แกมมา-บิวทีโรแลคโทน (Gamma Butyrolactone) เป็นสารเคมีที่นำมาใช้เพื่อเพิ่มสมรรถภาพทางกีฬา ส่งเสริมการนอนหลับ เสริมสมรรถภาพทางเพศ ลดอาการซึมเศร้า และความเครียด
สรรพคุณของแกมมา-บิวทีโรแลคโทน
แกมมา-บิวทีโรแลคโทน (Gamma Butyrolactone) เป็นสารเคมีชนิดหนึ่ง มักถูกนำมาใช้เป็นยา หากไม่นับเรื่องความปลอดภัยและการนำมาใช้อย่างผิดกฎหมายแล้ว แกมมา-บิวทีโรแลคโทนนำมาใช้เพื่อรักษา
- เพิ่มสมรรถภาพทางกีฬา ส่งเสริมการนอนหลับ สมรรถภาพทางเพศและความเพลิดเพลิน
- ลดอาการซึมเศร้า และความเครียด
- เป็นยาอายุวัฒนะ
- เพิ่มประสิทธิภาพในการคิด
- ช่วยในการผ่อนคลาย
- ช่วยให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนการเจริญเติบโต
แกมมา-บิวทีโรแลคโทนนั้นยังถูกใช้เพื่อลดไขมัน เพิ่มมวลร่างกายหรือกล้ามเนื้อ บางรายใช้เป็นสารเสพติดเพื่อผ่อนคลาย
กลไกการออกฤทธิ์
งานวิจัยเกี่ยวกับกลไกการออกฤทธิ์ของแกมมา-บิวทีโรแลคโทนยังมีไม่มากพอ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอข้อมูลเพิ่มเติม อย่างไรก็ตาม เป็นที่ทราบกันว่าแกมมา-บิวทีโรแลคโทนจะเป็น แกมมา-ไฮดรอกซี่บิวทีเรต (Gamma Hydroxybutyrate) เมื่อเข้าสู่ร่างกาย ซึ่งจะมีผลต่อทางเดินประสาทหลายชนิดในสมอง
ข้อควรระวังและคำเตือน
สิ่งที่ควรรู้ก่อนใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทน
ปรึกษาแพทย์ เภสัชกรหรือผู้เชี่ยวชาญด้านสมุนไพรในกรณีที่
- ตั้งครรภ์หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร เนื่องจากในขณะให้นมบุตรนั้น ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์เท่านั้น
- กำลังใช้ยาอื่นๆ รวมถึงยาที่สามารถซื้อได้โดยไม่ต้องมีใบสั่งจากแพทย์
- มีอาการแพ้สารแกมมา-บิวทีโรแลคโทน ยาอื่นๆ หรืออาหารเสริมอื่นๆ
- มีโรคอื่นๆ มีความผิดปกติหรือพยาธิสภาพอื่นๆ
- มีอาการแพ้อื่นๆ เช่น แพ้อาหาร สีผสมอาหาร สารกันบูดหรือเนื้อสัตว์ต่างๆ
ข้อกำหนดสำหรับผลิตภัณฑ์จากแกมมา-บิวทีโรแลคโทนนั้นมีความเข้มงวดน้อยกว่าข้อกำหนดยาอื่นๆ จำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องมีการศึกษาเพิ่มเติมเพื่อความปลอดภัย การใช้ผลิตภัณฑ์นี้ต้องมีประโยชน์มากกว่าความเสี่ยง ควรปรึกษาแพทย์หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติม
แกมมา-บิวทีโรแลคโทนปลอดภัยแค่ไหน
แกมมา-บิวทีโรแลคโทนไม่ปลอดภัยในการนำมาใช้
ข้อควรระวังและคำเตือน
แกมมา-บิวทีโรแลคโทนไม่ปลอดภัยในการนำมาใช้ และไม่ควรนำมาใช้กับใครก็ตาม ในบางราย โดยเฉพาะผู้ที่มีอาการต่อไปนี้ จะยิ่งมีความเสี่ยงต่อผลข้างเคียง
สำหรับผู้ตั้งครรภ์และผู้ที่อยู่ในระหว่างการให้นมบุตร : แกมมา-บิวทีโรแลคโทนนั้นไม่ปลอดภัย หากท่านใช้ยาในขณะตั้งครรภ์หรืออยู่ในระหว่างให้นมบุตร ท่านจะทำให้ตนเองและบุตรตกอยู่ในอันตราย
ผู้มีอาการหัวใจเต้นไม่ปกติ: แกมมา-บิวทีโรแลคโทนจะทำให้อาการแย่ลง
ผู้มีโรคลมบ้าหมู: แกมมา-บิวทีโรแลคโทนอาจทำให้ชัก
