ทุกคนย่อมมีปัญหาหนักอกหนักใจ ที่แตกต่างกันออกไป บางคนสามารถก้าวผ่านปัญหาเหล่านั้นไปได้ และใช้ชีวิตต่อ แต่สำหรับบางคน ปัญหาที่เจอนั้นก็หนักหนาสาหัสเกินกว่าจะผ่านไปได้แบบสบาย ๆ ทำให้ปัญหาเหล่านั้นส่งผลต่อสุขภาพจิตใจ จนบางครั้งก็ส่งผลกระทบต่อสุขภาพด้วย การปรึกษาจิตแพทย์เป็นวิธีการที่ดีที่สุด เมื่อเราไม่สามารถจัดการปัญหาเหล่านั้นไม่ได้ การรักษาของแต่ละคนก็จะแตกต่างกันออกไป ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลาย ๆ อย่าง แต่วันนี้ Hello คุณหมอ จะชวนทุกคนมารู้จักกับ ศิลปะบำบัด รูปแบบการบำบัดแบบบูรณาการ ที่ใช้ศิลปะเข้ามาช่วยให้ผู้ป่วยถ่ายทอดปัญหาออกมา

ศิลปะบำบัด คืออะไร

การใช้ศิลปะบำบัด (art therapy) เป็นรูปแบบการบำบัดแบบบูรณาการรูปแบบหนึ่ง ที่ช่วยให้ผู้รับการบำบัดแสดงอารมณ์และความคิดออกมาผ่านทางศิลปะ อย่างที่ทราบกันว่าการวาดรูป ทำงานศิลปะเป็นกิจกรรมที่ช่วยลดความเครียด ทำให้เรารู้สึกผ่อนคลายกิจกรรมหนึ่ง นักบำบัดจึงใช้ศิลปะเป็นตัวช่วยให้เราได้แสดงความคิด ความรู้สึกออกมาผ่านงานศิลปะและทำการบำบัดไปด้วย ซึ่งการทำศิลปะบำบัดนั้นมีส่วนช่วยให้เรามีการรับรู้ มีสติมากกว่าการบำบัดแบบพูดคุย

หลักการทำงานของ ศิลปะบำบัด

ศิลปะบำบัดเป็นรูปแบบการบำบัดที่ช่วยให้ทั้งผู้ใหญ่ เด็ก วัยรุ่นได้สำรวจอารมณ์และความรู้สึกของตนเอง เพื่อปรับปรุง จัดการกับความเครียด ความวิตกกังวล และอาการซึมเศร้าที่เกิดขึ้นจนบางครั้งอาการเหล่านี้ส่งผลกระทบต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิต

สำหรับศิลปะบำบัดนั้น ผู้ที่เข้ารับการบำบัดไม่จำเป็นจะต้องมีทักษะในการวาดรูปหรือการทำงานศิลปะก็สามารถเข้ารับการบำบัดได้ เพราะหัวใจของศิลปะบำบัดคือการมุ่งเน้นหาความสัมพันธ์ ปัญหา โดยจะถูกถ่ายทอดออกมาผ่านทางงานศิลปะ หรือเรียกง่าย ๆ ว่าใช้ศิลปะเป็นตัวกระตุ้นให้ได้ถ่ายทอดเรื่องราวต่าง ๆ ที่เป็นปัญหาออกมา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องราวในความทรงจำที่เลวร้ายหรือความรู้สึกจากจิตใต้สำนึก ซึ่งมีศิลปะหลายแขนงที่เลือกใช้ในการบำบัด ดังนี้

• จิตรกรรม
• การวาดภาพ
• วาดภาพด้วยนิ้ว
• งานปั้น
• แกะไม้
• งานปั้น

กิจกรรมเหล่านี้ต้องอยู่ภายใต้การดูแลของนักบำบัด โดยนักบำบัดจะคอยทำการสังเกต และถามถึงศิลปะที่พวกเขาแสดงออกมาเพื่อถกกันถึงปัญหา คลายปมที่เกิดขึ้นเพื่อทำการบำบัดสุขภาพจิตของผู้เข้ารับการบำบัด

การบำบัดด้วยศิลปะช่วงส่งเสริมสุขภาพจิตได้อย่างไร

ศิลปะบำบัดสามารถใช้เพื่อบำบัดความผิดปกติทางจิตใจหรือปัญหาทางสุขภาพจิตได้หลากหลาย ในบางครั้งอาจมีการใช้เทคนิคจิตบำบัดอื่น ๆ ควบคู่ไปด้วย เช่น การบำบัดแบบกลุ่ม หรือการบำบัดเพื่อทำความรู้ ความเข้าใจและพฤติกรรม ศิลปะบำบัดสามารถทำการบำบัดได้หลายปัญหา เช่น

• ผู้ใหญ่ที่มีความเครียดรุนแรง
• เด็กที่มีปัญหาทางสังคมทั้งจากที่บ้านและโรงเรียน
• เด็กที่มีความบกพร่องทางการเรียนรู้
• อาการซึมเศร้า
• ความเครียด

จากการวิจัยแสดงให้เห็นว่า การบำบัดด้วยศิลปะ เป็นรูปแบบการบำบัดที่เป็นประโยชน์มาก เมื่อใช้ร่วมกับการบำบัดที่เน้นการแก้ปัญหา ศิลปะบำบัดนั้นช่วยให้ผู้ป่วยเปลี่ยนรูปแบบการคิด พฤติกรรม นอกจากนี้ศิลปะบำบัดยังช่วยสร้างความภาคภูมิใจในตนเอง มีสติ ในขณะเดียวกันก็ยังช่วยลดความวิตกกังวล ศิลปะบำบัดเป็นการบำบัดแบบบูรณาการ ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้ร่วมกับการรักษาสุขภาพจิตแบบดั้งเดิมอื่น ๆ ดังนั้นหากคุณได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคซึมเศร้า สิ่งแรกเลยคือต้องเข้ารับการรักษากับผู้เชี่ยวชาญทางด้านสุขภาพจิตแบบดั้งเดิมเสียก่อน