หัวใจล้มเหลว (Heart Failure) เป็นภาวะที่หัวใจไม่สามารถรองรับการทำงาน และไม่สามารถสูบฉีดโลหิตไปทั่วร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยผู้ที่มีภาวะหัวใจล้มเหลวจะทำให้เลือดลำเลียงไปทั่วร่างกาย และผ่านทางหัวใจในอัตราที่ช้าลง เนื่องจากปริมาณเลือดที่ไม่เพียงพอ ห้องหัวใจอาจมีการตอบสนองโดยการขยายตัวออกเพื่อเติมเลือดให้มากขึ้น แต่อาจส่งผลให้ผนังหัวใจมีความแข็ง และความหนาตามไปด้วย
คำจำกัดความ
หัวใจล้มเหลว (Heart Failure) คืออะไร
หัวใจล้มเหลว (Heart Failure) เป็นศัพท์เฉพาะที่ใช้อธิบายหัวใจที่ไม่สามารถรองรับการทำงาน และไม่สามารถสูบฉีดโลหิตไปทั่วร่างกายได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยผู้ที่มีภาวะหัวใจล้มเหลว จะทำให้เลือดลำเลียงไปทั่วร่างกาย และผ่านทางหัวใจในอัตราที่ช้าลง เนื่องจากปริมาณเลือดที่ไม่เพียงพอ ห้องหัวใจอาจมีการตอบสนองโดยการขยายตัวออกเพื่อเติมเลือดให้มากขึ้น แต่อาจส่งผลให้ผนังหัวใจมีความแข็ง และความหนาตามไปด้วย
ในการขยายตัวของห้องหัวใจอาจช่วยรักษาการไหลเวียนของเลือดได้ แต่ในท้ายที่สุดแล้วกล้ามเนื้อหัวใจจะอ่อนแอลงไม่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
หัวใจล้มเหลว พบได้บ่อยเพียงใด
หัวใจล้มเหลวอาจพบได้ทั่วไป และมีความรุนแรงแตกต่างกันขึ้นอยู่กับสภาวะสุขภาพของแต่ละบุคคล อีกทั้งยังสามารถส่งผลได้ทุกวัย ในปัจจุบัน หัวใจล้มเหลวไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่อาจจัดการได้โดยการลดความเสี่ยง
อาการ
อาการของหัวใจล้มเหลว
อาการทั่วไปของหัวใจล้มเหลวอาจได้แก่
- หายใจลำบากในระหว่างทำกิจกรรมหรือพักผ่อน
- อ่อนเพลียมาก
- มีอาการบวมที่เท้า ข้อเท้า กระเพาะอาหาร หรือบริเวณหลังส่วนล่าง
- มีอาการบวมมากขึ้นที่เท้า ขา ข้อเท้า และท้อง
- ไม่สามารถทำกิจกรรมประจำวันได้
- ไอในเวลากลางคืน
- มึนงงหรือกระสับกระส่าย
- มีภาวะขาดน้ำ (Dehydration)
- เจ็บหน้าอก
- หัวใจเต้นเร็ว (มากกว่า 120/นาที ในขณะที่พักผ่อน)
สาเหตุ
สาเหตุของหัวใจล้มเหลว
สาเหตุทั่วไปบางประการของหัวใจล้มเหลวที่ส่วนใหญ่เป็นผลมาจากโรคเรื้อรังต่าง ๆ อาจมีดังนี้
- โรคเบาหวาน
- โรคอ้วน
- ความดันโลหิตสูง (Hypertension หรือ High Blood Pressure)
- โรคซึมเศร้า (Depression)
- มีความผิดปกติในการนอนหลับ (Sleep Disorder)
- โรคหลอดเลือดหัวใจ (Coronary Heart Disease)
ปัจจัยเสี่ยง
ปัจจัยเสี่ยงของหัวใจล้มเหลว
สำหรับปัจจัยเสี่ยงที่อาจก่อให้เกิดภาวะหัวใจล้มเหลว โดยเฉพาะพฤติกรรมที่ปฏิบัติในชีวิตประจำวัน อาจมีดังนี้
- การรับประทานอาหารที่มีไขมัน คอเลสเตอรอล และโซเดียมในปริมาณสูง
- การสูบบุหรี่
- การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หรือการใช้สารเสพติด
- ยารักษามะเร็งบางชนิด
การวินิจฉัยและการรักษา
ข้อมูลที่นำเสนอในที่นี้ ไม่สามารถใช้แทนข้อแนะนำทางการแพทย์ ให้ปรึกษาแพทย์สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม
การวินิจฉัยหัวใจล้มเหลว
เพื่อวินิจฉัยภาวะหัวใจล้มเหลว คุณหมออาจถามคำถามเกี่ยวกับอาการและประวัติสุขภาพ เพื่อต้องการทราบข้อมูลบางอย่าง ได้แก่
- ภาวะเกี่ยวกับสุขภาพอื่น ๆ เช่น โรคเบาหวาน โรคไต เจ็บหน้าอก ความดันโลหิตสูง คอเรสเตอรอลสูง โรคหลอดเลือดหัวใจ และอาการผิดปกติเกี่ยวกับหัวใจอื่น ๆ หรือไม่ มีการใช้สารเสพติดหรือไม่
- ประวัติครอบครัวเป็นโรคหัวใจ
- สูบบุหรี่หรือใช้ยาสูบหรือไม่
- ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หรือไม่และดื่มมากเท่าใด
- เคยได้รับการรักษาด้วยเคมีบำบัดหรือไม่
- ยา วิตามิน อาหารเสริม ที่กำลังใช้อยู่ปัจจุบัน
จากนั้นจึงจะทำการตรวจอย่างละเอียดในขั้นตอนถัดไปด้วยเทคนิคต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการตรวจเลือด การตรวจเอกซเรย์หน้าอก การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ (Electrocardiogram) เป็นต้น
การรักษาหัวใจล้มเหลว
ปัจจุบันนี้ หัวใจล้มเหลวยังไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่อาจมีการรักษาต่าง ๆ เพื่อควบคุมไม่ให้มีอาการรุนแรง และช่วยควบคุมความดันโลหิตเท่านั้น โดยคุณหมอจะกำหนดยารักษาตามอาการ หรือโรคเป็น ดังนี้
- ยากลุ่ม Angiotensin-converting enzyme (ACE) inhibitors
- ยากลุ่ม Angiotensin II receptor blockers
- ยากลุ่ม Beta blockers
- ยาขับปัสสาวะ
- ยากลุ่ม Aldosterone antagonists
- ยากระตุ้นให้กล้ามเนื้อหัวใจบีบตัว (Inotropes)
การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเอง
การปรับไลฟ์สไตล์และการดูแลตัวเองที่ช่วยจัดการภาวะหัวใจล้มเหลว
คุณหมออาจให้คำแนะนำเกี่ยวกับการปรับไลฟ์สไตล์ เพื่อนำไปปรับใช้และอาจช่วยป้องกันการเกิดอาการรุนแรงของภาวะหัวใจล้มเหลว ดังนี้
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- พยายามเลิก หรือลดการสูบบุหรี่
- จัดการความเครียด
- รักษาน้ำหนักของร่างกายอย่างเหมาะสม
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
- จำกัดการบริโภคคอเลสเตอรอล
[embed-health-tool-heart-rate]