ดูแลสุขภาพ เริ่มต้นจาก "ล้างมือ"

เชื้อโรคถือเป็นแหล่งกำเนิดโรคร้ายแรงต่างๆ ที่ส่งผลต่อสุขภาพ ซึ่ง เชื้อโรคแฝงตัว อยู่ในหลายๆ ที่ไม่ว่าจะเป็นในบ้านของเราเอง หรือแม้แต่ตามที่สาธารณะ ลองมาดูกันจากบทความของ Hello คุณหมอ กันดีกว่าว่า เชิ้อโรคนั้นแฝงตัวอยู่ที่ใดบ้าง เชื้อโรคแฝงตัว อยู่ที่ใดในบ้านบ้าง สมาคมจุลชีววิทยาทั่วไป สามารถแบ่งแบคทีเรียได้ทุกๆ 20 นาที ด้วยอุณหภูมิและสารอาหารที่เหมาะสม นั่นจึงเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้เกิดอาการป่วยขึ้นอย่างรวดเร็วหลังจากการติดเชื้อ การศึกษาชิ้นหนึ่งเกี่ยวกับวัตถุที่มีสารปนเปื้อนมากที่สุดในบ้าน พบแบคทีเรียถึง 340 ชนิด บนวัตถุ 30 ชนิด ซึ่งเชื้อโรคในบ้านที่ทำให้คุณป่วย ได้แก่ สแตปฟิโลคอคคัส ออเรียส (Staphylococcus aureus) ยีสต์และเชื้อรา ซาลโมเนลลา (Salmonella) อีโคไล (Escherichia coli หรือ coli) อุจจาระ (Fecal matter) แต่ไม่ใช่แบคทีเรียทั้งหมดที่เป็นอันตรายต่อร่างกายของคุณ และก็มีแบคทีเรียจำนวนมากที่ไม่ทำให้คุณป่วย หลังจากรู้จักกับแบคทีเรียที่แฝงตัวอยู่ในบ้านกันไปแล้ว ทีนี้เรามาลองดูกันบ้างดีกว่าว่า บริเวณภายในบ้านที่มีเชื้อโรคแฝงตัวอยู่นั้นได้แก่ที่ใดบ้าง ห้องครัว สมาคมสุขาภิบาลแห่งชาติ (National Sanitation Foundation หรือ NSF) พบว่า พื้นที่ที่จัดเก็บหรือเตรียมอาหารนั้น มีการปนเปื้อนของแบคทีเรียและอุจจาระมากกว่าสถานที่อื่นๆ ในบ้าน มากกว่าร้อยละ 75 ของจาน ฟองน้ำ และผ้าขี้ริ้วมีเชื้อซาลโมเนลลา […]

เมื่อเราอยากชะล้างความสกปรกที่ติดตัว เราก็สามารถทำได้ง่ายๆ ด้วยการอาบน้ำชำระคราบสิ่งสกปรกต่าง ๆ จนสะอาดเอี่ยมทั่วตัว ก่อนจะเช็ดตัวให้แห้งด้วยผ้าเช็ดตัว แต่หลายคนอาจจะไม่ทันได้ฉุกคิดว่า ผ้าเช็ดตัว อาจจะเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคใกล้ตัว ที่เราทุกคนมองข้าม และทำให้เชื้อโรคกลับมาสู่ร่างกายของเราที่คิดว่าสะอาดปลอดภัยแล้วก็เป็นได้ ผ้าเช็ดตัว แหล่งสะสมเชื้อโรคใกล้ตัว ผ้าเช็ดตัวเป็นไอเท็มสำคัญติดบ้านที่ไม่ว่าใครก็ต้องมี เราจะใช้ผ้าเช็ดตัวในการซับน้ำและความชื้นที่หลงเหลืออยู่จากการอาบน้ำชำระคราบสิ่งสกปรกต่าง ๆ แต่ผ้าเช็ดตัวนั้นไม่ได้ซึมซับเพียงแค่น้ำและความชื้น แต่ยังได้เซลล์ผิวหนังชั้นนอกที่ตายแล้ว