ผักและผลไม้ แม้จะเป็นอาหารที่มีรสชาติดีและมีประโยชน์ต่อร่างกายอย่างมหาศาล แต่…ก็ไม่ใช่ทุกคนที่จะชอบกิน หลายคนไม่ชอบกินผักและผลไม้ บางคนไม่เคยกินผักหรือผลไม้เลย ซึ่งนั่นถือว่าไม่ถูกต้องตามสุขลักษณะนิสัยในการรับประทานอาหารที่ถูกต้อง เพราะการกินที่ดีควรจะต้องกินให้ครบ 5 หมู่ ทั้งเนื้อสัตว์ ผัก และผลไม้ เพราะจะช่วยให้สุขภาพดีและห่างไกลความเสี่ยงจากโรคร้ายได้ วันนี้ Hello คุณหมอ มีสาระดีๆ เกี่ยวกับความเสี่ยงต่อสุขภาพหาก ไม่กินผักและผลไม้ มาฝากค่ะ
ไม่กินผักและผลไม้ เสี่ยงต่อสุขภาพอย่างไรบ้าง
เพิ่มความเสี่ยงในการเป็นโรคเรื้อรัง
จากผลการสำรวจขององค์การอนามัยโลก หรือ WHO และ ศูนย์ป้องกันและควบคุมโรค (Centers for Disease Control and Prevention) หรือ CDC เผยว่าหนึ่งในปัจจัยหลักของผู้เสียชีวิตด้วยโรคเรื้อรังอย่างมะเร็ง เบาหวาน หัวใจ โรคหลอดเลือดและสมอง เป็นต้น มีสาเหตุมาจากการไม่รับประทานผักและผลไม้
เพราะผักและผลไม้ นั้นเป็นอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุสำคัญที่มีประโยชน์อย่างยิ่งต่อร่างกาย ตลอดจนมีสารต้านอนุมูลอิสระ สารไฟโตนิวเทรียนท์ และสารประกอบสำคัญที่พบได้จากการกินผักและผลไม้ ซึ่งมีส่วนช่วยในการลดความเสี่ยงของการเป็นโรคเรื้อรัง ทั้งการช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดที่จะนำไปสู่การเป็นโรคเบาหวานหรือโรคหัวใจ หรือช่วยลดความเสี่ยงของการสร้างเซลล์มะเร็งในร่างกายที่จะนำไปสู่การเป็นโรคมะเร็งชนิดต่างๆ เป็นต้น
เสี่ยงที่จะมีปัญหาต่อสุขภาพลำไส้
ไฟเบอร์ เป็นอาหารที่สำคัญต่อร่างกาย โดยเฉพาะในระบบย่อยอาหารและระบบขับถ่าย ซึ่งสารไฟเบอร์นั้นสามารถพบได้มากในอาหารจำพวก ผักและผลไม้ หากไม่ชอบกินผักหรือผลไม้ อาจเสี่ยงที่จะทำให้ร่างกายได้รับไฟเบอร์อย่างไม่เพียงพอ
ถ้าหากร่างกายกินไฟเบอร์เข้าไปไม่พอ จะมีความเสี่ยงต่อระบบลำไส้ได้ เพราะไม่มีไฟเบอร์ไปช่วยกระตุ้นการเคลื่อนตัวของลำไส้และช่วยในการย่อยอาหาร เมื่อระบบย่อยอาหารผิดปกติหรือทำงานได้ไม่เต็มที่ ระบบลำไส้ ระบบขับถ่ายก็จะแปรปรวนตามกันไป โดยอาจจะมีอาการท้องผูก ริดสีดวง หรืออาจเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้
เสี่ยงต่อภาวะขาดสารอาหาร
วิตามินและแร่ธาตุต่างๆ ที่พบได้ใน ผักและผลไม้ ไม่ว่าจะเป็น วิตามินซี วิตามินเอ วิตามินบี ธาตุเหล็ก โพแทสเซียม หรือโซเดียม หากร่างกายได้รับสารอาหารเหล่านี้น้อยจนเกินไปเพราะไม่ค่อยกินผักและผลไม้ จะนำไปสู่ภาวะขาดสารอาหารชนิดนั้นๆ ได้
ภาวะการขาดสารอาหารนี้อาจจะนำไปสู่ผลข้างเคียงต่อสุขภาพอื่นๆ ตามมา เช่น เลือดออกตามไรฟันจากการขาดวิตามินซี โรคโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก โรคคอพอกจากการขาดสารไอโอดีน
น้ำหนักขึ้น
ผักและผลไม้ เป็นอาหารที่ให้ไขมันต่ำและมีไฟเบอร์สูง ซึ่งจะช่วยให้ร่างกายอิ่มได้ยาวนานมากขึ้น ลดความอยากอาหารในมื้อต่อๆ ไป และยังช่วยในการควบคุมปริมาณแคลอรีในแต่ละวันได้เป็นอย่างดี ซึ่งต่างจากการทานอาหารแบบฟาสต์ฟู้ด หรืออาหารที่เน้นเนื้อสัตว์ หรืออาหารที่มีไขมันสูง ซึ่งนอกจากจะเพิ่มไขมันในร่างกายแล้ว ก็ยังเสี่ยงที่จะให้แคลอรีพุ่งสูงเกินพิกัดด้วย
อาจมีปัญหาทางด้านสายตา
