เซนติเมตร

คำจำกัดความ

ถุงน้ำในไตคืออะไร

ถุงน้ำในไต (Kidney cyst) หรือ ซีสต์ที่ไต สามารถเป็นรูปวงรีหรือวงกลม โดยมีขนาดน้อยกว่า 1 เซนติเมตรไปจนถึงมากกว่า 10 เซนติเมตร ถุงน้ำในไตพบได้ทั่วไปและสามารถเป็นถุงเดี่ยว หรือหลายถุงและทั้งสองด้าน

ถุงน้ำในไตพบได้บ่อยเพียงใด

ถุงน้ำในไตแบบธรรมดาเป็นก้อนในไตที่พบได้มากที่สุด โดยพบได้ประมาณร้อยละ 65-70 ของผู้ป่วย อย่างไรก็ดี ถุงน้ำในไตทั้งสองด้าน (Bilateral cysts) พบได้น้อยกว่ามาก โดยเฉพาะในผู้ป่วยที่อายุต่ำกว่า 50 ปี แต่พบได้มากกว่าในผู้ป่วยที่อายุมากกว่านี้

โรคนี้สามารถส่งผลต่อผู้ป่วยได้ในทุกช่วงอายุ สามารถป้องกันได้ โดยลดปัจจัยความเสี่ยงต่างๆ โปรดปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

อาการ

อาการของถุงน้ำในไต

ถุงน้ำในไตมักไม่มีอาการหรือสิ่งบ่งชี้ อาการถุงน้ำในไตอาจไม่สามารถเห็นได้ชัดเจน หากถุงน้ำในไตไม่อุดกั้น และไม่ส่งผลต่อการทำงานของไต อย่างไรก็ดี ในผู้ป่วยอายุน้อย ถุงน้ำในไตสามารถลดการทำงานของไตให้ต่ำกว่าปกติได้

อาการที่พบได้ทั่วไปในผู้ป่วยถุงน้ำในไตคืออาการที่สัมพันธ์กับอาการถุงน้ำแตก (ภาวะเลือดออก) ปัสสาวะเป็นเลือด (hematuria) อาการปวด มีก้อนในท้องหรือติดเชื้อ และความดันโลหิตสูง

• ถุงน้ำถุงเดียวแตกทำให้ปัสสาวะเป็นเลือดและ/หรือมีอาการปวดเรื้อรัง
• ถุงน้ำในไตติดเชื้อ ทำให้เกิดอาการติดเชื้อ
• การประคบโดยรอบถุงน้ำในไตอาจทำให้เกิดความดันโลหิตสูง

อาจมีสิ่งบ่งชี้หรืออาการที่ไม่ได้ระบุไว้ข้างต้น หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับอาการต่างๆ โปรดปรึกษาแพทย์

ควรไปพบหมอเมื่อใด

ถุงน้ำในไตมักวินิจฉัยด้วย X-ray ในระหว่างการตรวจสุขภาพทั่วไป หากพบว่ามีสิ่งบ่งชี้หรืออาการใดๆ ตามที่ระบุข้างต้น หรือมีคำถาม โปรดปรึกษาแพทย์ ร่างกายของแต่ละบุคคลมีการตอบสนองแตกต่างกัน ทางที่ดีที่สุดควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับวิธีรักษาที่ดีที่สุดตามสถานการณ์ของคุณ

สาเหตุ

สาเหตุของถุงน้ำในไต

ถุงน้ำในไตเกิดจากการเปลี่ยนแปลงทางพันธุกรรม และไม่ใช่ทางพันธุกรรมในโครงสร้างเนื้อเยื่อของไต ทฤษฎีหนึ่งแนะนำว่า ถุงน้ำในไตเกิดขึ้นเมื่อพื้นผิวของไตอ่อนแอและเกิดถุงขึ้น และมีของเหลวอยู่ภายใน จากนั้น จะแยกออก และกลายเป็นถุงน้ำ

ปัจจัยเสี่ยง

ปัจจัยเสี่ยงของการเกิดถุงน้ำในไต

ถึงแม้ว่าถุงน้ำในไตจะส่งผลต่อผู้ป่วยได้ในทุกช่วงอายุ แต่พบได้มากในผู้ใหญ่ มีการวิจัยหนึ่งเปิดเผยว่าผู้ที่มีอายุมากกว่า 40 ปี มีความเสี่ยงร้อยละ 20 ในขณะที่ผู้ป่วยที่มีอายุมากกว่า 60 ปี มีความเสี่ยงร้อยละ 50