และเชื้อแบคทีเรียที่ติดอยู่ที่ผิวหนังของเราไปด้วย เมื่อเชื้อแบคทีเรียนั้นได้เกาะอยู่กับผ้าที่มีความชื้นอย่างพอเหมาะ ก็จะยิ่งสามารถบ่มเพาะเชื้อเพิ่มประชากร ให้กลายเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคไปได้ในที่สุด หรือบางคนอาจจะได้รับเชื้อไวรัสมาจากข้างนอก และมาติดอยู่ที่ผ้าเช็ดตัวในตอนที่เช็ดทำความสะอาดตัว ยิ่งไปกว่านั้น ความอับชื้นยังเป็นปัจจัยชั้นดีในการเจริญเติบโตของเชื้อราต่าง ๆ ดังนั้น ผ้าเช็ดตัว จึงเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคที่อาจจะมีทั้งเชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย และเชื้อไวรัสนั่นเอง เชื้อโรคบนผ้าเช็ดตัว แพร่ใส่คนอื่นได้จริงเหรอ เชื้อโรคต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเชื้อไวรัส เชื้อรา และเชื้อแบคทีเรียที่สะสมอยู่บนผ้าเช็ดตัว สามารถแพร่กระจายผู้อื่นที่มาใช้ผ้าเช็ดตัวผืนนั้นได้ และอาจจะทำให้ผิวหนังเกิดความระคายเคือง และเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อบนผิวหนัง โดยเฉพาะเชื้อแบคทีเรีย Staphylococcus ก็มักจะแพร่กระจายผ่านทางผ้าเช็ดตัวด้วยเช่นกัน วิธีการในการแพร่เชื้อผ่านทางผ้าเช็ดตัวหลัก ๆ มี 3 วิธี คือ หากคุณใช้ผ้าเช็ดตัวร่วมกับผู้อื่น เชื้อโรคนี้อาจสามารถแพร่ไปสู่อีกคนที่ใช้ผ้าเช็ดตัวร่วมกันกับคุณได้ ในระหว่างการนำผ้าเช็ดตัวไปซัก อาจทำให้ติดเชื้อโรคที่ผิวหนังได้ หากคุณซักผ้าเช็ดตัวร่วมกับเสื้อผ้าอื่น เชื้อโรคอาจแพร่กระจายไปสู่เสื้อผ้านั้น ๆ ได้ ทำอย่างไรจึงจะป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคผ่านทางผ้าเช็ดตัวได้ การซักผ้าเป็นวิธีที่ดีที่สุดที่จะช่วยลดความเสี่ยงในการแพร่กระจายเชื้อและลดการสะสมของเชื้อโรคบนผ้าเช็ดตัว แต่อย่างไรก็ตาม การซักผ้าผิดวิธีอาจกลายเป็นการเพิ่มความเสี่ยงในการแพร่กระจายเชื้อโรคได้ ดังนั้น จึงมีวิธีในการป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อโรคบนผ้าเช็ดตัว ดังต่อไปนี้ อย่าใช้ผ้าเช็ดตัวร่วมกับผู้อื่น […]

