BMI ย่อมาจาก Body Mass Index คือ การหาค่าดัชนีมวลกาย โดยใช้น้ำหนักและส่วนสูงมาคำนวณ เพื่อเป็นตัวชี้วัดว่ามีน้ำหนักอยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมหรือไม่ เนื่องจากการมีน้ำหนักที่ต่ำกว่าหรือมากกว่าเกณฑ์อาจส่งผลให้เกิดโรคหรือภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ได้
ประโยชน์ของการ คำนวณ BMI
การคำนวณหาค่า BMI อาจช่วยให้ทราบว่าน้ำหนักอยู่ในเกณฑ์ปกติ ต่ำกว่าเกณฑ์ หรือมากเกินกว่าเกณฑ์หรือไม่ เพื่อจะได้ทำการเพิ่มน้ำหนักหรือลดน้ำหนักอย่างเหมาะสม โดยอาจขอคำปรึกษาจากคุณหมอ เพราะหากปล่อยให้น้ำหนักไม่สมดุลเป็นเวลานานอาจเสี่ยงก่อให้เกิดภาวะสุขภาพบางอย่าง ดังนี้
ความเสี่ยงจากน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์
- ร่างกายขาดสารอาหาร
- ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
- ปัญหาการเจริญพันธุ์ โดยเฉพาะผู้หญิงที่อาจส่งผลให้ประจำเดือนมาผิดปกติ และอาจเกิดภาวะมีบุตรยาก
- โรคกระดูกพรุน ข้อเข่าเสื่อม
- โรคโลหิตจาง
ความเสี่ยงจากน้ำหนักเกินเกณฑ์
- โรคอ้วน
- โรคเบาหวาน
- โรคข้ออักเสบ
- ภาวะหยุดหายใจขณะนอนหลับ
- ระดับคอเลสเตอรอลและความดันโลหิตสูง
- โรคมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก มะเร็งลำไส้ มะเร็งถุงน้ำดี มะเร็งเต้านม
วิธีคำนวณ BMI
วิธีคำนวณ BMI สำหรับผู้ใหญ่ที่มีอายุ 20 ปีขึ้นไป สามารถคำนวณได้โดยการนำน้ำหนักตัว (กิโลกรัม) ÷ ส่วนสูงยกกำลังสอง (เมตร)2 ปกติแล้วสำหรับประเทศไทยมักใช้หน่วยวัดความสูงเป็นเซนติเมตร จึงอาจเปลี่ยนค่าส่วนสูงให้เป็นเมตรโดยการนำ ส่วนสูง (เซนติเมตร) ÷ 100
- ยกตัวอย่าง น้ำหนัก 70 กิโลกรัม ความสูง 1.65 เมตร (165 เซนติเมตร)
- วิธีคำนวณ 70 ÷ (1.65)2 = 25.71
สำหรับการคำนวณ BMI ในเด็กและวัยรุ่นตั้งแต่อายุ 2-19 ปี สามารถใช้สูตรการคำนวณเดียวกับผู้ใหญ่ได้ โดยนำน้ำหนักตัว (กิโลกรัม) ÷ ส่วนสูงยกกำลังสอง (เมตร)2 แต่การอ่านค่าผลลัพธ์อาจแตกต่างกัน สำหรับเด็กหน่วยจะเป็นเปอร์เซ็นไทล์ (Percentile) และจำเป็นต้องเทียบแผนภูมิของเด็กและวัยรุ่นควบคู่กัน หรืออาจคำนวณจากเครื่อง BMI ของ Hello คุณหมอ เพียงระบุเพศ อายุ และกรอกน้ำหนักส่วนสูง
[embed-health-tool-bmi]
ผลลัพธ์หลังจาก คำนวณ BMI
การอ่านผลลัพธ์หลังจากคำนวณ BMI สำหรับเด็กและผู้ใหญ่ มีดังนี้
การอ่านผลคำนวณ BMI ของผู้ใหญ่
- ค่า BMI ต่ำกว่า 18.5 อยู่ในเกณฑ์น้ำหนักน้อยหรือผอม
- ค่า BMI 18.5-22.90 อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- ค่า BMI 23-24.90 อยู่ในเกณฑ์น้ำหนักเกิน
- ค่า BMI 25-29.90 โรคอ้วนระดับที่ 1
- ค่า BMI 30 ขึ้นไป โรคอ้วนระดับที่ 2
การอ่านผลคำนวณ BMI ของเด็กและวัยรุ่นอายุต่ำกว่า 20 ปี
- เด็กและวัยรุ่นที่มีค่าเปอร์เซ็นไทล์น้อยกว่า 5 อยู่ในเกณฑ์น้ำหนักน้อยหรือผอม
- เด็กและวัยรุ่นที่อยู่ระหว่างเปอร์เซ็นไทล์ที่ 5 แต่น้อยกว่าเปอร์เซ็นไทล์ที่ 85 อยู่ในเกณฑ์น้ำหนักน้อยที่เหมาะสม
- เด็กและวัยรุ่นที่อยู่ระหว่างเปอร์เซ็นไทล์ที่ 85 แต่น้อยกว่าเปอร์เซ็นไทล์ที่ 95 อยู่ในเกณฑ์น้ำหนักเกิน
- เด็กและวัยรุ่นที่มีเปอร์เซ็นไทล์ที่ 95 หรือมากกว่า อยู่ในเกณฑ์ โรคอ้วน
ข้อควรคำนึงเกี่ยวกับการคำนวณ BMI
การคำนวณ BMI อาจไม่ได้เป็นตัวกำหนดเพียงอย่างเดียวว่าบุคคลนั้นมีสุขภาพดีหรือไม่ แต่อาจจำเป็นต้องดูปัจจัยอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ค่าระดับน้ำตาลในเลือด ระดับความดันโลหิต ระดับคอเลสเตอรอล ดังนั้น จึงควรเข้ารับการตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อตรวจคัดกรองโรคและรับคำแนะนำการดูแลตัวเองอย่างเหมาะสมจากคุณหมอ ด้วยการออกกำลังกาย ควบคุมน้ำหนัก เลือกรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ เพื่อช่วยให้ร่างกายแข็งแรง มีสุขภาพดี และช่วยลดความเสี่ยงการเกิดโรคต่าง ๆ
