ภาวะเมแทบอลิก (Metabolic Syndrome) เป็นภาวะที่ร่างกายมีปัจจัยเสี่ยง 5 ประการ นอกจากนี้ยังทำให้ อ้วนลงพุง อีกด้วย ส่วนใหญ่แล้วผู้ที่มีภาวะนี้มักจะมีรอบเอวที่มากกว่าปกติ ซึ่งเกิดจากการดำเนินชีวิตที่ไม่เหมาะสม รับประทานอาหารมากไป โดยเฉพาะอาหารที่มีน้ำตาลและไขมันสูง วันนี้ Hello คุณหมอ มีข้อมูลที่น่าสนใจเกี่ยวกับภาวะเมแทบอลิก มาให้อ่านกันค่ะ
ภาวะเมแทบอลิก (Metabolic Syndrome) คืออะไร
การเกิด ภาวะเมแทบอลิก (Metabolic Syndrome) เป็นกลุ่มที่มีปัจจัยเสี่ยง 5 ประการ ที่จะเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ โรคเบาหวาน และโรคหลอดเลือดสมอง ซึ่งปัจจัย 5 ประการมีดังนี้
- ความดันโลหิตสูง (ความดันมากว่า 130/85 mmHg)
- ระดับน้ำตาลในเลือดสูง
- มีไขมันส่วนเกินรอบเอว
- ระดับไตรกลีเซอไรด์สูง
- ระดับคอเลสเตอรอลดี (HDL) ต่ำ
การที่ร่างกายมีปัจจัยเสี่ยงอย่างใดอย่างหนึ่ง ไม่ได้หมายความว่ามีภาวะเมแทบอลิก แต่อย่างไรก็ตามหากมีปัจจัยเสี่ยงเพียง 1 ปัจจัยก็สามารถทำให้เกิดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือดได้ แต่หากมีปัจจัยเสี่ยง 3 ปัจจัยขึ้นไปมีโอกาสในการเกิดภาวะเมแทบอลิกสูงมาก
สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะเมแทบอลิก
สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดภาวะเมแทบอลิก คือ อ้วนลงพุง มีไขมันส่วนเกินในร่างกาย และการต้านอินซูลิน ส่งผลทำให้ร่างกายนำน้ำตาลไปใช้ได้ยาก นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดภาวะเมแทบอลิกได้อีก เช่น อายุ มีคนในครอบครัวเคยเกิดภาวะนี้ ออกกำลังกายไม่เพียงพอ
ภาวะเมแทบอลิกทำให้เกิดความเสี่ยงต่อโรคอะไรบ้าง
ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดที่จาก ภาวะเมแทบอลิก มักจะมีความรุนแรงและเรื้อรัง ได้แก่
- การแข็งตัวของหลอดเลือด
- โรคเบาหวาน
- โรคหัวใจวาย
- โรคไต
- โรคหลอดเลือดสมอง
- โรคไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์
- โรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายตีบ
- โรคหัวใจและหลอดเลือด
หากผู้ที่มีภาวะเมแทบอลิก เป็นโรคเบาหวานร่วมด้วย ก็จะยิ่งเพิ่มความโอกาสในการเกิดภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ เช่น
- ดวงตาเกิดความเสียหาย
- เส้นประสาทได้รับความเสียหาย
- มีโอกาสในการถูกตัดแขนหรือขา
ป้องกันโรค อ้วนลงพุง และภาวะเมแทบอลิกอย่างไรให้ได้ผล
รอบเอวปกติของคนไทย สำหรับผู้ชายไม่ควรมีรอบเอวเกิน 90 เซนติเมตร ส่วนผู้หญิงไม่ควรมีรอบเอวเกิน 80 เซนติเมตร หากมีรอบเอวเกินหรือ อ้วนลงพุง อาจทำให้เกิดภาวะเมแทบอลิกได้ ภาวะเมอทบอลิกเป็นภาวะที่สามารถป้องกันโดยการรักษาระดับต่าง ๆ ให้มีความเหมาะสม ดังนี้
- รักษารอบเอวให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม
- รักษาระดับความดันโลหิต
- รักษาระดับคอเลสเตอรอล
หากสามารถรักษาระดับเหล่านี้ให้อยู่ในระดับที่ปกติ ก็จะสามารถป้องกันการเกิดภาวะเมแทบอลิกได้ ซึ่งวิธีการต่าง ๆ ที่จะรักษาให้อยู่ในระดับปกติคือ ต้องมีการควบคุมการรับประทานอาหาร หลีกเลี่ยงอาหารที่มีปริมาณน้ำตาลและไขมันสูง เลือกรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ ที่สำคัญต้องออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอเพื่อไม่ให้น้ำหนักและรอบเอวเกิน กว่าที่กำหนด ที่สำคัญควรมีการตรวจสุขภาพอยู่เป็นประจำ หากมีความผิดปกติในด้านใด จะได้รักษาและดูแลได้ทันท่วงที
[embed-health-tool-bmi]