เพศวิถีหมายถึง รูปแบบความชอบ ความรู้สึกเชิงชู้สาว หรือแรงดึงดูดทางเพศ ที่คน ๆ หนึ่งมีต่อคนอีกคน โดยจำแนกได้หลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นรักต่างเพศ รักร่วมเพศ ไบเซ็กชวล หรือแพนเซ็กชวล โดยทั่วไป คนส่วนใหญ่จะตระหนักถึงเพศวิถีของตัวเองตั้งแต่เด็ก และบางคนอาจตระหนักเพศวิถีของตัวเองหลังลองมีความสัมพันธ์หรือเพศสัมพันธ์กับผู้อื่นแล้ว
เพศวิถีหมายถึง อะไร
เพศวิถี หรือรสนิยมทางเพศ หมายถึง รูปแบบความชอบหรือแรงดึงดูดทางเพศที่คน ๆ หนึ่งมีต่อคนอีกคน โดยปัจจุบันมีอยู่หลายรูปแบบ ดังต่อไปนี้
รักต่างเพศ (Heterosexual) หมายถึง การชอบหรือรู้สึกดึงดูดกับบุคคลเพศตรงข้ามกับตัวเอง อย่างผู้ชายที่ชอบหรือรู้สึกดึงดูดกับผู้หญิง หรือผู้หญิงที่ชอบหรือรู้สึกดึงดูดกับผู้ชาย รักร่วมเพศ (Homosexual) หมายถึง การชอบหรือรู้สึกดึงดูดกับบุคคลเพศเดียวกัน อย่างผู้ชายที่ชอบหรือรู้สึกดึงดูดกับผู้ชายด้วยกัน หรือเกย์ และผู้หญิงที่ชอบหรือรู้สึกดึงดูดกับผู้หญิงด้วยกัน หรือเลสเบี้ยน ไบเซ็กชวล (Bisexual) หมายถึง ผู้ที่ชอบทั้งเพศตรงข้ามและเพศเดียวกัน แพนเซ็กชวล (Pansexual) หมายถึง ผู้ที่รู้สึกดึงดูดได้กับทุกเพศ ไม่ว่าจะเพศเดียวกับตัวเอง เพศตรงข้าม หรือเพศทางเลือก เอเซ็กชวล (Asexual) หมายถึง ผู้ที่ไม่รู้สึกดึงดูดทางเพศหรือไม่ต้องการมีเพศสัมพันธ์กับผู้อื่น แต่อาจรักหรือชอบผู้อื่นได้ เพศวิถีเกิดจากอะไร
เพศวิถีของแต่ละคนเป็นผลมาจากปัจจัยต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับคน ๆ นั้น ไม่ว่าจะเป็นสิ่งแวดล้อม อารมณ์ หรือระดับฮอร์โมนในร่างกาย
นอกจากนี้ แนวคิดว่าการมีเพศวิถีแบบรักร่วมเพศหรือไบเซ็กชวล เป็นผลมาจากการเลี้ยงดูในครอบครัวหรือเหตุการณ์ในวัยเด็ก เป็นแนวคิดที่ยังไม่ได้รับการยอมรับในปัจจุบัน
เพศวิถีรู้ตัวเมื่อไร
ปกติแล้ว ผู้คนในสังคมจะตระหนักถึงเพศวิถีของตัวเองตั้งแต่เด็กหรือเมื่อเข้าสู่วัยรุ่น ผ่านการสังเกตความคิดหรือพฤติกรรมของตัวเองที่มีต่อบุคคลเพศตรงข้ามหรือเพศเดียวกัน
นอกจากนี้ บางคนอาจตระหนักว่าเพศวิถีของตัวเองคืออะไร หลังจากได้ลองมีความสัมพันธ์หรือเพศสัมพันธ์ กับบุคคลเพศเดียวกันหรือเพศตรงข้าม
เพศวิถี เปลี่ยนแปลงได้หรือไม่
เพศวิถี ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้ และการที่คน ๆ หนึ่ง ซึ่งมีรสนิยมทางเพศแบบรักต่างเพศ เปลี่ยนไปมีเพศวิถีแบบรักร่วมเพศหรือไบเซ็กชวลเมื่ออายุมากขึ้น อาจไม่ได้หมายความว่าเพศวิถีของคน ๆ นั้นเปลี่ยนไป แต่หมายความว่าคน ๆ นั้นมีเพศวิถีแบบรักร่วมเพศหรือไบเซ็กชวลอยู่แล้ว แต่ไม่กล้าแสดงออกมา เนื่องจากเกรงว่าคนรอบข้างจะรับไม่ได้ หรืออยู่ในสังคมกับซึ่งมีอคติกับเพศทางเลือก
เพศวิถี ต่างกับเพศสภาพอย่างไร
เพศวิถี และเพศสภาพ (Gender) เป็นคำที่ถูกพูดถึงมาขึ้นเรื่อย ๆ ควบคู่กับกระแสความหลากหลายทางเพศในปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม ทั้ง 2 คำนั้นแตกต่างกันอย่างชัดเจน โดยเพศวิถีคือรสนิยมทางเพศ ความรู้สึกชู้สาว ความรู้สึกที่ต้องการมีความสัมพันธ์หรือมีเพศสัมพันธ์กับผู้อื่น ในขณะที่เพศสภาพเป็นสถานะทางเพศที่ระบุว่าใครเป็นผู้ชาย ผู้หญิง บุคคลข้ามเพศ หรือบุคคลที่ไม่ใช่ผู้ชายและผู้หญิง และเพศสภาพยังสัมพันธ์กับบทบาท หน้าที่ หรือรูปแบบพฤติกรรมที่สังคมเป็นผู้กำหนดด้วย