เครื่องซักผ้า อุปกรณ์แห่งความสะดวกสบาย ตัวช่วยขจัดความสกปรก ให้หมดไปจากเสื้อผ้าของเรา แล้วถ้าเครื่องซักผ้าไม่ได้กำจัดแค่คราบสิ่งสกปรก แต่กลับทิ้งเชื้อโรคให้หมักหมมรวมตัวอยู่ในเครื่องซักผ้าล่ะ เราจะสามารถรับมือได้อย่างไรบ้าง ไปหาคำตอบเรื่องราวของเชื้อโรคในเครื่องซักผ้า ได้ในบทความนี้จาก Hello คุณหมอ กันค่ะ เครื่องซักผ้า เป็นแหล่งสะสมเชื้อโรคได้อย่างไร แม้จะฟังดูน่าประหลาดใจว่า เครื่องซักผ้านี้น่ะเหรอที่จะเป็นแหล่งสะสมเชื้อโรค แต่นี่ คือ ความจริงที่คุณพ่อบ้านแม่บ้านหลายคนอาจจะยังไม่ทราบมาก่อน ในเสื้อผ้าของเรานั้นเต็มไปด้วยคราบสกปรก เหงื่อไคล บางครั้งอาจมีสารคัดหลั่ง เลือด หรืออีกมากมายที่ติดมากับเสื้อผ้า รวมถึงเสมหะที่เปื้อนมาจากผู้ป่วยที่มีอาการไอ จาม และใช้เสื้อผ้าในการปิดปากและจมูกทุกครั้งที่ไอหรือจาม ก็จะทำให้มีเชื้อโรคติดมากับเสื้อผ้าของเราด้วย ในแต่ละครั้ง …แต่ละวัน เราซักผ้าด้วยเครื่องซักผ้าครั้งแล้วครั้งเล่า ซึ่งหากไม่มีการทำความสะอาดเครื่องซักผ้าเลย ก็จะยิ่งเป็นการทำให้เชื้อโรคเข้าไปสะสมอยู่ในเครื่องซักผ้ามากขึ้น แม้ว่าคุณจะใส่เสื้อผ้าที่สะอาดสะอ้าน แต่อาจมีเชื้อโรคตกค้างบนเสื้อผ้าโดยที่คุณไม่ได้รู้ตัว มีอะไรแฝงอยู่ในเครื่องซักผ้าของคุณบ้าง สิ่งที่แอบแฝงอยู่ในเครื่องซักผ้าของคุณ ก็คือ แบคทีเรีย อาจเป็นแบคทีเรียที่มาจากคราบสกปรกต่าง ๆ แบคทีเรียที่มาจากผู้ป่วย หรือแบคทีเรียที่ตกค้างจากการทำความสะอาดเสื้อผ้าครั้งแล้วครั้งเล่า แบคทีเรียเหล่านี้อาจทำให้เกิดการติดเชื้อตั้งแต่ระดับที่รุนแรงน้อยไปจนถึงระดับที่รุนแรงมาก โดยเฉพาะกับผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันในร่างกายต่ำ  หากจะให้คุณลองนึกดูว่า สถานที่ใดที่จะมีแบคทีเรียสะสมอยู่ในเครื่องซักผ้ามากที่สุด ภาพแรกที่เข้ามาเป็นอันดับต้นๆ เลย ก็คือ เครื่องซักผ้าในโรงพยาบาล เนื่องจากสถานพยาบาล เป็นสถานที่ที่ใช้ในการรับรองผู้ป่วย …ผู้ป่วยอาจไอ หรือจาม อาจมีน้ำมูก เลือด หรือเสมหะอื่น ๆ หรือมีการทำให้เชื้อแบคทีเรียต่าง […]

ห้องน้ำสาธารณะ คือสิ่งที่เราหลีกเลี่ยงไม่ได้ยามไปใช้ชีวิตนอกบ้าน แต่เราสามารถป้องกันการติดเชื้อโรคต่างๆ ได้ ด้วยขั้นตอนการใช้ที่ถูกวิธีดังต่อไปนี้ 10 ขั้นตอนดีๆ ในการหลีกเลี่ยงเชื้อโรคใน ห้องน้ำสาธารณะ ขั้นตอนที่ 1: หาห้องน้ำสาธารณะคู่ใจ คุณควรสอดส่องหาห้องน้ำสาธารณะสะอาดๆ ในบริเวณใกล้เคียงกับสถานที่ๆ คุณไปทำธุระนอกบ้าน เพื่อใช้เป็นที่บำบัดทุกข์ในยามคับขัน และไม่ต้องเสี่ยงกับการเปิดเข้าไปในห้องน้ำ แล้วต้องกรีดร้องด้วยความตกใจกลัว โดยห้องน้ำคู่ใจนั้นอาจจะเป็นห้องน้ำของโรงแรม ห้างสรรพสินค้า ร้านกาแฟ หรือร้านอาหารเจ้าประจำของคุณก็ได้ ขั้นตอนที่ 2: ย่างเท้าเข้าห้องอย่างถูกวิธี พยายามอย่างแตะต้องหรือสัมผัสกับพื้นผิวใดๆ โดยตรง เริ่มจากที่จับประตูไปเลย เนื่องจากผลการศึกษาวิจัยระบุว่า ผู้คนจำนวน 95 เปอร์เซ็นต์ล้างมือกันอย่างไม่ถูกต้อง จึงมีสิทธิ์ที่เชื้อโนโรไวรัส (ที่ทำให้เกิดอาการท้องเสีย และอาเจียน) เชื้อคลอสไทรเดียม ดิฟิซายล์ (ที่ทำให้เกิดอาการท้องเสียขั้นรุนแรง) และเชื้อไวรัสตับอักเสบ เอ กำลังรอให้คุณนำมือไปสัมผัสอยู่ก็ได้ เคล็ดลับคือใช้กระดาษทิชชู่ ผ้าพันคอ หรือแม้แต่แขนเสื้อของคุณ เป็นตัวปกป้องไม้ให้มือต้องไปสัมผัสโดยตรง โดยอาจใช้ข้อศอก แขนเสื้อ หรือไหล่ในการผลักประตูให้เปิดออก หรือใช้มือข้างที่ไม่ถนัดในการสัมผัสกับประตูห้องน้ำ ขั้นตอนที่ 3: จัดการกับเรื่องกลิ่น พยายามอย่าให้โมเลกุลของกลิ่นลอยเข้ารูจมูกคุณได้ ถ้ามีสเปรย์ปรับกลิ่นอยู่ในมือก็นำออกมาใช้ซะ แต่ถ้าไม่มีก็ใช้กระดาษทิชชู่ แขนเสื้อ แขนตัวเอง หรือผ้าพันคอบางๆ ปิดจมูกเอาไว้ การสูดหายใจผ่านข้อพับแขนของตัวเองอาจช่วยให้กลิ่นไม่พึงประสงค์ต่างๆ มีกลิ่นที่ซอฟท์ลงก็ได้นะ ขั้นตอนที่ 4: เดินตรงเข้าไปที่โถส้วม คุณควรใช้เทคนิคเดียวกันกับขั้นตอนที่สอง […]

เรารู้กันมาว่า ก่อนนำวัตถุดิบต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นผัก ผลไม้ เนื้อสัตว์ มาประกอบอาหาร ก็ต้องล้างทำความสะอาดให้ดีก่อน เพื่อทำลายเชื้อโรคและสารเคมี ยาฆ่าแมลงต่าง ๆ ที่ตกค้างอยู่ ยิ่งถ้าเป็นเนื้อสัตว์ ก็ยิ่งต้องล้างเมือกและเลือดให้เกลี้ยง แต่ความจริงแล้ว การล้างทำความสะอาดวัตถุดิบบางอย่างก่อนนำมาทำอาหาร เช่น เนื้อไก่สด ก็อาจไม่ได้ช่วยฆ่าเชื้อโรคอย่างที่เราคิด แต่กลับยิ่งทำให้เชื้อโรคแพร่กระจาย และทำให้คุณเสี่ยงโรคมากกว่าเดิม ลองอ่านบทความนี้ของ Hello คุณหมอ แล้วคุณจะเข้าใจว่าทำไม คุณถึงไม่ควร ล้างไก่สดก่อนทำอาหาร ทำไมเราถึงไม่ควร ล้างไก่สดก่อนทำอาหาร ผู้เชี่ยวชาญเผยว่า การล้างไก่สดก่อนทำอาหาร เพิ่มความเสี่ยงอาหารเป็นพิษ เป็นไข้ ท้องเสีย เนื่องจากเนื้อไก่มักปนเปื้อนเชื้อแบคทีเรียอันตราย เช่น ซาลโมเนลลา (Salmonella) แคมไพโลแบคเตอร์ (Campylobacter) คลอสตริเดียม