สุขภาพช่องปากถือเป็นเรื่องที่ทุกคนควรให้ความใส่ใจ โดยปกติแล้ว หลายคนอาจประสบกับปัญหา เหงือกเลือดออก ซึ่งบางครั้งอาจจะทำให้ตกใจและเกิดความวิตกกังวล แต่ความจริงแล้ว อาการเหงือกเลือดออก เป็นเรื่องปกติและไม่ร้ายแรงอย่างที่คิด ทาง Hello คุณหมอ จึงได้นำเรื่องนี้มาฝากกัน
เหงือกเลือดออก เกิดจากสาเหตุใด
ปกติแล้ว เหงือกเลือดออก มักเกิดขึ้นหลังจากการแปรงฟันหรือการใช้ไหมขัดฟัน ซึ่งการทำความสะอาดช่องปากบางครั้งอาจก่อให้เกิดจากการระคายเคืองเหงือก สำหรับสาเหตุของเหงือกเลือกออกที่พบได้บ่อยที่สุด มักจะเกิดจาก คราบพลัค (Plaque) หรือคราบหินปูนสะสม สิ่งเหล่านี้ทำให้แบคทีเรียเจริญเติบโตได้ดีตามแนวเหงือก นอกจากนั้น สาเหตุที่ทำให้เหงือกเลือดออก ยังอาจเกิดได้จากสาเหตุเหล่านี้
- ไม่ค่อยแปรงฟัน หรือแปรงฟันน้อยกว่าวันละ 2 ครั้ง
- ใช้แปรงสีฟันที่แข็งเกินไป
- ใช้แปรงสีฟันที่ชำรุด เสื่อมสภาพ ซึ่งทำให้ไม่สามารถทำความสะอาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ใช้ไหมขัดฟันอย่างไม่ถูกต้อง แทนที่จะค่อย ๆ กดลงเบา ๆ ตามซอกฟันแต่ละซี่ แต่กดครั้งเดียวแรง ๆ
- ทานยาบางชนิด เช่น แอสไพริน หรือไอบูโพรเฟน
- มีโรคเหงือกอักเสบ หรือโรคเหงือกระยะแรก
- สูบบุหรี่
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนระหว่างตั้งครรภ์
- มีปัญหาการแข็งตัวของเลือด
- เป็นโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว
- ปัญหาจากฟันปลอมที่อาจจะมีขนาดไม่พอดีกับเหงือก
- เป็นโรคเบาหวาน
- มีภาวะเครียด
- เป็นโรคตับแข็ง
- กรรมพันธุ์ของคนในครอบครัวที่มีสุขภาพเหงือกไม่แข็งแรง
ทำอย่างไรให้อาการ เหงือกเลือดออก หายไป
หากเหงือกเลือดออกทำให้คุณเกิดความวิตกกังวล และไม่สบายใจ แต่ยังไม่มีเวลาไปพบทันตแพทย์ ลองทำตามวิธีเหล่านี้ดู อาจจะช่วยให้อาการเหงือกเลือดออกดีขึ้นได้
หมั่นรักษาสุขอนามัยช่องปาก
เหงือเลือดออกถือเป็นสัญญาณของสุขภาพฟันที่ไม่ดี เหงือกจะอักเสบและมีเลือดออก เมื่อมีคราบจุลินทรีย์สะสมอยู่ตามแนวเหงือก คราบจุลินทรีย์ มีลักษณะเหมือนแผ่นฟิล์ม ซึ่งมีแบคทีเรียสะสมอยู่ มันจะห่อหุ้มฟันและเหงือกของคุณเอาไว้ ถ้าหากคุณไม่แปรงฟัน หรือไม่ยอมใช้ไหมขัดฟันกำจัดสิ่งเหล่านี้ให้สะอาด แบคทีเรียก็จะสามารถแพร่กระจายไปทั่วฟัน จนทำให้เกิดฟันผุหรือโรคเหงือกได้ ดังนั้น การดูแลสุขอนามัยช่องปากจึงถือเป็นเรื่องที่สำคัญ
การดูแลสุขอนามัยในช่องปากก็คือ การแปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง และใช้ไหมขัดฟันวันละ 1 ครั้ง นอกจากนั้นแล้ว สุขอนามัยช่องปากที่ดี ยังถือเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งสำหรับหญิงตั้งครรภ์อีกด้วย เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในระหว่างตั้งครรภ์ สามารถทำให้เกิดโรคเหงือก และเหงือกเลือดออกได้
ใช้ผ้าก๊อซ หรือ ผ้าพันแผล
การมีเลือดออกที่ใดก็ตามในร่างกาย สามารถทำให้เลือดหยุดไหลได้โดยการใช้ผ้าก๊อซที่สะอาดและเปียกหมาด ๆ กดบริเวณแผลเอาไว้ ซึ่งถ้ามีเหลือออกที่เหงือก ก็สามารถทำให้หยุดได้ด้วยการ กดผ้าก๊อซเข้าตรงที่เลือดไหลออกมา จนกว่าเลือดจะหยุดไหล
สำหรับผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ หรือมีสภาวะทางการแพทย์อื่นๆ อาจจะพบว่า เลือดที่ออกบริเวณตรงเหงือกจะใช้เวลานานกว่าจะหยุดไหล ดังนั้น การพูดคุยกับทันตแพทย์เกี่ยวกับวิธีการทำให้เลือดที่เหงือกหยุดไหล ถือเป็นทางออกที่ดีที่สุด
บ้วนปากด้วย ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ (Hydrogen Peroxide)
ปกติแล้วคุณอาจจะใช้ไฮโดนเจนเปอร์ออกไซด์ไว้ฆ่าเชื้อโรคที่มือ แต่ความจริงแล้ว มันสามารถกำจัดคราบจุลินทรีย์ ส่งเสริมสุขภาพเหงือก และหยุดอาการเหงือกเลือดออกได้ด้วย เมื่อเหงือกเลือดออก คุณควรบ้วนปากด้วยไฮโดนเจนเปอร์ออกไซด์ หลังจากแปรงฟัน แต่ห้ามกลืนไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ลงคอเด็ดขาด
จากการศึกษากับอาสาสมัคร 99 คน มีบางกลุ่มบ้วนปากด้วยไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์ เพื่อศึกษาประสิทธิภาพของการแก้ไขปัญหาโรคเหงือกอักเสบและการฟอกสีฟัน พบว่า กลุ่มที่บ้วนปากด้วยไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์นั้น มีอาการอักเสบของเหงือกลดลงมากกว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับการบ้วนปากด้วยไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์
ใช้น้ำแข็ง
การประคบเย็นด้วยน้ำแข็งก้อนเล็กๆ สามารถต้านอาการบวม และบรรเทาอาการเหงือกเลือดออกได้ การใช้น้ำแข็งประคบบริเวณเหงือกที่มีเลือดออกเป็นเวลา 10 นาที และหยุดพัก 10 นาที จะช่วยให้เลือดหยุดไหลได้ แต่หากประคบแล้วเลือดยังไม่หยุดไหล การไปพบทันตแพทย์จะเป็นทางออกที่ดีที่สุด นอกจากนั้น น้ำแข็ง ยังสามารถช่วยลดอาการปวดและบวมที่เกิดจากโรคเหงือกอักเสบได้ด้วย
หยุดสูบบุหรี่
การสูบบุหรี่ นอกจากจะทำให้คุณเสี่ยงเป็นโรคมะเร็งปอด โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมองแล้ว มันยังทำให้เกิดโรคเหงือกด้วย การสูบบุหรี่นั้นถือเป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดโรคเหงือกอย่างรุนแรงเลยก็ว่าได้ นอกจากนั้น การสูบบุหรี่ยังสามารถทำให้ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายต่ำลง ทำให้ร่างกายของคุณต่อสู้กับแบคทีเรียและคราบจุลินทรีย์ได้ยากขึ้น
การเลิกสูบบุหรี่ สามารถหยุดอาการเหงือกเลือดออกได้ หากคุณอยากจะเลิกสูบบุหรี่ให้ได้จริง ๆ การปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับวิธีการเลิกสูบบุหรี่ถือว่าเป็นทางออกที่ดีที่สุด
บ้วนปากด้วยน้ำเกลือ
การบ้วนปากด้วยน้ำเกลือ สามารถช่วยลดแบคทีเรียและร่นเวลาในการรักษาโรคเหงือกได้ด้วย การกลั้วน้ำเกลือให้ทั่วในช่องปาก เพื่อทำความสะอาดบริเวณในปากและซอกฟัน แล้วบ้วนทิ้ง สามารถทำได้หลาย ๆ ครั้งใน 1 วัน หรือทำตามคำแนะนำของทันตแพทย์ก็ได้
ลดระดับความเครียด