นอกจากการป้องกันสายตาด้วยการปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์ไม่ให้เสี่ยงต่อการทำร้ายดวงตาอย่างการไม่จ้องสมาร์ทโฟนใกล้จนเกินไป อ่านหนังสือในที่แสงสว่างเพียงพอ หรือการไม่เล่นสมาร์์โฟนในที่มืดแล้ว การบำรุงสายตาด้วยการรับประทานผักและผลไม้ก็มีส่วนช่วยป้องกันปัญหาทางสายตาได้เช่นเดียวกัน
เนื่องจากใน ผักและผลไม้ นั้น มีสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อสายตา อย่างสารต้านอนุมูลอิสระในกลุ่มของ ลูทีนและซีแซนทีน ซึ่งมีฤทธิ์ป้องกันความเสี่ยงของการเสื่อมสภาพที่จอประสาทตา ป้องกันการเกิดต้อกระจก ทั้งยังมีส่วนช่วยในการมองเห็นที่ดีอีกด้วย
เสี่ยงซึมเศร้า
การไม่ค่อยกินผักและผลไม้ ก็เสี่ยงที่จะทำให้เกิดอาการซึมเศร้าได้เหมือนกัน หลายคนอาจเคยได้ยินคำกล่าวที่ว่า “Good Food Good Mood” กล่าวคือ ถ้าเลือกกินอาหารดีๆ ก็จะมีส่วนช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย ลดความเครียดลงได้ มากไปกว่านั้นสารอาหารใน ผักและผลไม้ ก็ยังมีผลต่อการกระตุ้นการผลิตสารเซโรโทนิน (Serotonin) ซึ่งเป็นฮฮร์โมนที่ทำหน้าที่ในการควบคุมความเครียด ช่วยลดอาการหวาดวิตกกังวลได้
อยากสุขภาพดีแต่ไม่ชอบกินผักและผลไม้ต้องทำยังไง
ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม ไม่สามารถปฏิเสธได้เลยว่า ผักและผลไม้ เป็นอาหารที่ดีต่อสุขภาพของคนเราเป็นอย่างยิ่ง นอกจากจะช่วยเสริมการเจริญเติบโตและเสริมพลังงานแก่ร่างกายแล้ว ก็ยังมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงต่อสุขภาพ ทั้งโรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคมะเร็ง หรือโรคขาดสารอาหาร เป็นต้น ได้อีกด้วย
แต่หลายคนก็ติดปัญหาที่ไม่ชอบกินผัก โดยอาจจะเกิดจากประสบการณ์ที่ไม่ดีในวัยเด็ก หรือความไม่ชอบในกลิ่นหรือรสสัมผัสของ ผักและผลไม้ ซึ่งในระยะยาวพฤติกรรมการกินที่ไม่มีผักและผลไม้อยู่เลยนี้ จะมีความเสี่ยงต่อสุขภาพ จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องเริ่มหันมากินผักและผลไม้ โดยอาจเริ่มต้นดังนี้
- หากไม่ชอบกลิ่นหรือรสสัมผัสของผักหรือผลไม้ ก็ให้เริ่มต้นจากการกิน ผักและผลไม้ ที่อยากกินหรือรู้สึกชอบ หรือสามารถที่จะกินได้ก่อน
- เริ่มต้นรับประทานผักและผลไม้จากปริมาณน้อยๆ แล้วค่อยๆ เพิ่มปริมาณขึ้นในทุกๆ วัน
- หากไม่ชอบกินผักหรือผลไม้แบบสด อาจนำมาปรุงก่อน เช่น ผัด ทอด อบ หรือจะคั้นเป็นน้ำก็ได้เช่นกัน หรือจะนำผลไม้ไปแแช่แข็งให้เป็นไอศกรีมก็ได้
- หากไม่ชอบกินผักหรือผลไม้เพียวๆ อาจรับประทานคู่กับอาหารชนิดอื่นๆ เช่น เนย โยเกิร์ต หรือครีมต่างๆ
- หากไม่ชอบเนื้อสัมผัสเลยจริงๆ ทั้งแบบหั่นแล้ว หรือปรุงเป็นชิ้นแล้ว สามารถบดแล้วต้มเป็นซุป หรือปั่นแบบสมูทตี้ได้
- หากไม่สามารถกินผักและผลไม้ได้ทุกมื้อ อาจสามารถเลือกกินเป็นบางมื้อได้ เช่น มื้อเที่ยงเป็นมื้อของผักและผลไม้ ขณะที่มื้ออื่นๆ กินอาหารตามปกติ แล้วจึงค่อยๆ สลับไปกินผักและผลไม้ในอาหารมื้ออื่นๆ
ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม การกินผักและผลไม้ก็เป็นเรื่องที่จำเป็นและสำคัญ หากไม่ชอบกินผักและผลไม้ ก็ควรที่จะปรับเปลี่ยนไลฟ์สไตล์การกิน ทำใจยอมรับและหันมาริเริ่มกินผักและผลไม้ โดยอาจเริ่มจากปริมาณเล็กน้อยไปเรื่อยๆ แล้วจึงค่อยๆ เพิ่มปริมาณให้มากขึ้น เพื่อการมีสุขภาพที่ดีและห่างไกลจากโรคร้ายต่างๆ
[embed-health-tool-bmr]