ตารางอาหารทารก 6 เดือน และคำแนะนำการป้อนอาหารทารก

ทารก 6 เดือน เป็นช่วงวัยที่ควรเริ่มฝึกรับประทานอาหารแข็ง เพื่อเพิ่มสารอาหารอื่น ๆ นอกจากนม เพราะจะช่วยให้ร่างกายแข็งแรง กระตุ้นการเจริญเติบโตและพัฒนาการของทารก ดังนั้น คุณพ่อคุณแม่จึงควรจัด ตารางอาหารทารก 6 เดือน อย่างเหมาะสม โดยศึกษาอาหารที่ทารกควรรับประทาน และควรหลีกเลี่ยง เพื่อให้ทารกได้รับสารอาหารที่สมวัย และมีพัฒนาการที่สมบูรณ์

อาหารที่เหมาะสำหรับทารก 6 เดือน 

อาหารที่เหมาะสำหรับทารก 6 เดือน ได้แก่

1. อาหารประเภทแป้ง

ประกอบด้วยคาร์โบไฮเดรต ซึ่งเป็นพลังงานที่ดีสำหรับทารก โดยควรปั่นหรือบดอาหารให้ละเอียดและอาจผสมกับนมแม่ เพื่อให้ทารกรับประทานได้ง่ายขึ้น อาหารประเภทแป้งที่ทารก 6 เดือน อาจรับประทานได้ มีดังนี้

• ข้าวโอ๊ต
• พาสต้า
• มันฝรั่ง มันเทศ
• ข้าวโพด
• ข้าว
• ขนมปัง

2. อาหารประเภทโปรตีน

โปรตีนเป็นสารอาหารที่มีส่วนช่วยสร้างแอนติบอดีซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของระบบภูมิคุ้มกัน ช่วยให้ร่างกายของทารกสามารถต่อสู้กับการติดเชื้อได้ ลดความเสี่ยงต่อการเจ็บป่วย ช่วยซ่อมแซมกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อ และอาจช่วยเพิ่มการลำเลียงออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงอวัยวะทั่วร่างกาย  โดยควรปรุงอาหารให้สุกและหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ พอดีคำ อย่างไรก็ตาม ควรสังเกตว่าทารกมีอาการแพ้หรือไม่ เพราะอาหารบางชนิด เช่น ถั่ว ไข่ อาจทำให้มีอาการแพ้ได้

อาหารที่มีโปรตีนเหมาะสำหรับทารก มีดังนี้

• ไข่
• เนื้อสัตว์ เช่น เนื้อไก่ เนื้อหมู เนื้อปลา
• เต้าหู้
• ถั่ว

3. ผลไม้

เป็นแหล่งรวมไฟเบอร์ วิตามิน และแร่ธาตุ เช่น โพแทสเซียม โฟเลต ที่มีส่วนช่วยปรับปรุงการทำงานของลำไส้ให้แข็งแรง ช่วยป้องกันท้องผูก ลดความเสี่ยงมะเร็งลำไส้ โดยคุณแม่อาจนำผลไม้มาปั่นหรือบดเล็กน้อยให้พอมีเนื้อสัมผัส ไม่ละเอียดเป็นน้ำจนเกินไป อีกทั้งควรล้างทำความสะอาดผลไม้ให้ดีก่อนให้ทารกรับประทานทุกครั้ง

ผลไม้สำหรับทารก มีดังนี้

• กล้วย
• กีวี่
• บลูเบอร์รี่
• ส้ม
• แอปเปิ้ล
• ราสป์เบอร์รี่
• มะม่วง
• ลูกพีช
• ลูกพลัม
• มะละกอ
• สับปะรด
• สตรอว์เบอร์รี่
• แตงโม

4. ผัก

มีวิตามิน สารต้านอนุมูลอิสระ และน้ำ ที่อาจช่วยบำรุงสายตา เพิ่มพลังงาน ลดความเสี่ยงการเกิดโรคเรื้อรัง เช่น โรคหลอดเลือดสมอง มะเร็งบางชนิด โรคหัวใจ โดยคุณแม่ควรทำผักให้สุก นิ่ม และหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ ให้ลูกหัดลองจับรับประทานเอง หรือบดผสมกับข้าวหุงสุกนิ่ม ๆ

ผักที่เหมาะสำหรับทารก มีดังนี้

• ผักกาดขาว
• หน่อไม้ฝรั่ง
• ผักคะน้า
• พริกไทย
• กะหล่ำปลี
• ผักโขม
• ถั่วงอก
• แครอท
• อะโวคาโด
• บร็อคโคลี่

5. ผลิตภัณฑ์จากนม

อาหารที่ทำจากนมพาสเจอร์ไรส์ เช่น โยเกิร์ต ชีส อาจเหมาะสำหรับทารกวัย 6 เดือนขึ้นไป โดยคุณแม่ควรเลือกโยเกิร์ตแบบไม่ใส่น้ำตาล รสธรรมชาติ และไม่ควรให้ทารกรับประทานเป็นอาหารมื้อหลักเพียงอย่างเดียว  แต่ควรนำมาใช้ในการปรุงผสมกับอาหารชนิดอื่น ๆ

