น้ำเก๊กฮวย คือน้ำที่ได้จากการต้มดอกเก๊กฮวยตากแห้ง ทำให้ได้เครื่องดื่มสีเหลืองอ่อน ๆ ที่มีกลิ่นหอมของดอกเก๊กฮวย นิยมดื่มเพื่อช่วยดับร้อน อีกทั้งยังอาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพ เช่น ช่วยต้านการอักเสบ ดีต่อระบบภูมิคุ้มกัน อาจช่วยลดความเสี่ยงโรคกระดูกพรุน อย่างไรก็ตาม ควรระมัดระวังไม่ดื่มน้ำเก๊กฮวยในปริมาณมากเกินไป โดยเฉพาะน้ำเก๊กฮวยที่ผสมน้ำตาลในปริมาณมาก เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อสุขภาพได้
[embed-health-tool-bmr]
น้ำเก๊กฮวย คืออะไร
เก๊กฮวยเป็นพืชไม้ดอกตระกูลเดียวกับดอกทานตะวัน หรือดอกเบญจมาศ มีกลีบเล็ก ๆ ซึ่งมีทั้งสีขาวและสีเหลือง หรืออาจเป็นสีอื่น ๆ ตามแต่สายพันธุ์ที่แตกต่างกันไป โดยกลีบดอกเล็ก ๆ นั้นจะล้อมรอบเกสรที่เป็นวงกลมตรงกลาง เก๊กฮวยขึ้นชื่อทั้งในเรื่องของความงดงาม เพราะเป็นดอกไม้ขนาดเล็ก เหมาะสำหรับนำมาจัดเป็นช่อดอกไม้ หรือประดับใส่แจกัน และยังขึ้นชื่อในการเป็นเครื่องดื่มรสชาติดีอย่างน้ำเก๊กฮวย หรือ ชาดอกเก๊กฮวย ซึ่งเป็นเครื่องดื่มที่ได้จากดอกเก๊กฮวยที่ตากแห้งแล้วนำมาชงกับน้ำอุ่นหรือน้ำร้อน อย่างไรก็ตาม ชาดอกเก๊กฮวยหรือน้ำเก๊กฮวยนี้จัดว่าเป็นหนึ่งในตระกูลชาดอกไม้ เนื่องจากไม่ได้ทำมาจากใบของต้นเก๊กฮวยเหมือนกับเครื่องดื่มชาประเภทอื่น ๆ ที่มักจะใช้ส่วนที่เป็นใบเอามาตากแห้งเพื่อทำเป็นชา
สุขภาพดีเพราะดื่มน้ำเก๊กฮวย
ในตำรายาสมุนไพรของจีนพบว่า ชนชาติจีนมีการดื่มน้ำเก๊กฮวย หรือ ชาดอกเก๊กฮวย กันมานานกว่า 100 ปีแล้ว เพราะเก๊กฮวยมีสรรพคุณทางยา โดยสารประกอบของเก๊กฮวยมีส่วนช่วยบรรเทาอาการทางสุขภาพที่เกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจ ช่วยลดความดันโลหิตสูง และลดความเสี่ยงที่เกี่ยวกับภาวะไทรอยด์
Dr. J. D. Yang ผู้เชี่ยวชาญด้านแพทย์แผนจีนและผู้ก่อตั้ง Tao Integrative ได้อธิบายถึงสรรพคุณของเก๊กฮวยเอาไว้ว่า น้ำเก๊กฮวยเป็นเครื่องดื่มธาตุเย็น จึงดีต่อการทำงานของปอด ตับ ม้าม และไต และเนื่องจากเก๊กฮวยเป็นสมุนไพรซึ่งมีสรรพคุณทางยาที่ออกฤทธิ์เย็น จึงมีประโยชน์ในการช่วยคลายความร้อน เหมาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่มีอาการหวัดร้อน หรือดื่มเพื่อช่วยลดอุณหภูมิภายในร่างกาย
