ผู้ที่สงสัยว่าตนเองตั้งครรภ์หรือไม่ สามารถตรวจได้เองด้วยชุดตรวจการตั้งครรภ์ที่ซื้อได้ตามร้านขายยา หากที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีด อาจแสดงว่ากำลังตั้งครรภ์ แต่ในบางกรณีอาจเป็นผลลวงที่อาจมีสาเหตุจากการรับประทานยาบางชนิดที่เพิ่มความเข้มข้นของฮอร์โมน HCG เช่น ยากล่อมประสาท ยากันชัก ยารักษาภาวะมีบุตรยาก หรืออาจเป็นการตั้งครรภ์นอกมดลูก วัยหมดประจำเดือน ความผิดปกติของรังไข่ จึงควรตรวจการตั้งครรภ์อีกครั้งหลังจากผ่านไป 1 สัปดาห์ หรือพบคุณหมอเพื่อตรวจการตั้งครรภ์เพิ่มเติม
[embed-health-tool-pregnancy-weight-gain]
ที่ตรวจครรภ์ ควรใช้อย่างไร
ที่ตรวจครรภ์โดยทั่วไปใช้เพื่อตรวจหาฮอร์โมน HCG (Human Chorionic Gonadotropin Hormone) ในปัสสาวะ เป็นฮอร์โมนที่พบเฉพาะในผู้หญิงตั้งครรภ์ โดยการตั้งครรภ์ในระยะแรกผู้หญิงบางคนอาจเริ่มสังเกตว่าประจำเดือนขาด ซึ่งหากตรวจการตั้งครรภ์ทันที ที่ตรวจครรภ์อาจขึ้นเพียง 1 ขีด เนื่องจากยังมีปริมาณของฮอร์โมน HCG ไม่มากพอ จึงควรรอหลังจากประจำเดือนขาดประมาณ 1 สัปดาห์ จึงเริ่มตรวจอีกครั้ง หากตั้งครรภ์ ความเข้มข้นของฮอร์โมน HCG จะเพิ่มมากขึ้นเป็น 2 เท่า ในทุก ๆ 2-3 วัน และหากตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีด แสดงว่ากำลังตั้งครรภ์
ที่ตรวจครรภ์ด้วยตัวเองอาจมีความแม่นยำถึง 99% หากตรวจในระยะเวลาที่เหมาะสมและใช้อย่างถูกต้อง ดังนี้
- ควรใช้ปัสสาวะครั้งแรกในตอนเช้า เพราะปัสสาวะในตอนเช้ามีฮอร์โมน HCG เข้มข้นที่สุดและตรวจพบได้ง่าย แต่หากตรวจเวลาอื่นของวันควรงดปัสสาวะอย่างน้อย 4 ชั่วโมงก่อนตรวจ
- ไม่ดื่มน้ำมากเกินไปก่อนตรวจการตั้งครรภ์ เพราะอาจทำให้ปัสสาวะและความเข้มข้นของฮอร์โมน HCG เจือจางได้
- ควรอ่านคำแนะนำที่มาพร้อมกับที่ตรวจครรภ์อย่างละเอียดก่อนเริ่มการตรวจ และปฏิบัติตามทุกขั้นตอนอย่างเคร่งครัด เพื่อผลลัพธ์ที่ถูกต้องแม่นยำ
ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีด หมายความว่าอย่างไร
ที่ตรวจการตั้งครรภ์แต่ละชนิดอาจมีสัญลักษณ์แสดงการตั้งครรภ์ที่แตกต่างกันออกไป เช่น แสดงผลเป็น 1 ขีด หรือ 2 ขีด แสดงผลเป็น + หรือ – จึงควรอ่านคู่มือเพื่อทำความเข้าใจหรือสอบถามคุณหมอเพื่อการทดสอบที่ถูกต้อง
ชุดทดสอบการตั้งครรภ์โดยทั่วไป จะมีตัวอักษรที่แสดงถึงผลลัพธ์การตรวจ คือ ตัว C (Control line) และ T (Test line) หากเส้นสีแดงปรากฏขึ้นตรงกับตัวอักษร C และ T หรือขึ้น 2 ขีดอย่างชัดเจน อาจหมายความว่ากำลังตั้งครรภ์ อย่างไรก็ตาม หากขีดที่ตรงกับตัว T มีเส้นสีแดงขึ้นแบบเจือจาง อาจต้องตรวจสอบอีกครั้งในวันถัดไป
ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีด อาจหมายความว่ากำลังตั้งครรภ์ ควรเข้าพบคุณหมอเพื่อฝากครรภ์และดูแลสุขภาพครรภ์ แต่ในบางกรณีที่อาจเกิดขึ้นได้แต่อาจเกิดได้น้อย คือที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีดแต่ไม่ได้ตั้งครรภ์ ซึ่งอาจมีสาเหตุมาจากปริมาณของฮอร์โมน HCG เพิ่มขึ้นจากการใช้ยาบางชนิด เช่น ยากล่อมประสาท ยากันชัก ยารักษาภาวะมีบุตรยาก หรือจากการตั้งครรภ์นอกมดลูก วัยหมดประจำเดือน ความผิดปกติของรังไข่ หรือการแท้งบุตรแต่ไข่ยังติดอยู่กับเยื่อบุมดลูก
ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 1 ขีด หมายความว่าไม่ได้ตั้งครรภ์ หรืออาจเป็นเพราะตรวจการตั้งครรภ์เร็วเกินไป ตรวจผิดวิธี ปัสสาวะเจือจางเนื่องจากดื่มน้ำมากเกินไป หรือจากการใช้ยาบางชนิด เช่น ยาขับปัสสาวะ ยาแก้แพ้
ผู้หญิงบางคนอาจตรวจการตั้งครรภ์เร็วเกินไปทำให้ที่ตรวจครรภ์ขึ้นเพียง 1 ขีด จึงควรตรวจซ้ำอีกครั้งหลังผ่านไปแล้ว 1 สัปดาห์เพื่อให้ได้ผลแน่ชัด หากประจำเดือนขาดเป็นเวลานานและสงสัยว่าอาจตั้งครรภ์ แต่ที่ตรวจครรภ์ขึ้นเพียง 1 ขีด ควรเข้าพบคุณหมอเพื่อตรวจการตั้งครรภ์แบบอื่นเพิ่มเติม เช่น ตรวจเลือด อัลตราซาวด์ ทดสอบปัสสาวะในห้องแล็บ