ความเครียดสามารถเชื่อมโยงกับโรคปริทันต์ นอกจากนั้นมันยังมีผลกระทบต่อระบบภูมิคุ้มกันด้วย โดยความเครียดสามารถส่งผลกระทบต่อระบบภูมิคุ้มกัน ที่จะทำให้ร่างกายอ่อนแอลง จนถึงขั้นสามารถต่อสู้กับการติดเชื้อที่เหงือกได้ บางครั้งเมื่อเกิดความเครียดขึ้น บางคนอาจจะละเลยสุขภาพช่องปาก ซึ่งนำไปสู่การสะสมของคราบจุลินทรีย์ด้วย
นำขมิ้นมาแปะเหงือก
ขมิ้นมีฤทธิ์ในการต้านแบคทีเรีย และต้านการอักเสบตามธรรมชาติ การนำขมิ้นมาแปะกับเหงือก อาจทำให้อาการของโรคเหงือกอักเสบและอาการเหงือกเลือดออกดีขึ้น แต่ก็ยังไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่น่าเชื่อถือที่ระบุว่า ขมิ้นมีผลกระทบต่อโรคเหงือกหรืออาการเหงือกเลือดออก
นอกจากใช้ขมิ้นในการรักษาโรคเหงือกอักเสบและอาการเหงือกเลือดออกแล้ว บางคนยังใช้มันเป็นสารฟอกฟันขาว โดยใช้ร่วมกับเบกกิ้งโซดา แต่ก็ยังไม่มีหลักฐานที่ชี้ชัดถึงประสิทธิภาพของการรักษาด้วยวิธีนี้
เพิ่มปริมาณวิตามินซี
การทานอาหารที่อุดมด้วยวิตามินซี สามารถเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน และช่วยให้ร่างกายต่อสู้กับการติดเชื้อที่ทำให้เหงือกเลือดออกได้ แต่ในทางกลับกันหากคุณบริโภควิตามินซีในปริมาณที่ไม่เพียงพอ อาจทำให้อาการเลือดออกที่เหงือกแย่ลง สำหรับอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินซี ได้แก่
- ส้ม
- มันฝรั่งหวาน
- พริกแดง
- แครอท
วิตามินซีสามารถช่วยเสริมสร้างเนื้อเยื่อเกี่ยวกับฟันและปกป้องเยื่อบุของเหงือก สำหรับ ปริมาณวิตามินซีที่แนะนำต่อวันสำหรับผู้ใหญ่ อยู่ระหว่าง 65-90 มิลลิกรัมต่อวัน นอกจากนี้คุณยังสามารถปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการเสริมวิตามินซีได้ด้วย
เลือกใช้แปรงสีฟันที่เหมาะสม
หากคุณมีเหงือกที่บอบบาง คุณควรเลือกแปรงสีฟันที่มีขนของแปรงที่อ่อนนุ่ม แปรงสีฟันที่มีขนแข็งหรือขนหยาบเกินไป อาจทำให้เหงือกเลือดออกได้ง่ายขึ้น การเปลี่ยนแปรงสีฟันทุก 3-4 เดือน หรือเร็วกว่านั้นหากขนแปรงมีลักษณะเป็นฝอย ก็ถือเป็นเรื่องที่ควรทำอย่างสม่ำเสมอ
เพิ่มปริมาณวิตามินเค
การทานอาหารเสริมวิตามินเค อาจช่วยบรรเทาอาการเหงือกเลือดออกได้ เนื่องจากวิตามินเคเป็นสารอาหารที่สำคัญ เพราะวิตามินเค สามารถช่วยในเรื่องของลิ่มเลือด และลดความเสี่ยงที่อาจทำให้เลือดออกง่าย สำหรับอาหารที่อุดมด้วยวิตามินเค ได้แก่
- ผักขม
- กะหล่ำปลี
- ผักคะน้า
- ผักกาดเขียว
ปริมาณวิตามินเคที่ผู้ใหญ่ควรได้รับ สำหรับผู้ชายคือ 120 ไมโครกรัมต่อวัน ส่วนผู้หญิงควรได้รับวิตามินเค 90 ไมโครกรัมต่อวัน
ใช้ไหมขัดฟันทุกวัน แต่ต้องอ่อนโยน
การใช้ไหมขัดฟันในช่วยเริ่มต้นอาจจะทำให้มีเลือดออกบริเวณเหงือกได้ เนื่องจากเหงือกอาจจะยังไม่ชินกับวิธีการดังกล่าว แต่เมื่อใช้ไหมขัดฟันอย่างสม่ำเสมอก็จะทำให้เลือดหยุดไหล นอกจากนั้น การใช้ไหมขัดฟันเป็นประจำจะช่วยให้สุขภาพเหงือกโดยรวมดีขึ้น และสามารถลดอาการเหงือกเลือดออกได้ด้วย
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัย หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด
[embed-health-tool-bmi]