นอกจากนี้ ยังมีการพูดถึงประโยชน์ของดอกเก๊กฮวยและการดื่ม ชาดอกเก๊กฮวย ที่มีต่อสุขภาพในอีกหลายแง่มุม ซึ่งปัจจุบันมีผลการศึกษาเกี่ยวกับสารสกัดของดอกเก๊กฮวยที่ได้รับการเผยแพร่ใน National Center for Biotechnology Information ว่าด้วยเรื่องของสารประกอบจากดอกเก๊กฮวยกับสรรพคุณต้านการอักเสบ ผลการศึกษาพบว่า สารประกอบในดอกเก๊กฮวยนั้นดีต่อระบบภูมิคุ้มกันและมีสรรพคุณช่วยต้านการอักเสบของเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกายได้จริง
และผลการวิจัยเกี่ยวกับสารประกอบในดอกเก๊กฮวยกับสรรพคุณในการลดความเสี่ยงของโรคกระดูกพรุน ซึ่งได้รับการเผยแพร่ในวารสารวิทยาศาสตร์อย่าง Hindawi ผลการวิจัยพบว่า สารประกอบที่อยู่ในดอกเก๊กฮวยมีส่วนช่วยลดความเสี่ยงของการเป็นโรคกระดูกพรุนได้
น้ำเก๊กฮวย มีคาเฟอีนหรือเปล่า
น้ำเก๊กฮวยหรือชาดอกเก๊กฮวย ที่เมื่อขึ้นชื่อว่าชาหรือจัดอยู่ในเครื่องดื่มประเภทชาแล้วก็อาจจะเข้าใจได้ว่ามีสารคาเฟอีนเช่นเดียวกับ ชาหรือกาแฟชนิดต่าง ๆ แต่สำหรับ ชาดอกเก๊กฮวย หรือน้ำเก๊กฮวยนั้นเป็นเครื่องดื่มประเภทชาอยู่ในหมวดหมู่ของชาดอกไม้จึงไม่มีสารคาเฟอีน เพราะใช้ส่วนของดอกเก๊กฮวยมาทำเป็นชา ในขณะที่ชาประเภทอื่น ๆ จะใช้ส่วนของใบมาทำเป็นชา ซึ่งใบชาเหล่านั้นมักจะอุดมไปด้วยสารคาเฟอีน
ของดีแต่ก็มีข้อควรระวัง
แม้น้ำเก๊กฮวยจะมีสรรพคุณทางยาที่ดีต่อสุขภาพ แต่ก็มีข้อควรระวังบางประการที่ไม่ควรมองข้าม ได้แก่
- ผู้ที่อาการแพ้เกสรดอกไม้ หรือแพ้ดอกไม้จำพวกดอกเดซี่ ดอกเบญจมาศ หรือดอกทานตะวัน อาจจำเป็นต้องหลีกเลี่ยงการดื่มน้ำเก๊กฮวยหรือ ชาดอกเก๊กฮวย เพราะอาจเสี่ยงที่จะทำให้อาการแพ้กำเริบ
- ผู้ที่ติดหวาน หรือชอบกินหวาน อาจจะเติมน้ำตาลหรือสารให้ความหวานลงในน้ำเก๊กฮวย ซึ่งนั่นอาจเป็นการเพิ่มความเสี่ยงของระดับน้ำตาลในเลือดได้ ทางที่ดีลดหวานลงหน่อยจะดีต่อสุขภาพมากกว่า
เครื่องดื่มประเภทชามีให้เลือกหลากหลายตามแต่ความชอบและความต้องการ ที่นอกจากกลิ่นหอมอ่อน ๆ และรสชาติละมุนลิ้นจะช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายและสดชื่นแล้ว สารอาหารดี ๆ ที่อยู่ในชาก็มีส่วนช่วยเสริมสร้างสุขภาพดีได้อีกด้วย หลังมื้ออาหาร ช่วงเวลาเช้า พักเบรค หรือก่อนนอน ลองหาน้ำเก๊กฮวย ชาดอกเก๊กฮวย หรือชาชนิดอื่น ๆ ตามใจชอบ มาดื่มแทนน้ำอัดลมก็จะดีไม่น้อยเลยทีเดียว