อย่างไรก็ตาม ในรายงานหรืองานวิจัยส่วนใหญ่ ไม่มีหลักฐานแสดงความสัมพันธ์ของการเกิดถุงน้ำในไตในเพศชายและเพศหญิง แต่อย่างน้อย พบว่ามีงานวิจัยที่เกี่ยวข้องสองงาน เปิดเผยว่าผู้ชายได้รับผลกระทบได้บ่อยกว่าผู้หญิง

ข้อมูลที่นำเสนอไม่สามารถใช้แทนข้อแนะนำทางการแพทย์ ให้ปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม

การวินิจฉัยถุงน้ำในไต

การทดสอบและขั้นตอนในการวินิจฉัยถุงน้ำในไตแบบธรรมดา ได้แก่

• การทดสอบโดยใช้ภาพถ่ายอวัยวะ ถุงน้ำใตไตบางถุงสามารถพบได้ด้วยวิธี การวินิจฉัยด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง ซีทีสแกน และ เอ็มอาร์ไอ การทดสอบโดยใช้ภาพถ่ายอวัยวะสามารถช่วยให้แพทย์ระบุได้ว่าก้อนในไตเป็นถุงน้ำหรือเนื้องอก
• การทดสอบการทำงานของไต การทดสอบตัวอย่างเลือดอาจเผยว่าถุงน้ำในไตกำลังทำให้การทำงานของไตบกพร่องหรือไม่

การรักษาถุงน้ำในไต

ถุงน้ำในไตจำนวนมากไม่จำเป็นต้องรักษา หากมีสัญญาณบ่งชี้และอาการต่างๆ ของการเกิดถุงน้ำในไตแบบธรรมดา แพทย์อาจแนะนำให้เข้ารับการรักษา โดยมีทางเลือกในการรักษา ได้แก่

• การเจาะและระบายถุงน้ำและเติมถุงน้ำด้วยแอลกอฮอล์ เป็นวิธีที่ใช้ไม่บ่อยนัก แพทย์จะใส่เข็มยาวขนาดเล็กผ่านทางผิวหนังและผนังถุงน้ำในไตเพื่อระบายถุงน้ำ เมื่อของเหลวถูกระบายแล้ว แพทย์อาจเติมสารละลายแอลกอฮอล์เข้าไปแทนที่เพื่อป้องกันการเกิดถุงซ้ำ
• การผ่าตัดนำถุงน้ำออก กรณถุงน้ำมีขนาดใหญ่หรือมีอาการชัดเจนอาจจำเป็นต้องได้รับการผ่าตัดเพื่อระบายหรือนำออก ในการผ่าตัด แพทย์จะทำรอยผ่าขนาดเล็กหลายรอยบนผิวหนังและใส่เครื่องมือพิเศษและกล้องวิดีโอขนาดเล็กเข้าไป เพื่อฉายภาพในห้องผ่าตัด โดยแพทย์ใช้เครื่องมือระบายของเหลวจากถุงน้ำในไต แล้วตัดหรือนำผนังถุงน้ำในไตออก

การรักษาถุงน้ำในไตสามารถทำให้เกิดอาการแทรกซ้อนดังต่อไปนี้

• อาการปวด
• อาการติดเชื้อ
• ความดันโลหิตสูง

การเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตนเองที่ช่วยจัดการกับถุงน้ำในไต

ในการจัดการถุงน้ำในไตแบบธรรมดาอย่างเหมาะสม ไม่มีวิธีอื่นใดนอกจากการผ่าตัด และการเปลี่ยนไลฟ์สไตล์และการเยียวยาตัวเองดังต่อไปนี้ อาจช่วยให้คุณรับมือกับการเกิดถุงน้ำในไตได้

• ดื่มน้ำให้เพียงพอ
• รับประทานวิตามินอีและสารต้านอนุมูลอิสระตามะรรมชาติอื่น ๆ (ผักและผลไม้)
• ออกกำลังกายพอประมาณ
• เลิกพฤติกรรมที่ไม่ดีต่อสุขภาพ
• รักษาร่างกายด้วยวิถีออร์แกนิค

หากคุณมีข้อสงสัย โปรดปรึกษาแพทย์เพื่อให้เข้าใจได้ดีขึ้นถึงวิธีการรักษาที่ดีที่สุดสำหรับคุณ

Hello Health Group ไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค และการรักษาโรคแต่อย่างใด