เวลาที่เรารู้สึกเหนื่อยๆ การได้ดมกลิ่นลาเวนเดอร์ หรือกลิ่นไม้หอม อาจจะช่วยให้เรารู้สึกดีขึ้นได้ น้ำมันหอมระเหยที่ได้จากการสกัดส่วนต่างๆ ของพืชเหล่านี้ได้ถูกนำมาใช้เพื่อการบำบัดผ่อนคลายความเครียด และใช้เพื่อรักษาสภาวะอื่นๆ กันมานานตั้งแต่สมัยโบราณแล้ว แต่บางคนอาจจะยังใช้น้ำมันหอมระเหยอย่างผิดวิธีกันอยู่ บทความนี้จะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับ น้ำมันหอมระเหย เพื่อให้ทุกคนสามารถใช้ น้ำมันหอมระเหย ได้อย่างปลอดภัย ไร้กังวล
น้ำมันหอมระเหย คืออะไร
น้ำมันหอมระเหยคือน้ำมันที่ได้จากการสกัดเอาสารต่างๆ ที่มีประโยชน์มาจากพืช ทำให้ได้น้ำมันที่มีกลิ่นหอมแรงกว่าวัตถุดิบดั้งเดิม และมีสารที่ออกฤทธิ์เข้มข้นกว่าพืชที่ใช้สกัดน้ำมันนั้น
วิธีการสกัดน้ำมันหอมระเหย มีอยู่หลายวิธี ดังต่อไปนี้
- การกลั่นโดยใช้ไอน้ำ
กระบวนการนี้จะใช้ไอน้ำความร้อนสูง ส่งผ่านเข้าไปในหม้อควบคุมความดันที่มีวัตถุดิบของพืชที่เราต้องการกลั่นน้ำมันหอมระเหยอยู่ ไอน้ำนั้นจะกระทบกับวัตถุดิบ แล้วไหลผ่านออกไปทางท่อ โดยไอน้ำจะเอาน้ำมันหอมระเหยที่อยู่ในพืชติดมาด้วย หลังจากนั้นไอน้ำจะทำการควบแน่น แล้วนำมาแยกชั้น เพื่อให้ได้น้ำมันหอมระเหย วิธีการนี้จะทำให้ได้น้ำมันหอมระเหยคุณภาพดี และบริสุทธิ์มากถึง 100%
- การสกัดเย็น
การสกัดเย็น คือการสกัดน้ำมันหอมระเหยโดยการกดทับ หรือคั้นวัตถุดิบ เพื่อให้น้ำหรือน้ำมันไหลออกมาจากวัตุดิบ การสกัดเย็นมักจะใช้กับการสกัดน้ำมันหอมระเหยจากผิวของพืชตระกูลส้ม เช่น ส้ม มะนาว หรือมะกรูด วิธีการนี้จะไม่ทำให้เกิดความร้อน จึงไม่ทำลายสารสำคัญที่อยู่ในน้ำมันมากนัก
- การสกัดโดยใช้ตัวทำละลาย
วัตถุดิบบางชนิดอาจจะไม่สามารถกลั่นด้วยไอน้ำได้ เนื่องจากความร้อนจากไอน้ำอาจทำลายสารสำคัญที่อยู่ในวัตถุดิบได้ ดังนั้นจึงต้องใช้วิธีการสกัดโดยใช้ตัวทำละลาย เช่น acetone หรือ benzene เพื่อให้ตัวทำละลายเหล่านี้สามารถดึงเอาสารที่ต้องการออกมาจากวัตถุดิบได้
ในบางครั้งหลังจากที่ได้น้ำมันสกัดออกมาแล้ว อาจจะมีการเติมน้ำมันอื่นๆ เข้าไปด้วย เพื่อให้มีปริมาณเพิ่มขึ้นพอสำหรับขาย ดังนั้นน้ำมันหอมระเหยเหล่านั้นจึงมักจะไม่ใช่น้ำมันบริสุทธิ์ แต่เป็นน้ำมันผสม
ทำไมเราจึงเลือกใช้น้ำมันหอมระเหย
น้ำมันหอมระเหยมักจะทำมาใช้ในกระบวนการสุคนธบำบัด หรืออโรมาเทอราพี (Aromatherapy) เพื่อช่วยให้ทั้งทางร่ายกายและจิตใจรู้สึกดีขึ้น น้ำมันหอมระเหยสามารถนำมาใช้โดยการทาหรือนวดบนผิว สูดดม หรือผสมกับน้ำ เพื่อให้ประโยชน์ดังต่อไปนี้
- บรรเทาความเครียดและความกังวล มีงานวิจัยที่พิสูจน์แล้วว่า น้ำมันหอมระเหยสามารถช่วยลดความเครียดและความกังวลได้ กลิ่นหอมของน้ำมันหอมระเหยจะช่วยให้เรารู้สึกผ่อนคลาย ลดความกังวล และรู้สึกสงบ