ผู้มีความดันโลหิตสูง: แกมมา-บิวทีโรแลคโทนจะทำให้อาการแย่ลง
ผู้รับการผ่าตัด : แกมมา-บิวทีโรแลคโทนอาจมีผลกระทบต่อระบบประสาทส่วนกลาง การใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนร่วมกับยาชา ยาสลบ และยาอื่นๆในระหว่าง หรือภายหลังการผ่าตัดอาจทำให้ระบบประสาทส่วนกลางช้าลงเกินไป แกมมา-บิวทีโรแลคโทน จึงไม่ควรถูกนำมาใช้ 2 สัปดาห์ก่อนกำหนดการผ่าตัด
ผลข้างเคียง
ผลข้างเคียงที่อาจได้รับจากการใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทน
การใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนหรือตัวยาใกล้เคียงอย่างแกมมา ไฮดรอกซี่บิวทีเรต และบูทาเนดิออล (Butanediol) อาจทำให้เสียชีวิตหรือเกิดผลข้างเคียงร้ายแรงได้ ผลข้างเคียงดังกล่าวรวมถึง การเสียการควบคุมการถ่ายอุจจาระ อาเจียน จิตแปรปรวน การกดประสาท
ภาวะกายใจไม่สงบ การอยากต่อสู้ เสียความทรงจำ ปัญหาการหายใจ และระบบหัวใจรุนแรง หน้ามืด ชัก ไร้การตอบสนอง และเสียชีวิต
ผลของยาอาจแย่ลงไปอีกหากมีแอลกอฮอล์หรือสารเสพติด เช่น มอร์ฟีน เฮโรอีน และอื่นๆ การใช้เป็นเวลานานอาจเกิดอาการขาดยา ได้แก่ การนอนไม่หลับ ใจสั่น และอาการวิตกกังวล แต่ใช่ว่าทุกคนจะได้รับผลข้างเคียงเหล่านี้ และอาจมีผลข้างเคียงบางอย่างที่ไม่ได้ระบุไว้ข้างต้น หากคุณมีข้อกังวลเกี่ยวกับผลข้างเคียงใด ๆ กรุณาปรึกษาแพทย์
ปฏิกิริยาระหว่างยา
ปฏิกิริยาที่อาจเกิดขึ้นจากการใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทน
แกมมา-บิวทีโรแลคโทนอาจมีปฏิกิริยากับยาที่คุณใช้อยู่หรือพยาธิสภาพปัจจุบัน ปรึกษาแพทย์ ก่อนการนำไปใช้เสมอ
ผลิตภัณฑ์ที่อาจมีปฏิกิริยาต่อแกมมา-บิวทีโรแลคโทน ได้แก่
- แอลกอฮอล์
แอลกอฮอล์สามารถทำให้ง่วงนอน และมีอาการครึ่งหลับครึ่งตื่น การใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนร่วมกับแอลกอฮอล์อาจเพิ่มอาการง่วงนอน และอาการครึ่งหลับครึ่งตื่นอย่างมาก การใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนร่วมกับแอลกอฮอล์สามารถนำไปสู่ผลข้างเคียงที่ร้ายแรงได้ อย่าใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนหากคุณดื่มแอลกอฮอล์
- แอมเฟตามีน (Amphetamines)
แอมเฟตามีนเร่งการทำงานของระบบประสาท แกมมา-บิวทีโรแลคโทนจะเปลี่ยนเป็นแกมมา ไฮดรอกซี่บิวทีเรตภายในร่างกาย แกมมา-บิวทีโรแลคโทนทำให้ระบบประสาททำงานช้าลง การใช้แอมเฟตามีนร่วมกับแกมมา-บิวทีโรแลคโทนนำไปสู่ผลข้างเคียงที่ร้ายแรงได้
- ฮาโลพีริดอล (Haloperidol)
แกมมา-บิวทีโรแลคโทนมีผลกระทบต่อสมอง ฮาโลพีริดอลก็มีผลต่อสมองเช่นกัน การใช้ยาฮาโลพีริดอลร่วมกับแกมมา-บิวทีโรแลคโทนนำไปสู่ผลข้างเคียงที่ร้ายแรงได้
- ยารักษาทางจิตเวช
แกมมา-บิวทีโรแลคโทนมีผลกระทบต่อสมอง ตัวยาที่ใช้รักษาโรคทางจิตเวชก็มีผลกระทบต่อสมองเช่นกัน การใช้ยารักษาทางจิตเวชร่วมกับแกมมา-บิวทีโรแลคโทนอาจเพิ่มฤทธิ์และผลข้างเคียงที่ร้ายแรงของแกมมา-บิวทีโรแลคโทนได้ งดใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนหากกำลังใช้ยารักษาทางจิตเวช