เพอร์ฟริงเจนส์ (Clostridium perfringens) และการล้างเนื้อไก่ก่อนนำไปทำอาหาร ก็ไม่ได้ช่วยฆ่าเชื้อโรคเหล่านี้ แต่กลับยิ่งเพิ่มความเสียงให้เชื้อโรคแพร่กระจายและปนเปื้อนไปทั่วห้องครัว จากผลงานศึกษาวิจัยของหน่วยบริการด้านความปลอดภัยและตรวจสอบคุณภาพอาหาร (Food Safety Inspection Service) สังกัดกระทรวงเกษตรสหรัฐอเมริกา (United States Department of Agriculture […]

สลัดผัก เป็นหนึ่งในอาหารยอดนิยมสำหรับผู้ที่รักสุขภาพ แต่หลายคนอาจจะไม่สะดวกที่จะทำสลัดผักรับประทานเอง จึงต้องมีสลัดผักในถุงพร้อมรับประทานที่หาซื้อได้ง่ายทั่วไป แต่คุณรู้หรือไม่คะว่า สลัดผักในถุง เหล่านี้ อาจจะแฝงมาพร้อมกับอันตราย ที่หลายคนมักจะมองข้าม อันตรายที่ว่านั้นคืออะไร มาหาคำตอบร่วมกันกับ Hello คุณหมอ เลยค่ะ อันตรายที่มาพร้อมกับ สลัดผักในถุง หนึ่งในสลัดผักพร้อมรับประทานที่เราอาจจะคุ้นตากันที่สุด ก็คือ สลัดผักในถุง ที่มักจะวางขายกันอยู่ทั่วไป ตามร้านค้าในตลาดและซูเปอร์มาร์เก็ต สลัดผักในถุงเหล่านี้ แม้ว่าจะมีลักษณะสีสันสวยงาม ดูน่ารับประทาน แต่ก็มักจะแฝงมากับอันตรายต่อสุขภาพด้วยเช่นกัน เพราะสลัดผักในถุงเหล่านี้ อาจปนเปื้อนไปด้วยสิ่งที่เป็นอันตราย เช่น พิษตกค้างจากยาฆ่าแมลง หรือเชื้อโรค เชื้อแบคทีเรีย ที่สามารถก่อให้เกิดโรคในคนได้ เมื่อช่วงต้นปี 2020 ที่ผ่านมา ได้มีรายงานพบการปนเปื้อนของ Cyclospora cayetanensis ซึ่งเป็นเชื้อปรสิตที่สามารถทำให้เกิดโรคท้องร่วง การดูดซึมสารอาหารผิดปกติ และภาวะขาดน้ำ ปะปนอยู่ในสลัดผักในถุงยี่ห้อหนึ่ง ที่วางขายอยู่ที่สหรัฐอเมริกา และส่งผลให้มีผู้ติดเชื้อจากการกินสลัดผักในถุงนั้นมากถึง 690 ราย และมี 37 รายที่จำเป็นต้องเข้ารับการรักษาตัวที่โรงพยาบาล ทำให้ต้องมีการเรียกเก็บสลัดผักยี่ห้อนั้นกลับมาเพื่อทำลายทิ้งเป็นจำนวนมาก ในขณะเดียวกัน ก็มีงานวิจัยที่พบว่า สลัดผักในถุงนั้นจะเป็นสภาพแวดล้อมชั้นดี ที่เหมาะสำหรับการเจริญเติบโตของเชื้อโรคต่างๆ เช่น เชื้อแบคทีเรียซาลโมเนลลา (Salmonella) หรือเชื้ออีโคไล (Escherichia […]