ที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีด ควรทำอย่างไร
หากที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีด หรือได้รับการตรวจยืนยันอื่น ๆ แล้วว่าตั้งครรภ์ คุณแม่ควรเตรียมตัวดังนี้
- สังเกตอาการและจัดการกับอาการตั้งครรภ์ในระยะแรก เมื่อตั้งครรภ์ อาจมีสัญญาณของการตั้งครรภ์ที่สามารถสังเกตได้ เช่น ไม่สบายตัว ประจำเดือนไม่มา คลื่นไส้ อาเจียน เจ็บเต้านม เหนื่อยล้า อารมณ์แปรปรวน เสียดท้อง ท้องผูก ซึ่งอาจจัดการได้ด้วยการพักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และออกกำลังกายเพื่อผ่อนคลายกล้ามเนื้อ
- ฝากครรภ์ จะช่วยให้คุณหมอสามารถตรวจสุขภาพครรภ์ทั้งทารกและคุณแม่ ป้องกันโรคติดต่อสู่ทารก หรือโรคที่เกิดขึ้นระหว่างตั้งครรภ์ เฝ้าระวังความผิดปกติของทารกที่อาจเกิดขึ้น และวางแผนการคลอดที่เหมาะสมได้ อีกทั้งคุณแม่ยังได้รับคำแนะนำในการดูแลการตั้งครรภ์ที่ถูกต้องจากคุณหมอด้วย
- คำนวณวันครบกำหนดคลอด ด้วยเครื่องมือคำนวณอายุครรภ์ หรือสามารถคำนวณด้วยตัวเองได้ โดยนับจากวันแรกของประจำเดือนครั้งสุดท้าย แล้วนับย้อนหลังไป 3 เดือน และบวกอีก 7 วัน
- ติดตามพัฒนาการของทารกในครรภ์ เนื่องจากลักษณะการดิ้นหรือการตอบสนองของทารกสามารถบอกถึงสุขภาพและความผิดปกติของทารกได้ คุณแม่อาจจดบันทึกพัฒนาการของทารก และปรึกษาคุณหมอหากทารกไม่ดิ้นหรือมีความผิดปกติอื่น ๆ
การดูแลตัวเองเมื่อที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีด
หากพบว่าที่ตรวจครรภ์ขึ้น 2 ขีด และทราบว่ากำลังตั้งครรภ์แล้ว ควรดูแลสุขภาพและปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตเพื่อการตั้งครรภ์ที่ปลอดภัยยิ่งขึ้น ดังนี้
- พักผ่อนให้เพียงพอ เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนระหว่างตั้งครรภ์อาจทำให้คุณแม่มีอาการอ่อนเพลีย เหนื่อยล้า และเครียดมากขึ้น การพักผ่อนจึงอาจช่วยผ่อนคลายความเหนื่อยล้าและความตึงเครียดของร่างกาย สมอง และอารมณ์ได้
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ควรเลือกรับประทานอาหารที่มีสารอาหารหลากหลาย ทั้งโปรตีน คาร์โบไฮเดรต วิตามินและแร่ธาตุ โดยเฉพาะกรดโฟลิกและวิตามินดี ที่มีความสำคัญต่อการพัฒนาสมอง กระดูก และกล้ามเนื้อของทารกในครรภ์ อาหารที่แนะนำ เช่น ส้ม บร็อคโคลี่ กะหล่ำปลี ถั่ว เห็ด ไข่ และควรรับแสงแดดช่วงเช้า (ก่อน 9 โมงเช้า) วันละประมาณ 10-15 นาที เพื่อให้ได้รับวิตามินดีอย่างเพียงพอ
- ออกกำลังกายเป็นประจำ เพราะการออกกำลังกายขณะตั้งครรภ์ เช่น การเดิน โยคะ ในระดับเบาถึงปานกลางสัปดาห์ละอย่างน้อย 150 นาที จะช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อให้แข็งแรง อาจช่วยลดอาการปวดหลังและปวดเมื่อยกล้ามเนื้อจากการรับน้ำหนักทารกในครรภ์ ช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อ และอาจช่วยลดความเจ็บปวดขณะคลอดได้
- หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารบางชนิดในปริมาณมากเกินไป เช่น น้ำตาล เกลือ อาหารไขมันสูง อาหารที่ไม่ผ่านการปรุงสุก อาหารที่มีคาเฟอีน เพราะอาจส่งผลต่อสุขภาพทารก น้ำหนักตัวของทารกและคุณแม่ การสะสมของไขมันที่มากเกินไป หรือเชื้อโรคจากอาหารดิบ
- งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์และการสูบบุหรี่ เพราะอาจเป็นอันตรายต่อพัฒนาการทางสมองและร่างกายของทารก
- หากคุณแม่ตั้งครรภ์มีอาการเจ็บป่วย ควรปรึกษาคุณหมอทุกครั้งก่อนใช้ยา ไม่ควรซื้อยามารับประทานเอง เพราะอาจเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์ได้