ตัวยาบางชนิดที่กล่าวถึง ได้แก่ ฟลูเพนาซีน (Fluphenazine) (เช่น เพอร์มิทิล (Permitil), โพรลิซิน (Prolixin)), ฮาโลพีริดอล (Haloperidol) (เช่น ฮาลดอล (Haldol)), คลอร์โรพมาซีน (Chlorpromazine) (เช่น ธอราซีน (Thorazine)), โพรคลอร์เพราซีน (Prochlorperazine) (เช่น คอมพาซีน (Compazine)), ธีโอริดาซีน (Thioridazine) (เช่น เมลลาริล (Mellaril)), ไทรฟลูโอเพราซีน (Trifluoperazine) (เช่น สเตลาซีน (Stelazine)) และอื่นๆ
- ยาระงับอาการแก้ปวด
ยาระงับอาการปวดบางชนิดทำให้มีอาการง่วงนอน และครึ่งหลับครึ่งตื่น แกมมา-บิวทีโรแลคโทน ทำให้ง่วงนอนและมีอาการครึ่งหลับครึ่งตื่นได้เช่นกัน การใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนร่วมกับยาระงับอาการปวด อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่ร้ายแรงได้ งดใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนหากกำลังใช้ยาระงับอาการปวด
ยาระงับอาการปวดบางชนิดที่กล่าวถึง ได้แก่ เมเพอริไดน์ (Meperidine) (เช่น เดเมรอล (Demerol)), ไฮโดรโคโดน (Hydrocodone), มอร์ฟีน (Morphine), OxyContin และอีกมากมาย
- ยารักษาโรคลมชัก
ตัวยาที่ใช้ป้องกันการชักมีผลต่อสารเคมีในสมอง แกมมา-บิวทีโรแลคโทนจะเปลี่ยนเป็นสารเคมีในสมองที่เรียกว่า กาบา (GABA) การใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทน ร่วมกับยารักษาโรคลมชักอาจลดประสิทธิภาพของแกมมา-บิวทีโรแลคโทน
ยารักษาโรคลมชักบางชนิดที่กล่าวถึง ได้แก่ ฟีโนบาร์บอทอล (Phenobarbital) พริมิโดน (Primidone) (เช่น มิสโซลีน (Mysoline)), กรดวอลโพรอิค (Valproic Acid) (เช่น เดพาเคน (Depakene)), กาบาเพนติน (Gabapentin) (เช่น นิวรอนติน (Neurontin)), คาร์บามาเซพีน (Carbamazepine) (เช่น เทเกรทอล (Tegretol)), เฟนิโทอิน (Phenytoin) (เช่น ดิแลนทิน (Dilantin)) และอื่นๆ
ยาคลายกล้ามเนื้อ:
ยาคลายกล้ามเนื้ออาจทำให้มีอาการครึ่งหลับครึ่งตื่น แกมมา-บิวทีโรแลคโทนก็สามารถทำให้มีอาการครึ่งหลับครึ่งตื่นได้เช่นกัน การใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทน ร่วมกับยาคลายกล้ามเนื้ออาจทำให้มีอาการครึ่งหลับครึ่งตื่นและผลข้างเคียงที่ร้ายแรงขึ้น งดใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนหากท่านกำลังใช้ยาคลายกล้ามเนื้อ
ยาคลายกล้ามเนื้อบางชนิดที่กล่าวถึง ได้แก่ คาริโซโพรดอล (Carisoprodol) (เช่น โซมา (Soma)), พิเพคิวโรเนียม (Pipecuronium) (เช่น อาร์ดวน (Arduan)), ออร์ฟีนาดริน (Orphenadrine) (เช่น แบนฟริก (Banflex), ดิซิพอล (Disipal)), ไคโคลเบนซาพรีน (Cyclobenzaprine), กาลลามีน (Gallamine) (เช่น เลกเซดิล (Flaxedil)), อะทราคิวเรียม (Atracurium) (เช่น ทราเครียม (Tracrium)), แพนคิวโรเนียม (Pancuronium) (เช่น พาวูลอน (Pavulon)), ซัคซินีลคอลีน (Succinylcholine) (เช่น อะเน็คทีน (Anectine)) และอื่น ๆ