ความหวาดกลัวต่อสิ่งสกปรกและเชื้อโรคนั้นจัดได้ว่าเป็นความรู้สึกปกติ ที่ไม่ว่าใครต่างก็ต้องมี เพราะคงไม่มีใครอยากที่จะเอามือไปสัมผัสกับสิ่งสกปรกให้เปื้อนมือ หรือสัมผัสกับเชื้อโรคให้เสี่ยงอันตรายต่อร่างกาย แต่ในบางครั้ง หากอาการกลัวสิ่งสกปรกและเชื้อโรคนั้นมีความรุนแรงอย่างมากผิดปกติ อาจเป็นสัญญาณบ่งบอกว่าคุณกำลังเป็น โรคกลัวความสกปรก ก็เป็นได้ อาการของโรคนี้เป็นอย่างไร และจะรักษาให้หายได้หรือไม่ หาคำตอบได้จากบทความนี้ โรคกลัวความสกปรก (Mysophobia) คืออะไร เป็นที่รับรู้กันอยู่แล้วว่า สิ่งสกปรกนั้นมักจะแฝงไปด้วยเชื้อโรคตัวร้าย ที่เป็นอันตรายต่อร่างกาย ดังนั้น การหวาดกลัว ไม่อยากสัมผัสสิ่งสกปรกเหล่านี้ จึงนับได้ว่าเป็นเรื่องปกติที่ใครๆ เขาก็เป็นกัน แต่ในบางคน อาจจะมีอาการหวาดกลัวสิ่งสกปรกและเชื้อโรคเหล่านี้มากจนเกินความจำเป็น และอาจส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันตามปกติได้ อาการแบบนี้เรามักจะเรียกว่า เป็นผู้ที่มีอาการของโรคกลัวสิ่งสกปรก โรคกลัวความสกปรก (Mysophobia) บางครั้งอาจจะเรียกว่าโรคกลัวเชื้อโรค (Germaphobia) อาการหวาดกลัวความสกปรกอย่างรุนแรงจนเข้าขั้น โฟเบีย (Phobias) นั้นจะแตกต่างไปจากความกังวลและความกลัวทั่วๆ ไป คนที่กังวลเกี่ยวกับการติดเชื้อโรค มักจะแค่ล้างมือหลังจากสัมผัสสิ่งสกปรก หรือฉีดวัคซีนป้องกันเชื้อโรค แต่ผู้ที่เป็นโรคกลัวความสกปรกนั้น อาจจะล้างมือบ่อยครั้งซ้ำไปซ้ำมา หรือไม่กล้าสัมผัสกับใครเพราะกลัวติดเชื้อโรค อาการเหล่านี้ล้วนแล้วแต่ส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันทั้งสิ้น อาการของผู้ที่เป็นโรคกลัวความสกปรก อาการเบื้องต้นของโรคกลัวความสกปรกคือการหวาดกลัวเชื้อโรค ซึ่งจะแตกต่างกันไปตามแต่ละคน บางคนอาจจะหวาดกลัวเชื้อโรคเพียงชนิดเดียวเป็นพิเศษ เช่น ผู้หวาดกลัวเชื้อโควิด-19 ในขณะที่บางคนอาจจะหวาดกลัวเชื้อโรคหรือโรคทุกชนิด หรือแม้กระทั่งเศษฝุ่นเศษดินทั่วไป อาการที่พบเห็นได้ทั่วไปมีดังนี้ ล้างมือบ่อยเกินไป ใช้สบู่ เจลล้างมือ หรือน้ำยาสำหรับฆ่าเชื้อโรคในปริมาณมาก กลัวการสัมผัสกับผู้อื่น กลัวการป่วยอย่างรุนแรง แสดงออกให้เห็นถึงอาการหวาดกลัวเมื่อได้ยินข่าวเกี่ยวกับเชื้อโรคอย่างเห็นได้ชัด หมกหมุ่นอยู่กับความสะอาด ไม่ยอมเข้าใกล้สถานที่บางแห่ง เช่น แหล่งทิ้งขยะ หรือโรงพยาบาล โรคกลัวความสกปรก เกี่ยวข้องอะไรกับ โรคย้ำคิดย้ำทำ หรือไม่? หลายคนอาจสังเกตเห็นความคล้ายคลึงกันระหว่างโรคกลัวความสกปรกกับโรคย้ำคิดย้ำทำ […]