เบต้ากลูแคน (Beta-glucans) เป็นใยอาหารชนิดหนึ่งที่สามารถพบได้ในผนังเซลล์ของแบคทีเรีย เชื้อรา ยีสต์ สาหร่าย ตะไคร่น้ำ และพืชต่าง ๆ สารเบต้ากลูแคนนี้มักจะถูกนำมาใช้เป็นยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร
ข้อบ่งใช้
เบต้ากลูแคน ใช้สำหรับ
เบต้ากลูแคน (Beta-glucans) เป็นใยอาหารชนิดหนึ่งที่สามารถพบได้ในผนังเซลล์ของแบคทีเรีย เชื้อรา ยีสต์ สาหร่าย ตะไคร่น้ำ และพืชต่าง ๆ สารเบต้ากลูแคนนี้มักจะถูกนำมาใช้เป็นยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เพื่อใช้สำหรับช่วยบรรเทาอาการของโรคต่าง ๆ เช่น โรคภูมิแพ้ โรคหอบหืด หรือโรคหัวใจ เป็นต้น
มีงานวิจัยที่พบว่า สารเบต้ากลูแคนนั้นอาจจะสามารถช่วยเพิ่มความแข็งแรงของระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้ร่างกายแข็งแรง และมีโอกาสเกิดโรคต่าง ๆ ได้น้อยลง นอกจากนี้ การรับประทานอาหารที่มีใยอาหาร อย่าง เบต้ากลูแคนสูง ยังอาจสามารถช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคหัวใจ และช่วยลดระดับของคอเลสเตอรอลที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพหัวใจได้อีกด้วย
การทำงานของเบต้ากลูแคน
เบต้ากลูแคนนั้นสามารถช่วยลดระดับของคอเลสเตอรอล (Cholesterol) ในเลือดได้ เนื่องจากใยอาหารอย่างเบต้ากลูแคนนั้น สามารถช่วยลดการดูดซึมของคอเลสเตอรอลในกระเพาะอาหารและลำไส้ได้ นอกจากนี้การฉีดสารเบต้ากลูแคนเข้าสู่ร่างกายนั้น ยังอาจช่วยกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย ให้ผลิตสารเคมีที่สามารถช่วยป้องกันการติดเชื้อได้ ทำให้สามารถลดความเสี่ยงในการเกิดโรคได้
ข้อควรระวังและคำเตือน
ข้อควรรู้ก่อนใช้เบต้ากลูแคน
ปรึกษาแพทย์หรึอเภสัชกร หาก
- คุณอยู่ในช่วงตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร เนื่องจากในขณะที่คุณกำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร คุณควรจะได้รับยาตามคำสั่งแพทย์เท่านั้น
- คุณได้รับยาชนิดอื่นอยู่ ไม่ว่าจะเป็นยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่ซื้อได้เอง สมุนไพร เป็นต้น
- คุณมีอาการแพ้สารจากเบต้ากลูแคน หรือแพ้ยาชนิดอื่น หรือแพ้สมุนไพรชนิดอื่น
- คุณมีอาการเจ็บป่วย มีอาการผิดปกติ หรือภาวะทางการแพทย์อื่น ๆ
- คุณมีอาการแพ้ต่าง ๆ เช่นแพ้อาหาร สีผสมอาหาร สารกันบูด เนื้อสัตว์
กฎระเบียบสำหรับผลิตภัณฑ์เสริมอาหารนั้นมีความเข้มงวดน้อยกว่ายารักษาโรค คุณจึงควรศึกษาข้อมูลให้มากเพื่อความปลอดภัยในการใช้ และการบริโภคอาหารเสริมเบต้ากลูแคน ควรมีคุณประโยชน์มากกว่าความเสี่ยง สำหรับข้อมูลเพิ่มเติม โปรดปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
ข้อควรระวังเป็นพิเศษ
ผู้ที่ตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร ยังไม่มีข้อมูลเกี่ยวพอที่จะทราบว่า การใช้เบต้ากลูแคนในระหว่างการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรนั้นเป็นอันตรายหรือไม่ เพื่อความปลอดภัย ควรหลีกเลี่ยงการใช้
ผู้ป่วยโรคเอดส์ (AIDS) การใช้เบต้ากลูแคน อาจทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการผื่นผิวหนังขึ้นบริเวณฝ่ามือและเท้าได้ เนื่องจากเบต้ากลูแคนส่วนใหญ่นั้นจะได้มาจากยีสต์ ควรหลีกเลี่ยงการใช้
ผลข้างเคียง
ผลข้างเคียงของการใช้เบต้ากลูแคน
การใช้เบต้ากลูแคนทั้งรับประทานและฉีดเข้าหลอดเลือดดำนั้นค่อนข้างมีความปลอดภัย หากอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ อีกทั้งยังไม่ค่อยทำให้เกิดผลข้างเคียงอะไรมาก แต่หากเกิดผลข้างเคียง ก็อาจจะมีอาการดังต่อไปนี้