ตัวยานาโลโซน (Naloxone):
เมื่อเข้าสู่ร่างกาย แกมมา-บิวทีโรแลคโทนจะเปลี่ยนเป็นสารเคมีอื่น สารเคมีที่ว่าเรียกว่าแกมมา ไฮดรอกซี่บิวทีเรตซึ่งมีผลต่อสมอง การใช้นาโลโซน (เช่น นาร์คาน (Narcan)) ร่วมกับแกมมา-บิวทีโรแลคโทนอาจลดประสิทธิภาพของแกมมา-บิวทีโรแลคโทนที่มีต่อสมอง
ตัวยาซาควินาเวียร์ (Saquinavir) (เช่น ฟอร์โตวาส (Fortovase) และอินวิราส (Invirase)):
ตัวยาควินาเวียร์ (เช่น ฟอร์โตวาสและอินวิราส) และตัวยาริโทนาเวียร์ (Ritonavir) (เช่น นอร์เวียร์ (Norvir)) นั้นถูกเอามาใช้ร่วมกันในการรักษาโรคเอดส์ การใช้ยาเหล่านี้ร่วมกับแกมมา-บิวทีโรแลคโทนอาจทำให้ร่างกายกำจัดแกมมา-บิวทีโรแลคโทนช้าลง ซึ่งอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงที่ร้ายแรงได้
- ยากล่อมประสาท
แกมมา-บิวทีโรแลคโทนทำให้ง่วงนอนและมีอาการครึ่งหลับครึ่งตื่น ตัวยาที่ทำให้ง่วงนอน และมีอาการครึ่งหลับครึ่งตื่นเรียกว่ายากล่อมประสาท การใช้ยาแกมมา-บิวทีโรแลคโทนร่วมกับยากล่อมประสาทอาจนำไปสู่ผลข้างเคียงที่ร้ายแรงได้ งดใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทน หากกำลังใช้ยากล่อมประสาท
ตัวยากล่อมประสาทระงับบางตัวที่กล่าวถึง ได้แก่ โคลนาซีแพม (Clonazepam) (เช่น โคลโนพิน (Klonopin)), ไดอะเซแพม (Diazepam) (เช่น เวเลี่ยม (Valium)) ไอโอราเซแพม (Iorazepam) (เช่น อะติแวน (Ativan)) ไอโอราเซแพม (Iorazepam) ฟีโนบาร์บิทอล (Phenobarbital) (เช่น ดอนนาทอล (Donnatal)) โซลพิเดม (Zolpidem) และอื่นๆ
- ยากล่อมประสาท
แกมมา-บิวทีโรแลคโทนสามารถทำให้ง่วงนอน และมีอาการครึ่งหลับครึ่งตื่นได้ ตัวยาที่ทำให้ง่วงนอน และมีอาการครึ่งหลับครึ่งตื่นเรียกว่ายากล่อมประสาท การใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทน ร่วมกับยากล่อมประสาท อาจนำไปสู่ผลข้างเคียงที่ร้ายแรงได้ งดใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนหากท่านกำลังใช้ยากล่อมประสาท
ขนาดใช้ยา
ข้อมูลนี้ม่สามารถใช้อ้างอิงเป็นคำแนะนำทางการแพทย์ได้โดยตรง โปรดปรึกษาเภสัชกร หรือแพทย์ก่อนใช้เสมอ
ขนาดในการใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนโดยทั่วไปอยู่ที่เท่าไหร่
ขนาดในการใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนนั้นอาจแตกต่างกันในผู้ป่วยแต่ละราย ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับอายุ สุขภาพ และพยาธิสภาพอื่น ๆ การใช้แกมมา-บิวทีโรแลคโทนไม่ได้ปลอดภัยเสมอไป ควรปรึกษาแพทย์เพื่อทราบขนาดใช้ยาที่เหมาะสม
พบแกมมา-บิวทีโรแลคโทนในรูปแบบใด
ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารชนิดนี้อาจพบได้ในรูปแบบต่อไปนี้
- ไม่มีข้อมูล ในหลาย ๆ ประเทศ การผลิตหรือจำหน่ายแกมมา-บิวทีโรแลคโทน หรือผลิตภัณฑ์ใกล้เคียงกันอย่างแกมมา ไฮดรอกซี่บิวทีเรตและบูทาเนดิออลอาจผิดกฎหมาย
[embed-health-tool-bmi]