อาหารที่ไม่ควรให้ทารกรับประทาน

อาหารที่ไม่ควรให้ทารกรับประทาน มีดังนี้

• น้ำผึ้ง รวมถึงอาหารที่มีส่วนผสมของน้ำผึ้งทุกชนิด เช่น โยเกิร์ต ซีเรียล เพราะอาจส่งผลให้ทารกเสี่ยงเป็นโรคโบทูลิซึม (Botulism) ที่เกิดจากแบคทีเรียคลอสติเดียมโบทูลินัม (Clostridium Botulinum) อาจทำให้ทารกมีอาการเซื่องซึม ปวดท้อง อาหารเป็นพิษ หรืออาจทำให้เสียชีวิตได้
• อาหารที่มีไขมัน เกลือ น้ำตาลสูง เช่น เนื้อสัตว์แปรรูป อาหารกระป๋อง ข้าวโพดคั่ว ฮอทด็อก เค้ก บิสกิต เครื่องดื่มรสหวาน น้ำอัดลม นมข้นหวาน อีกทั้งยังอาจทำให้ไตทารกทำงานหนัก ไตเสื่อม เสี่ยงติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
• เครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เช่น กาแฟ ชา น้ำอัดลม เครื่องดื่มชูกำลัง
• อาหารที่มีสารก่อภูมิแพ้ เช่น ไข่ ปลา ถั่วลิสง หอย เพราะอาจส่งผลให้ทารกอาจมีอาการแพ้อาหาร เช่น หายใจไม่ออก อาหารเป็นพิษ ส่งผลกระทบต่อพัฒนาการระบบประสาทของทารก ก่อนให้ทารกรับประทาน ควรปรึกษาคุณหมอก่อนว่าทารกสามารถรับประทานได้อย่างปลอดภัย ไม่มีอาการแพ้หรือไม่
• อาหารดิบไม่ผ่านการปรุงสุกและเครื่องดื่มที่ไม่ผ่านการฆ่าเชื้อ เช่น น้ำผลไม้ ชีส นม เนื้อสัตว์ ผัก เพราะอาจส่งผลให้เกิดอาหารเป็นพิษจากแบคทีเรีย ท้องร่วง นอกจากนี้ ระบบภูมิคุ้มกันของเด็กอาจยังไม่พัฒนาไม่เต็มที่ ทำให้มีความเสี่ยงในการติดเชื้อหรือเจ็บป่วยจากเชื้อโรคที่ปะปนมากับอาหารได้
• นมวัว เพราะอาจทำให้ทารกเสี่ยงเลือดออกในทางเดินอาหาร อีกทั้งยังอาจมีปริมาณของโปรตีนและแร่ธาตุมากเกินกว่าที่ไตของทารกจะสามารถจัดการได้อย่างเหมาะสม

ตารางอาหารทารก 6 เดือน มีอะไรบ้าง

ตารางอาหารสำหรับทารก 6 เดือน ใน 1 วัน ควรได้รับอาหารที่หลากหลายในปริมาณที่เหมาะสม แบ่งเป็นอาหารตามวัย 1 มื้อ และนม 5 มื้อ ดังนี้

• นมแม่ หรือนมผง ควรให้ทารกกินนม 28-32 ออนซ์/วัน
• ซีเรียลสำหรับทารก ควรให้ทารกกิน 3-5 ช้อนโต๊ะ ซึ่งอาจเป็นสูตรผสมธัญพืชร่วมด้วยได้
• ผลไม้ ควรให้ทารกรับประทานวันละ 2-3 ช้อนโต๊ะ และอาจค่อย ๆ เพิ่มปริมาณเป็น 4-8 ช้อนโต๊ะ
• ผัก ควรให้ทารกรับประทานวันละ 2-3 ช้อนโต๊ะ และค่อย ๆ เพิ่มปริมาณเป็น 4-8 ช้อนโต๊ะ
• เนื้อสัตว์และอาหารประเภทโปรตีน ควรให้ทารกรับประทานวันละ 1-2 ช้อนโต๊ และค่อย ๆ เพิ่มเป็น 2-4 ช้อนโต๊ะ
• ขนม คุกกี้ หรือของว่างสำหรับทารก ควรแบ่งเป็นชิ้นเล็ก ๆ ให้ทารกได้ฝึกจับอาหารกินเอง แต่ไม่ควรให้กินมากจนเกินไปเพราะขนมมักมีน้ำตาลและโซเดียมสูง

คำแนะนำการป้อนอาหารให้ทารก

เนื่องจากทารกบางคนอาจกลัวการรับประทานอาหารแข็งและรสชาติใหม่  ๆ ที่ไม่คุ้นเคย ทำให้อาจไม่ยอมรับประทานอาหารในระยะแรก ซึ่งคุณพ่อคุณแม่อาจปฏิบัติตามคำแนะนำดังต่อนี้

• ไม่ควรบังคับให้ทารกกินอาหาร เนื่องจากทารกอาจยังไม่คุ้นชินกับอาหารแข็ง และอาจทำให้ทารกกลัวการกินอาหารได้ ควรใช้ระยะเวลาในการทำให้ทารกอารมณ์ดีและค่อย ๆ ป้อนอาหารทีละนิด
• ลองผสมซีเรียลกับน้ำนมแม่และบดให้ละเอียด เพื่อให้ทารกรับประทานได้ง่ายขึ้น
• จัดอาหารในปริมาณที่น้อย เพื่อให้ทารกลิ้มรสชาติอาหาร และควรจดเมนูอาหารแต่ละมื้อด้วยว่าทารกชอบกินอาหารอะไร และไม่ชอบอะไร อีกทั้งยังควรสังเกตว่าทารกมีอาการอาเจียน ท้องร่วง หรือมีอาการแพ้ต่ออาหารชนิดใดหรือไม่
• ปรุงอาหารแข็งให้สุกแล้วบดหรือปั่นให้ละเอียด เพื่อให้ทารกรับประทานได้ง่ายขึ้น
• ล้างผลไม้ให้สะอาด นำเมล็ดออก และหั่นเป็นชิ้นเล็ก ๆ หรือนำมาบดหรือปั่นให้ละเอียด แต่ไม่ควรละเอียดเกินไป พอมีเนื้อหยาบให้ทารกได้ฝึกเคี้ยว