สิวอุดตัน คือสิวที่เกิดขึ้นจากสิ่งสกปรก น้ำมัน และเซลล์ผิวเก่าเข้าไปอุดตันในรูขุมขน จนเกิดการอักเสบและมีหนองอุดตันภายในสิว อย่างไรก็ตาม การรักษาสิวอุดตัน ด้วยตัวเอง อาจทำได้หลายวิธี เช่น การดูแลผิวหน้าให้สะอาด การใช้ยารักษาตามที่คุณหมอแนะนำ เพื่อช่วยให้ผิวหน้ากลับมาเรียบเนียนและมีสุขภาพดี
[embed-health-tool-ovulation]
สาเหตุที่ทำให้สิวอุดตัน
สิวอุดตันมีสาเหตุมาจากความผิดปกติของการผลัดเซลล์ผิวเก่า น้ำมันส่วนเกินและสิ่งสกปรก เข้าไปอุดตันในรูขุมขน ทำให้เกิดตุ่มนูนบนใบหน้า นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยบางอย่างที่อาจเพิ่มความเสี่ยงทำให้เป็นสิวอุดตันได้ ดังนี้
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน เมื่อเข้าสู่ช่วงวัยรุ่น ร่างกายอาจมีฮอร์โมนแอนโดรเจน (Androgen) เพิ่มมากขึ้น ซึ่งเป็นฮอร์โมนเพศชายที่อาจกระตุ้นให้ต่อมไขมันขยายและผลิตน้ำมันออกมามาก จนเกิดการอุดตันในรูขุมขนและเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดสิวอุดตัน
- พฤติกรรมในชีวิตประจำวัน เช่น การล้างหน้าไม่สะอาด การไม่ล้างเครื่องสำอางก่อนนอน การนำมือไปสัมผัสกับใบหน้าบ่อยครั้ง การใช้ผ้าเช็ดหน้าร่วมกัน การออกกำลังกายมากเกินไป การเลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหรือเครื่องสำอางที่มีส่วนประกอบของน้ำมัน หรือสารกระตุ้นสิวอุดตันที่อาจส่งผลให้เกิดสิวอุดตัน
- การรับประทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตและไขมันสูง เช่น ขนมปังขาว ขนมหวาน ของทอด อาหารแปรรูป ผลิตภัณฑ์จากนม อาจส่งผลให้สิวอุดตันเป็นมากขึ้น
- ความเครียด อาจทำให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอล (Cortisol) ที่เป็นฮอร์โมนความเครียดเพิ่มขึ้น ส่งผลให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันมากจนอุดตันในรูขุมขนและเสี่ยงต่อการเกิดสิวอุดตัน อีกทั้งยังอาจส่งผลให้สิวอุดตันที่เป็นอยู่แย่ลง
- ยาบางชนิด เช่น ยากลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ ยาฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน (Testosterone) และลิเทียม (Lithium) อาจกระตุ้นให้ต่อมไขมันผลิตน้ำมันเพิ่มขึ้นจนอุดตันรูขุมขนและเสี่ยงต่อการเกิดสิวอุดตัน
รักษาสิวอุดตัน ด้วยตัวเอง ทำได้อย่างไร
รักษาสิวอุดตัน ด้วยตัวเอง อาจทำได้ดังนี้
- ล้างหน้าอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ด้วยสบู่หรือโฟมล้างหน้าสูตรอ่อนโยนที่เหมาะกับสภาพผิวและปราศจากน้ำหอม เพื่อขจัดเซลล์ผิวเก่า น้ำมันส่วนเกินและสิ่งสกปรก อีกทั้งยังควรหลีกเลี่ยงการขัดผิวรุนแรงและบ่อยครั้ง เพราะอาจทำให้ผิวระคายเคือง
- ควรใช้มอยส์เจอไรเซอร์เพื่อช่วยให้ผิวชุ่มชื้น และควรเลือกผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่ระบุว่า Non-comedogenic เพราะเป็นผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีส่วนผสมที่ทำให้รูขุมขนอุดตัน ที่อาจช่วยรักษาสิวอุดตัน และป้องกันไม่ให้สิวอุดตันมีอาการแย่ลง
- ลดความเครียดด้วยการทำกิจกรรมที่ชื่นชอบ เช่น นอนพักผ่อน ดูหนัง เล่นเกม ออกกำลังกาย เพราะความเครียดอาจส่งผลให้สิวอุดตันที่เป็นอยู่มีอาการแย่ลง
- ควรเลือกรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ เช่น ผัก ผลไม้ ธัญพืชไม่ขัดสี อาหารไขมันต่ำ และหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรตและไขมันสูงที่ทำให้สิวอุดตันมีอาการแย่ลงและอาจทำให้มีสิวอุดตันขึ้นใหม่ได้
- ยาทาเฉพาะที่ ควรเลือกใช้ยารักษาสิวอุดตันด้วยตัวเองที่หาซื้อได้ตามร้านขายยา เช่น ทาซาโรทีน (Tazarotene) เตรทติโนอิน (Tretinoin) อะดาพาลีน (Adapalene) คลินดามัยซิน (Clindamycin) เบนโซอิล เพอร์ออกไซด์ (Benzoyl Peroxide) แดพโซน (Dapsone) อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาคุณหมอก่อนใช้ยา
คำแนะนำในการรักษาสิวอุดตันด้วยตัวเอง
คำแนะนำในการรักษาสิวอุดตันด้วยตัวเอง มีดังนี้
- ควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสใบหน้า เพราะมืออาจมีสิ่งสกปรกและเชื้อโรคที่อาจทำให้ผิวระคายเคืองและเกิดการอุดตันในรูขุมขน ส่งผลให้สิวอุดตันที่เป็นอยู่มีอาการแย่ลงและสิวขึ้นใหม่ได้
- ไม่ควรบีบและแกะสิวด้วยตัวเอง เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงทำให้เกิดการติดเชื้อ อาการของสิวอุดตันแย่ลง มีสิวขึ้นใหม่และเกิดรอยแผลเป็น
- ไม่ควรตากแดดเป็นเวลานานหรือออกจากบ้านช่วงเวลาที่แดดจัด เพราะรังสียูวีอาจทำให้อาการของสิวแย่ลง นอกจากนี้ ยารักษาสิวบางชนิดก็อาจทำให้ผิวไวต่อแสงแดด ดังนั้น จึงควรทาครีมกันแดดที่มีค่า SPF 50 ก่อนออกจากบ้านอย่างน้อย 15 นาที
- ไม่ควรใช้ยารักษาสิวอุดตันด้วยตัวเองโดยไม่ศึกษาชนิดยาให้ละเอียดหรือไม่ขอคำปรึกษาจากคุณหมอ เพราะอาจเสี่ยงทำให้อาการของสิวอุดตันแย่ลงและมีอาการระคายเคืองจากยาได้