- บรรเทาอาการปวดหัว การทาน้ำมันหอมระเหยเปปเปอร์มิ้นท์ในบริเวณหน้าผากและกระหม่อม อาจช่วยบรรเทาอาการปวดหัวได้ นอกจากนี้ ส่วนผสมของน้ำมันหอมระเหยคาโมมายล์และงาก็อาจช่วยลดอาการปวดหัวและปวดหัวไมเกรนได้
- ช่วยในการนอนหลับ กลิ่นของน้ำมันหอมระเหยลาเวนเดอร์นั้นสามารถช่วยเพิ่มคุณภาพในการนอนหลับ แก้ปัญหาอาการนอนไม่หลับได้
- ลดอาการอักเสบ มีงานวิจัยที่สนับสนุนว่า น้ำมันหอมระเหยที่ได้จากการสกัดใบไทม์และออริกาโนสามารถช่วยลดอาการอักเสบได้ แต่งานวิจัยนี้แทบจะยังไม่มีการทดลองในมนุษย์ ดังนั้นจึงยังไม่มีทราบแน่ชัดเกี่ยวกับความปลอดภัยและประสิทธิภาพของการใช้น้ำมันหอมระเหยเพื่อรักษาอาการอักเสบ
อันตรายที่อาจมาพร้อมกับการใช้น้ำมันหอมระเหย
หลายคนอาจจะคิดว่าน้ำมันหอมระเหยนั้นเป็นสิ่งที่ได้จากธรรมชาติ และไม่สามารถทำให้เกิดอันตรายใดๆ ต่อร่างกาย แต่ในความเป็นจริงแล้ว น้ำมันหอมระเหยสามารถทำให้เกิดอันตรายได้ดังต่อไปนี้
- น้ำมันหอมระเหยเป็นพิษจากการรับประทาน
บริษัทผู้ผลิตน้ำมันหอมระเหยหลายรายที่บอกว่า ผลิตภัณฑ์น้ำมันหอมระเหยของตัวเองนั้นผลิตมาจากธรรมชาติ 100% และสามารถรับประทานได้ แต่ความจริงแล้ว น้ำมันหอมระเหยนั้นไม่ปลอดภัยสำหรับการรับประทาน การรับประทานน้ำมันหอมระเหยอาจทำให้เป็นพิษได้ แม้ว่าจะรับประทานในปริมาณน้อยก็ตาม
- อาการระคายเคืองและแสบร้อน
ควรเจือจางน้ำมันหอมระเหยก่อนใช้ทุกครั้ง โดยเฉพาะหากคุณจะใช้เพื่อทาผิว นอกจากนี้ก็ควรทดสอบอาการแพ้ก่อน โดยทาน้ำมันหอมระเหยเล็กน้อยลงบนผิว เพื่อดูว่าร่างกายมีปฏิกิริยาอย่างไรบ้าง
- อาการหอบกำเริบ
แม้ว่าน้ำมันหอมระเหยจะปลอดภัยสำหรับคนส่วนใหญ่ แต่ผู้ที่เป็นโรคหืดอาจเกิดปฏิกิริยาต่อน้ำมันหอมระเหย และเกิดอาการหอบกำเริบได้
- ปวดหัว
กลิ่นของน้ำมันหอมระเหยอาจทำให้บางคนมีอาการปวดหัวได้ หากสูดดมกลิ่นของน้ำมันหอมระเหยมากเกินไป
การใช้น้ำมันหอมระเหยอย่างปลอดภัย
- ทำตามคำแนะนำการใช้อย่างเคร่งครัด ควรทำตามคำแนะนำการใช้น้ำมันหอมระเหยที่ผู้ผลิตแจ้งไว้ หรือตามที่แพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญแนะนำ
- เจือจางน้ำมันหอมระเหยทุกครั้งก่อนทาผิว เนื่องจากน้ำมันหอมระเหยนั้นจะมีความเข้มข้นมาก ดังนั้นจึงควรเจือจางก่อนการใช้งานทุกครั้ง
- อย่าหยดน้ำมันหอมระเหยลงในอาบน้ำแล้วลงไปแช่ในทันที เนื่องจากน้ำมันเหล่านี้จะลอยตัวอยู่เหนืน้ำและไม่ผสมกับน้ำหากไม่มีตัวประสาน เช่น สบู่ การลงไปแช่น้ำทันทีอาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองได้
- อย่าสูดดมน้ำมันหอมระเหยนานเกินไป ไม่ควรสูดดมกลิ่นจากน้ำมันหอมระเหยนานเกิน 15-20 นาที เพราะอาจทำให้เกิดอาการปวดหัว และอาจทำให้จมูกระคายเคืองได้
- ระวังไฟ น้ำมันเหล่านี้สามารถติดไฟได้ ดังนั้นจึงไม่ควรใช้ใกล้กับบริเวณที่มีเปลวไฟ เช่น เปลวไฟจากเทียน
Hello Health Group ไม่ได้ให้คำปรึกษาด้านการแพทย์ การวินิจฉัยโรค หรือการรักษาโรคแต่อย่างใด