- หนาวสั่น
- เป็นไข้
- ปวดหัว ปวดข้อต่อ ปวดหลัง
- คลื่นไส้ อาเจียน
- ท้องเสีย
- วิงเวียน
- ความดันโลหิตสูงหรือต่ำ
- หน้าแดง
- ผดผื่น
- เหนื่อยล้า
- ปัสสาวะมากขึ้น
- เม็ดเลือดขาวน้อยลง
ผลข้างเคียงดังกล่าว มักจะเกิดขึ้นหากฉีดสารเบต้ากลูแคนเข้าสู่กระแสเลือด เพื่อความปลอดภัยจึงควรมีแพทย์คอยดูแลอย่างใกล้ชิดเสมอหากต้องการใช้เบต้ากลูแคน
อย่างไรก็ตาม ผลข้างเคียงที่กล่าวมาข้างต้น อาจไม่ได้เกิดกับทุกคน หรือบางคนอาจมีผลข้างเคียงอื่นนอกเหนือจากนี้ หากคุณมีข้อสงสัยใด ๆ เกี่ยวกับผลข้างเคียง โปรดปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกร
ปฏิกิริยาต่อยา
ปฏิกิริยากับยาอื่น
เบต้ากลูแคน อาจทำปฏิกิริยากับยาอื่นที่คุณกำลังใช้อยู่ และอาจส่งผลต่อการออกฤทธิ์ของยา หรือเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดผลข้างเคียงรุนแรง เพื่อป้องกันปัญหาที่อาจจะเกิดขึ้น คุณควรแจ้งแพทย์หรือเภสัชกรด้วยว่า คุณกำลังใช้ยาอะไรอยู่บ้าง ไม่ว่าจะเป็นยาตามใบสั่งแพทย์ ยาที่ซื้อได้เอง สมุนไพร
โดยเฉพาะหากคุณกำลังใช้ยากดภูมิคุ้มกัน (Immunosuppressants) เนื่องจากสารเบต้ากลูแคนนั้นจะมีคุณสมบัติในการเพิ่มการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน และอาจทำให้ขัดขวางการทำงานของยากดภูมิคุ้มกันได้ ควรหลีกเลี่ยงการใช้เบต้ากลูแคนร่วมกับยาเหล่านี้
เพื่อความปลอดภัย คุณไม่ควรเริ่ม หยุด หรือเปลี่ยนขนาดยาเองโดยไม่ได้รับความเห็นชอบจากแพทย์
ขนาดยา
ข้อมูลในที่นี้ไม่มีเจตนาให้ใช้ทดแทนคำแนะนำทางการแพทย์ ควรปรึกษากับแพทย์หรือเภสัชกรทุกครั้งเพื่อรับทราบข้อมูลเพิ่มเติม
ขนาดยาเบต้ากลูแคน
ขนาดยาดังต่อไปนี้ ได้รับการทดสอบทางวิทยาศาสตร์แล้ว
รับประทาน
- โรคหัวใจ รับประทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีเบต้ากลูแคน 6 กรัม ทุกวัน ร่วมกับการรับประทานอาหารคอเลสเตอรอลต่ำและไขมันต่ำ
- คอเลสเตอรอลสูง รับประทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีเบต้ากลูแคน 5 กรัม วันละ 2 ครั้ง เป็นเวลา 7-8 สัปดาห์ หากเป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีเบต้ากลูแคน 3-10 กรัม ให้รับประทานได้ไม่เกิน 12 สัปดาห์
- ไข้ละอองฟาง รับประทานผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีเบต้ากลูแคน 250 มก. ต่อวัน เป็นเวลา 4 สัปดาห์
ฉีดเข้าหลอดเลือด
- การป้องกันมะเร็งปากมดลูก แพทย์อาจจะให้เบต้ากลูแคนที่สกัดจากเห็ด (Fungal beta-glucan schizophyllan) สัปดาห์ละ 1-2 ครั้ง เป็นเวลาอย่างน้อย 1 ปีขึ้นไป
- การป้องกันการติดเชื้อหลังการผ่าตัด แพทย์อาจจะให้ยาเบต้ากลูแคน 50 มก./m2 วันละครั้ง เป็นเวลา 7 วัน เพื่อป้องกันการติดเชื้อหลังจากการผ่าตัด นอกจากนี้แพทย์ก็อาจจะให้ยาเบต้ากลูแคนขนาด 0.5-2 มก./กก. เป็นเวลา 1-6 ชั่วโมงก่อนการผ่าตัด และให้ทุก ๆ 4 ชั่วโมงหลังจากการผ่าตัดสำหรับผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงที่จะติดเชื้อสูง
ปริมาณในการใช้อาจแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล ขึ้นอยู่กับอายุ สุขภาพและปัจจัยอื่น ๆ การใช้เบต้ากลูแคนอาจไม่ได้มีความปลอดภัยเสมอ จึงควรปรึกษาเรื่องปริมาณที่เหมาะสม และวิธีการใช้งานอย่างปลอดภัยจากแพทย์หรือเภสัชกรเสมอ
รูปแบบของเบต้ากลูแคน
- อาหารเสริมเบต้ากลูแคน
- ยาเบต้ากลูแคนสำหรับฉีด
[embed-health-tool-bmi]
